ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ Η/Ε ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

(Η ΜΕΓΑΛΗ ΟΥΤΟΠΙΑ)

Είμαι υποχρεωμένος ως πρόεδρος του Συλλόγου Προώθησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Και Επίλυσης Ενεργειακού Κρήτης, αλλά και ως ενεργός πολίτης που σέβεται το νησί αυτό να ενημερώσω μετά από έρευνα τους Kρητικούς για τα δύο καυτά θέματα που αναφέρονται στον τίτλο του άρθρου μου, με την διευκρίνιση ότι όταν αναφέρομαι σε νέο εργοστάσιο, επικαλούμαι αυτό τη «Κορακιάς» που πρόκειται να κατασκευασθεί από ιδιώτες στα πλαίσια απελευθερωμένης αγοράς.

Με νόμο πού ψηφίσθηκε στη Βουλή, η αγορά ενέργειας απελευθερώθηκε από τις 19 Φεβρουαρίου του 2001, ουσιαστικά άνοιξε ο δρόμος για είσοδο ιδιωτών επιχειρήσεων στην παραγωγή ρεύματος.

Ο κ. Χριστοδουλάκης δύο μέρες πριν κάλεσε του δημοσιογράφους σε μια συνέντευξη, όπου τους τόνισε ότι η σημερινή εκδήλωση σηματοδοτεί μία νέα περίοδο για τον ενεργειακό τομέα. αλλά συνολικά για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας. «Σήμερα, είπε, ολοκληρώνεται μία εργώδης προσπάθεια η οποία γίνεται όχι απλά για να ανταποκριθούμε στις επιταγές του νόμου και τις υποχρεώσεις μας ως μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ΟΝΕ, αλλά για να θεμελιώσουμε μια νέα προοπτική στα ενεργειακά πράγματα της χώρας. Το Σύστημα Κωδίκων και Κανονισμών που συντάχθηκε έχει ως σκοπό να διασφαλίσει υγιή ανταγωνισμό, διαφάνεια και ισότιμη συμμετοχή για όλους όσους συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας»

Το ερώτημα που έμπαινε να απαντηθεί, ήταν αν θα έχουμε πραγματική απελευθέρωση ή αυτή θα περιορισθεί μόνο σε θεωρητικό επίπεδο. Αυτό είναι ένα ζήτημα της αγοράς που συνδέεται με την οργάνωσή της, το ρόλο που θα έπαιζε ο διαχειριστής του συστήματος, τις χρεώσεις που θα επέβαλαν για τη χρήση του δικτύου μεταφοράς της ΔΕΗ, και κυρίως τα τιμολόγια. Πολλοί υποστήριξαν από την αρχή ότι με υπάρχων επίπεδο τιμολογίων της ΔΕΗ (η οποία οδήγησε το 1998 σε χρέη 1,7 τρις. δρχ.) η ιδιωτική παραγωγή ήταν ασύμφορη.

Δύο χρόνια μετά και με την εμπειρία δυο Συνεδρίων, ενός Πανελληνίου από το Ε.Μ.Π και ενός διεθνούς στα Χανιά και μετά από συναντήσεις με αρμόδιους έχω να πω στους συμπολίτες μου τα παρακάτω:

Πολύ γρήγορα η Κρήτη θα βρεθεί στην ανάγκη να αντιμετωπίσει μεγάλη έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας στο νησί, διότι έχει κληρονομήσει το πρόβλημα ίδρυσης δύο νέων εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ένα από της ΔΕΗ στον Αθερινόλακκο και ένα από ιδιώτες στ όρια Ρεθύμνου Ηρακλείου) που έχει γίνει πλέον εκρηκτικό λόγω πράξεων και παραλήψεων των Νομαρχιακών αρχών, της Περιφέρειας και της Κεντρικής Διοίκησης, αλλά και αδυναμίας ν’ αναλύσουν το πρόβλημα πιθανόν από ελλιπή ενημέρωση.

