ΕΙΣΗΓΗΣΗ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ–ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΠΑΠΕΚΕΕΚ
Παρασκευοπούλου 85 –Ηράκλειο
Τηλ. 6944-29610 – fax.Tηλ. 2810-211659 - Γρ. 2810 –289480
E-mail: spapekeek@her.forthnet.gr

A) ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Πριν ακολουθήσει η παρουσίαση της εισήγησής μου με θέμα «Περίβαλοντική διαχείριση Ξενοδοχείων» κρίνω σκόπιμο να προσδιορίσω τις έννοιες «Περιβάλλον», «Τουρισμός», «Σύγχρονη περιβαλλοντική διαχείριση», «φέρουσα ικανότητα», ώστε να γίνω περισσότερο κατανοητός.

1) ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ: Είναι μια σύνθετη διαδικασία, ανάπτυξης και εφαρμογής μακροχρόνιας πολιτικής, από τη διοίκηση του ξενοδοχείου και την πολιτεία, που δίνει μετρούμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα αντιμετώπισης ή και βελτίωσης αυτών,που περιλαμβάνει:
α) Τη φάση σχεδιασμού, β) Τη φάση εφαρμογής, γ) Τα χαρακτηριστικά της περιβαλλοντικής διαχείρισης και δ) Τους σκοπούς.

2) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: Η έννοια αυτή δεν ταυτίζεται με αυτήν της «φύσης», αλλά με το αβιοτικό και βιοτικό περιβάλλον (έδαφος, αέρας, νερό, φυτά, ζώα, άνθρωποι) και το κοινωνικοοικονομικό και πολιτιστικό περιβάλλον (παραδόσεις, έθιμα, επιστήμη, τεχνολογία, πολιτισμός) με τα οποία συνδέεται άμεσα η περιβαλλοντική διαχείριση των ξενοδοχείων.

3) ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: Είναι παγκόσμιο κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο, η πιο σημαντική οικονομική δραστηριότητα για πολλές περιοχές, κάτι που αφορά το σύνολο σχεδόν των κοινωνιών των ανεπτυγμένων χωρών καθώς ικανοποιεί την ανάγκη για «απόδραση» από την καθημερινότητα, την επιθυμία για επαφή με την φύση, την περιέργεια για άλλους τόπους και πολιτισμούς, την ανάγκη για ξεκούραση, διασκέδαση και αναψυχή.

4) ΦΕΡΟΥΣΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ: δηλώνει «μέγιστο αριθμό ανθρώπων που μπορούν να χρησιμοποιούν
μια περιοχή χωρίς να προκαλέσουν αλλαγές μη αποδεκτές στο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον».

Από την διατύπωση των ορισμών είναι δύσκολη η εξαγωγή κάποιων γενικών επιπτώσεων της τουριστικής ανάπτυξης στο περιβάλλον και αντίστροφα, που να ισχύουν καθολικά σε κάθε περίπτωση, καθώς αυτές εξαρτώνται από ένα σύστημα αλληλοσχετιζόμενων παραγόντων όπως η κατάσταση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τοπικού περιβάλλοντος, το είδος των τουριστών, την ικανότητα των τοπικών κοινωνιών να διαχειριστούν τους πόρους κ.λ.π.. Πολύ συχνά παρόμοιες καταστάσεις μπορούν να οδηγούν σε θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις.

Μετά από αυτά τίθεται από πολλούς το ψευτοδίλλημμα: Προστασία Περιβάλλοντος ή Προώθηση Τουριστικής Ανάπτυξης; Αφετηρία αυτής της αντιπαράθεσης είναι το γεγονός ότι ορισμένες πλευρές της μέχρι σήμερα Τουριστικής Ανάπτυξης ειδικά σε περιοχές κορεσμένες τουριστικά είναι καταστροφικές για το περιβάλλον.

