ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Μέρος 3ο Β) ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Β1) Υλοποίηση βασικών απαιτήσεων από τη πολιτεία: Προϋπόθεση για την ομαλή έναρξη των επενδύσεων στην Ελλάδα, πόσο μάλλον στην Κρήτη, η οποία δεν διαθέτει υποδομές, όπως η ηπειρωτική Ελλάδα είναι η εκπλήρωση τριών κριτηρίων από το κράτος: - Την εξασφάλιση της επάρκειας φυσικού αερίου στην αγορά από τις χώρες παραγωγής του, όπως η Ρωσία, Η Αλγερία, το Ιράν, οι οποίες σε περίπτωση ένοπλων συγκρούσεων, είναι δυνατόν να διακόψουν την παροχή προς την Ελλάδα. Την ρύθμιση της τιμής μεταφοράς φυσικού αερίου εντός της Ελλάδας και ειδικά στην Κρήτη, η οποία είναι από τα πλέον ενεργοβόρα, απομακρυσμένα και μη διασυνδεδεμένα νησιά με την υπόλοιπη Ελλάδα, και τον συντονισμό των εμπλεκομένων φορέων, οι οποίοι όπως προαναφέραμε πριν καν αρχίσει η μεταφορά και αποθήκευση του φυσικού αερίου ενεπλάκησαν σε κόντρες και αντιπαραθέσεις, μεταξύ αυτών εξέχουσα θέση έχουν: Το ΥΠ.ΑΝ., η Ρ.Α.Ε., η Δ.Ε.Π.Α., η Δ.Ε.Η., η Περιφέρεια Κρήτης, το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., και η Νομαρχία Ηρακλείου με το Δήμο Γαζίου στις οποίες ανήκει η θέση Κορακιά, όπου πρόκειται να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με κύριο καύσιμο το φυσικό αέριο. Την δημιουργία χρηματιστηρίου Παραγώγων Ενέργειας, μέσω του οποίου θα επιτευχθεί ο εξορθολογιμός του θεσμικού πλαισίου διάθεσης της ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο. Πρέπει λοιπόν με βάση τις αρχές που εγγυώνται ίσους όρους ανταγωνισμού, το Υπουργείο Ανάπτυξης να καλέσει σε δημόσιο διάλογο τους ενδιαφερόμενους επενδυτικούς φορείς, τους αρμόδιους τεχνικούς συμβούλους της πολιτείας (Επιστημονικούς Φορείς, Σ.Ε.Β, ΓΕΣΕΕ, Τεχνικό Επιμελητήριο, ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ). Αυτός ο διάλογος θα βοηθήσει να λυθούν, όλα τα προβλήματα για να ξεκινήσουν οι επενδύσεις, για την παραγωγή ηλεκτρικής από φυσικό αέριο σύμφωνα με τις άδειες που έχουν δοθεί και αυτές που πρόκειται να δοθούν. Είναι σαφές ότι σ΄ αυτή τη νέα αγορά ενέργειας για παραγωγή ηλεκτρισμού, δικαιωματικά και με τους ίδιους όρους, θα έχει δυνατότητα προμήθειας και η ΔΕΗ, ώστε ο ανταγωνισμός να είναι πλήρης, να ισχύουν ίσοι όροι ανταγωνισμού για όλους χωρίς επιδοτήσεις για την παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο. B2) Πολιτική αντιπαράθεση και συμφέροντα: Η προμήθεια της Κρήτης με φυσικό αέριο, έχει ήδη προκαλέσει κλιμακούμενες κόντρες μεταξύ Ρ.Α.Ε. (Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας) και Δ.Ε.Π.Α. (Δημόσιας Επιχείρησης Παροχής Αερίου) με έντονες αντιδράσεις και από τη Δ.Ε.Η.. Η ανοικτή ενεργειακή κρίση κορυφής, παρουσιάσθηκε αιφνιδιαστικά, όταν ο πρόεδρος της Ρ.Α.