Οι μεθοδεύσεις που ακολουθούνται από αρμόδιους φορείς (Ρ.Α.Ε, Υπουργείο Ανάπτυξης, ΔΕΗ) παρ’ όλες τις καλές προθέσεις, οδηγούν σε οριστική λύση, μετά το 2010. Οι γενικές συνθήκες απελευθέρωσης της Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα, που είναι άμεσα συνυφασμένες με την κατασκευή και του νέου εργοστασίου στη Κρήτη, από την ιδιωτική πρωτοβουλία, είναι εντελώς ανώριμες και άρα χρονοβόρες. Η προϊστορία της απελευθέρωσης της Ηλεκτρικής Ενέργειας στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς δεν είναι καθόλου αισιόδοξη σε σχέση με την κατασκευή Εργοστασίου στη Κρήτη στο ορατό μέλλον.

Την απαισιοδοξία μου και τον ουτοπικό χαρακτήρα των ισχυρισμών μου θεμελιώνω στις παρακάτω προτάσεις – προβληματισμούς :

1. Τρία χρόνια μετά την τυπική (εικονική μπορώ να πω) απελευθέρωση της Ελληνικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, οι προαναγγελθείσες ιδιωτικές επενδύσεις για την δημιουργία Θερμοηλεκτρικών Μονάδων συνολικού ύψους 1,5 δις Ευρώ παραμένουν στα χαρτιά.

2. Οι κοινοπραξίες που ΕΧΟΥΝ ΛΑΒΕΙ τις σχετικές άδειες έχουν καταστήσει σαφές ότι θα προχωρήσουν στην υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων μόνο εφ’ όσον εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους, ενώ οι τράπεζες αρνούνται να χρηματοδοτήσουν τα σχέδια αυτά. Έτσι τυπικά η απελευθέρωση στην Ελλάδα βάσει προγράμματος για βιομηχανικούς καταναλωτές δεν πρόκειται να έρθει πριν το 2010.

3. Οι εταιρείες, Ελληνικά προϊόντα, Tractebel, ΑΕΓΕΚ, Εneico, ΓΕΚ-Τέρνα, ΕdF, Ελληνική Τεχνοδομική, Ιντρακόμ, Αlfa –Alfa Holdings, ΕΧΟΥΝ ΗΔΗ ΑΔΕΙΑ για δημιουργία Θερμοηλεκτρικών Μονάδων χωρίς να κάνουν απολύτως τίποτα μέχρι σήμερα. Στη Κρήτη δεν έχει δοθεί ακόμη η άδεια ενώ η διαδικασία είναι στην επιλογή του επενδυτή.

4. Τυπικά η απελευθέρωση αγορά ενέργειας στην Ελλάδα βάσει προγράμματος για βιομηχανικούς καταναλωτές δεν πρόκειται να έρθει πριν το 2005 και για οικιακούς καταναλωτές πριν το 2007 και ουσιαστικά λόγω αδράνειας δεν θα έρθει πριν από το 2010.

5. Για την ταχύτητα εκτέλεσης των έργων παραγωγής Ηλεκτρικής δεν έχουμε παρά να παρακολουθήσουμε, την εξέλιξη δημιουργίας Αιολικών πάρκων στην Κρήτη μετά την ελευθέρωση αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, που ακολουθεί τον ρυθμό χελώνας και για την καθυστέρηση αυτή την τελευταία ευθύνη έχει η ιδιωτική πρωτοβουλία.

6. Για την κατασκευή μονάδας ισχύος 100MW, απαιτούνται επενδύσεις 220 εκατ. Ευρώ. ¶ρα για άδειες που δόθηκαν από τον Απρίλιο του 2001, εκκρεμεί επενδυτική δραστηριότητα περίπου 1,5 δις Ευρώ.

7. Είναι βέβαιο ότι το 2005, έτος πλήρους απελευθέρωσης για επιχειρήσεις, δεν θα έχει γίνει καμία επένδυση.