Ε. κ. Π. Κάπρος δημοσιοποίησε στις 24 Νοεμβρίου 2003 στην Ιστοσελίδα της Ρ.Α.Ε., στο διαδίκτυο, επιστολή και εμπιστευτικό έγγραφο του ιδίου προς τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Α. Τσοχατζόπουλο με ημερομηνίες 22/10/2003 και 15 / 10/ 2003 αντίστοιχα, που αφορούν τα τιμολόγια μεταφοράς του φυσικού αερίου για την κάλυψη αυξημένων ενεργειακών αναγκών (όπως συμβαίνει στην Κρήτη) σε ηλεκτρική ενέργεια το καλοκαίρι του 2004, θέματα που βρέθηκαν στο κέντρο προεκλογικής αντιπαράθεσης και από ότι φαίνεται και μετεκλογικής. Η δημοσιοποίηση με ένα μήνα καθυστέρηση και ενώ είχε προηγηθεί στις 4 Νοεμβρίου προφορική επίθεση του κ. Κάπρου απέναντι στη Δ.Ε.Π.Α. σε ημερίδα για το φυσικό αέριο, ο οποίος κατηγόρησε ανοικτά παρουσία του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας, Αριστείδη Βακιρλή, την εταιρεία για «μονοπωλιακή συμπεριφορά και υψηλές λειτουργικές δαπάνες». Η ανοικτή ρήξη με τη διοίκηση της ΔΕΠΑ και τα «κατηγορώ» του κ. Κάπρου τη στιγμή μάλιστα που η εταιρεία βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με συγκεκριμένο επενδυτή (Gas Natural) για την πώληση του 35%, έβλαψε σοβαρά το προφίλ της Δ.Ε.Π.Α. Η συγκυρία αυτή δημιουργεί πολλά ερωτηματικά για την μεταφορά φυσικού αερίου στην Κρήτη όταν οι εμπλεκόμενοι και αρμόδιοι φορείς βρίσκονται σε πλήρη διάσταση απόψεων. B3) Μεταφορά- Αποθήκευση, φυσικού αερίου: Στην Κρήτη, το αέριο θα μεταφέρεται υγροποιημένο με ειδικά δεξαμενόπλοια, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να το παραλαμβάνουν σε αέρια μορφή και να το υγροποιούν κατά την μεταφορά και στη συνέχεια να αποθηκεύεται υγροποιημένο σε αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, όπως συμβαίνει με τη νήσο Ρεβυθούσα στον κόλπο των μεγάρων, που αποτελεί και τον αποθηκευτικό χώρο βάσης για την Δ.Ε.Π.Α.. Τα βασικά λοιπόν μειονεκτήματα στη φάση αυτή είναι: Η μεταφορά με ειδικά δεξαμενόπλοια που αυξάνουν τα τιμολόγια για την Κρήτη,, η εξασφάλιση συνεχούς ροής προς το νησί, οι χώροι αποθήκευσης για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Πολύ δυσκολότερα γίνονται τα πράγματα εάν θελήσουμε να το χρησιμοποιήσουμε και στον τριτογενή τομέα και για οικιακή χρήση. Σε αυτή τη περίπτωση απαιτούνται αγωγοί υπογυοποιημένοι και δημιουργία δικτύου διανομής, όπως συμβαίνει στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η μορφολογία του εδάφους τη νότια Κρήτη είναι απαγορευτική για μια τέτοια είδους δραστηριότητα λόγω των ορεινών όγκων και των βραχωδών πετρωμάτων, ενώ ο βόρειος άξονας προσφέρεται από απόψεως μορφολογίας, αλλά είναι κορεσμένος από άλλες δραστηριότητες, εκτός αν σκάψουν κατά μήκος του βόρειου οδικού άξονα. Β4) Σύγκριση εκπεμπόμενων ρύπων σε σχέση με άλλα καύσιμα, κατά την καύση σε μονάδα ατμοπαραγωγής και τις Α.Π.Ε Σε mg/m3 ΤΥΠΟΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ | ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ | ΟΞΕΙΔΙΑ ΘΕΙΟΥ | ΟΞΕΙΔΙΑ ΑΖΩΤΟΥ | ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΑ ΑΝΘΡΑΚΑ | CxHψ | ΚΑΡΒΟΥΝΟ | 1092 | 2450 | 387 | 13 | 2 | ΜΑΖΟΥΤ | 96 | 1400 | 170 | 14 | 3 | ΝΤΙΖΕΛ | 6 | 220 | 100 | 16 | 3 | ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ | 4 | 0,3 | 100 | 17 | 1 | Α.Π.Ε. | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα, μεταξύ των συμβατικών καυσίμων καθαρότερη πηγή πρωτογενούς τομέα είναι το φυσικό αέριο, με την διαφορά ότι δεν κατατάσσεται στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.), οι οποίες είναι ανεξάντλητες και δεν εκπέμπουν ρύπους στο περιβάλλον. Η ενεργειακή πολιτική επομένως για την Κρήτη πρέπει κατ’ αρχήν να στραφεί στις Α.Π.Ε., για να μειώσουμε τις εκπομπές στο 21% μέχρι το 2010 σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Κιότο και γιατί η Κρήτη είναι πρώτη στη μεσόγειο σε αιολικό και ηλιακό δυναμικό. Παρόλα αυτά καλύπτουμε μετά από αγώνες μόνο το 10% της απαιτούμενης ενέργειας, το οποίο μεταφράζεται σε παραγωγή 80 MW. Τα καύσιμα που χησιμοποιύνται σήμερα στα εργοστάσια Λινοπεραμάτων (Ηράκλειο), Ξηλοκαμάρας (Ρέθυμνο) και Αθερινόλακκου (Λασίθι) είναι από τα πλέον ρυπογόνα μετά το κάρβουνο, δηλαδή, μαζούτ και ντίζελ. Εάν υποθέσουμε ότι η προσθήκη των 190 MW του Αθερινόλακου επιταχυνθεί (μέχρι σήμερα έχουν τεθεί σε λειτουργία 50 MW) τότε η συνολική εγκατεστημένη ισχύς από συμβατικά καύσιμα στην Κρήτη θα διαμορφωθεί σε 740 MW περίπου, που όμως δεν μπορεί να καλύψει την ετήσια ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια του νησιού που τρέχει με ρυθμό 8-10% και σε μια δεκαετία θα έχουμε ανάγκη κάλυψης περίπου 1500 MW, εφόσον φυσικά και ο ρυθμός ανάπτυξης παραμείνει στα σημερινά επίπεδα. Εάν σε όλα αυτά προσθέσουμε και 80 MW από υφιστάμενα αιολικά πάρκα και 54 MW που βρίσκονται στο στάδιο κατασκευής πάλι η ενεργειακή κάλυψη σήμερα είναι σε οριακό επίπεδο. Μια προώθηση όμως περαιτέρω των Α.Π.Ε. και εισαγωγή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της Κρήτης θα βοηθήσει στη σταδιακή μείωση της λειτουργίας των μονάδων στην Ξυλοκαμάρα και μακροπρόθεσμα μεταφορά του εργοστασίου της ΔΕΗ από τα Λινοπεραματα στην Κορακιά. Παρόλα αυτά η Δ.Ε.Η δεν είναι διατεθειμένη να αποσύρει μονάδες, ούτε από τα Χανιά, ούτε από το Ηράκλειο Για να αντιμετωπισθούν όλα τα προαναφερόμενα προβλήματα πρέπει να εξετάσουμε τις αρμοδιότητες και τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων φορέων, ώστε να έχουμε μια σφαιρική αντίληψη, για τη δυνατότητα αξιοποίησης φυσικού αερίου στην Κρήτη, θέμα που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια της έρευνας. Συνεχίζεται ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ. . ecocrete.gr . |