8. Οι εταιρείες Enelco (Όμιλος Κοπελούζου – Ιταλική ΕΝΕL), Όμιλος Μυτιληναίου, HED, ELPE-AΑΕΓΕΚ, Alfa-Alfa Holdings, ΓΕΚ- Τέρνα Ενεργειακή, έχουν ανενεργά επενδυτικά προγράμματα μετά από αδειοδότηση,αντίστοιχα.: 763 εκατ. Ευρώ, 393 εκατ. Ευρώ. 293 εκατ. Ευρώ, 293 εκατ. Ευρώ, 220 εκατ. ευρώ, 205 εκατ. ευρώ. Στην Κρήτη βρισκόμαστε ακόμη στο β στάδιο της επιλογής επενδυτή.

9. ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ:

α) Καμία επένδυση δεν μπορεί να προχωρήσει, αν δεν έχει προηγουμένως εξασφαλίσει αγοραστές για το μισό τουλάχιστον της παραγωγής της.

β) Καμία τράπεζα δεν θα βρεθεί να ρισκάρει τη χρηματοδότηση των απαιτουμένων επενδύσεων για παραγωγή ενέργειας, αν οι επενδυτές δεν γνωρίζουν από πριν πόσο θα τους κοστίσει η παραγωγή ρεύματος και σε ποιόν θα το πουλάνε και πόσο.

γ) Η ΔΕΗ δεν μπορεί να αγοράσει ρεύμα από ιδιώτες αν οι τελευταίοι δεν πουλάνε φθηνότερα σε σύγκριση με το κόστος παραγωγής των μονάδων, πράγμα αδύνατον για την Κρήτη.

¶ρα ουδείς βάσει των ανωτέρω στην Κρήτη ουδείς εχέφρων επενδυτής θα πραγματοποιήσει επένδυση, έστω κι αν πάρει άδεια, αν δεν εξασφαλιστούν οι παραπάνω προϋποθέσεις που θα χρειαστούν μεγάλο χρόνο.

10. Ένας ακόμα παράγων για τους επενδυτές αποτελεί η διεθνή εμπειρία από αποτυχημένες προσπάθειες ιδιωτικών επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας, όπως π.χ. στην Καλιφόρνια όπου χρεοκόπησαν 2 από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και τα επανειλημμένα μπλάκ άουτ βύθισαν στο σκοτάδι την Πολιτεία. Επίσης, είναι πρόσφατη η κατάρρευση του ενεργειακού γίγαντα της Αμερικής, Enron.

11. Αντίθετα, στη Γαλλία κανείς δεν επιθυμεί την ιδιωτικοποίηση, δεδομένου ότι η γαλλική ΔΕΗ (ΕdF), αποτελεί υπόδειγμα δημόσιας επιχείρησης, άρα και εδώ είναι δυσχερής η απελευθέρωση ενέργειας και η ιδιωτικοποίηση.

12. Το νέο εργοστάσιο στον Αθερινόλακκο Λασιθίου, όπου ευτυχώς η ανάληψη του έργου έγινε από τη ΔΕΗ πριν από το νόμο για την απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας και την ανάληψη σχετικών ευθυνών και διαδικασιών από τη ΡΑΕ είναι ήδη καθυστερημένο κατά 2 1/2 χρόνια από την ημερομηνία έναρξης των εργασιών έως σήμερα, γεγονός που επιβεβαιώνει την άποψη ότι, δεν θα έχει τεθεί σε λειτουργία ούτε το 2010.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
1. Η ΡΑΕ δημιουργεί αναιτιολόγητα, κινούμενη βέβαια στα πλαίσια του νόμου απελευθέρωσης, ευοίωνες προοπτικές για το νέο εργοστάσιο στην Κρήτη αποκοιμίζοντας τις ανησυχίες των αρμόδιων φορέων, οι οποίοι θα κληθούν να επωμισθούν το βάρος των αντιδράσεων και διαμαρτυριών της τοπικής κοινωνίας.

2. Επομένως, θα πρέπει να ερωτηθεί η ΡΑΕ: α) αφού μέχρι σήμερα δεν έχει πραγματοποιηθεί καμιά επένδυση στην ενέργεια, γιατί αισιοδοξεί για την Κρήτη

β) πότε θα εξαλειφθούν οι παράγοντες που επέδρασαν στις καθυστερήσεις των επενδυτών που έχουν ήδη πάρει άδεια κατασκευής, ώστε να ανοίξει ο δρόμος ανάληψης δράσης από τους ιδιώτες.

γ) πόσο χρόνο θα χρειασθούν πραγματικά οι τεχνικού σύμβουλοι της ΡΑΕ για την αξιολόγηση των προσφορών, ώστε να κλείσει η Β΄ φάση του διαγωνισμού του εργοστασίου στην Κρήτη

δ) έχει καθορισθεί το κόστος παραγωγής της ΚWh από τον ιδιώτη

ε) έχει συμφωνηθεί η αξία πώλησης της KWh στη ΔΕΗ, αν όχι, πως θα αναλάβει ο ιδιώτης τον επιχειρηματικό κίνδυνο

στ) η πρόβλεψη για τη λειτουργία του νέου εργοστασίου με πετρέλαιο, παρά τις αντίθετες υποσχέσεις της ΡΑΕ θα γίνει αποδεκτή από τις τοπικές κοινωνίες μετά από το θόρυβο των προηγούμενων χρόνων ή θα παρεμβληθούν νέα εμπόδια

ζ) πως ακριβώς προβλέπεται η αντικατάσταση του καυσίμου του εργοστασίου με φυσικό αέριο και πότε θα δημιουργηθούν οι σχετικές προϋποθέσεις, δεδομένης της γεωγραφικής ιδιομορφίας της Κρήτης.

η) Η παρηγοριά π[ου δίνει η ΡΑΕ, ότι αν κηρυχθεί άγονος ο υφιστάμενος διαγωνισμός, προβλέπεται από το άρθρο 11 του Ν. 2773/ 1999, η ανάληψη του έργου από τη ΔΕΗ, μήπως είναι «παρηγοριά στον άρρωστο μέχρι να ξεψυχήσει».

3) Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να πραγματοποιηθεί το χρονοδιάγραμμα της ΡΑΕ, για την ανέγερση του νέου εργοστασίου και άρα θα χρειαστεί ενδιάμεσα, η εγκατάσταση Αεριοστροβιλικών μονάδων πάλι στα ΛΙΝΟΠΕΡΑΜΑΤΑ, με όλα τα κοινωνικά προβλήματα αυτής της βεβαρημένης περιοχής και τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας στην επιβάρυνση από το κόστος της KWh των καταναλωτών και το απαράδεκτο κόστος αγοράς ή ακόμη χειρότερα ενοικίασης των μονάδων.

4) Η μοναδική εφικτή λύση, την οποία όλοι οι αρμόδιοι γνωρίζουν, αφού η Κρήτη είχε την ατυχία να χάσει την ευκαιρία να κατασκευάσει η ΔΕΗ το εργοστάσιο στον Αθερινόλακκο, λόγω μεταφοράς των σχετικών αρμοδιοτήτων στην ΡΑΕ, είναι να παρακαμφθούν άμεσα με πολιτική απόφαση του αρμόδιου υπουργού Ανάπτυξης οι γραφειοκρατικές διαδικασίες της αδόκιμης ΡΑΕ, ειδικά στην ΚΡΗΤΗ και να γίνει απευθείας ανάθεση στην ΔΕΗ. Σε διαφορετική περίοδο η Κρήτη θα είναι το θύμα μιας μεταβατικής περιόδου διαχείρισης της ενέργειας στην Ελλάδα.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ - ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.