Η Τουριστική Ανάπτυξη, που αποβλέπει στην άνοδο του επιπέδου εξυπηρέτησης και γενικότερα της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και της ποιότητας ζωής των επισκεπτών, σίγουρα μπορεί να βρει τους τρόπους και τα μέσα να πραγματοποιηθεί, χωρίς να μας στερήσει ή υποβαθμίσει τα αναντικατάστατα αγαθά του περιβάλλοντος. Μια τέτοια αντίληψη εντάσσει την τουριστική ανάπτυξη σε ένα περιβαλλοντικό σχεδιασμό, που στοχεύει όχι μόνο στην προστασία από την ρύπανση, αλλά και στην ορθολογική χρήση και διαχείριση των φυσικών πόρων καθώς και στην αξιοποίηση των ήπιων ανανεώσιμων και ανακυκλώσιμων πηγών ενέργειας.

Β) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Η περιβαλλοντική διαχείριση των ξενοδοχείων, είναι μια πολυσύνθετη διαδικασία, που περιλαμβάνει:

1) Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης στην Ελλάδα.

2) Δράσεις και ενέργειες της διοίκησης της τουριστικής μονάδας, ώστε να ανταποκριθεί στους περιβαλλοντικούς όρους που έχει επιβάλλει η πολιτεία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση για την προστασία του περιβάλλοντος.

3) Περιβαλλοντική επιμόρφωση στελεχών του ξενοδοχείου που θα ασχολούνται μόνο με θέματα διαχείρισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων της μονάδας.

4) Περιβαλλοντική εκπαίδευση όλου του προσωπικού του ξενοδοχειακού συγκροτήματος, ώστε όλοι να είναι,ευαισθητοποιημένοι σε θέματα περιβάλλοντος και ειδικά στον τομέα τους και την ειδικότητά τους.

5) Τακτικούς ελέγχους από του μηχανικούς του ξενοδοχείου, για την σωστή λειτουργία και απόδοση των τεχνικών μονάδων αντιρρύπανσης.

6) Την υποχρεωτική εγκατάσταση Η/Ζ, που θα καλύπτει τις ενέργειες ανάγκες του Ξενοδοχείου,σε περίπτωση διακοπών ηλεκτρικού ρεύματος.

7) Την υποχρεωτική εγκατάσταση βιολογικών καθαρισμών για όλα τα ξενοδοχεία συγκροτήματα (εκτός ενοικιαζομένων διαμερισμάτων).

8) Την ανάκτηση νερού για πότισμα από τα επεξεργασμένα λύματα στο βιολογικό καθαρισμό της μονάδας.

9) Την απαγόρευση της διάθεσης των εξεργασμένων λυμάτων με αποδέκτη τη θάλασσα.

10) Συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας των νερών κολύμβησης, από εξουσιοδοτημένα χημικά εργαστήρια, ανεξάρτητα από τον δεκαπενθήμερο κρατικό έλεγχο, στα πλαίσια ελέγχου του ΥΠΕΧΩΔΕ.

11) Συστηματικός έλεγχος των νερών στις πισίνες, είτε από τις υγειονομικές υπηρεσίες, είτε από εξουσιοδοτημένα χημικά εργαστήρια από το ΥΠΕΧΩΔΕ.

12) Καθημερινή απομάκρυνση κάθε είδους απορριμμάτων από την ακτή, αλλά και από τις επί μέρους μονάδες του ξενοδοχείου και καθορισμό του χώρου διάθεσης αυτών.

13) Εξασφάλιση δρόμου προσπέλασης του κοινού στην παραλία του ξενοδοχείου ανεμπόδιστα.

14) Εξασφάλιση του κοινόχρηστου χαρακτήρα της ακτής, με την απομάκρυνση κάθε είδους κινητών ή ακίνητων εγκαταστάσεων, που θα παρεμποδίζουν τη κολύμβηση.

15) Απαγόρευση πλωτής εξέδρας στο χώρο κολύμβησης, για αθλητικούς σκοπούς και παρενόχληση των κολυμβητών από τέτοιου είδους δραστηριότητες.

16) Τήρηση και των 25 κριτηρίων που έχει επιβάλλει η Ε.Ε. για την απόκτηση Γαλάζιας Σημαίας με προτεραιότητα:
α) Υποχρεωτικά ύπαρξη ναυαγοσώστη ανά 300 μέτρα ακτής κολύμβησης. β) Τουλάχιστον 5 εκδηλώσεις περιβαλλοντικού περιεχομένου. γ) Την επίσκεψη των επισκεπτών στα πλησιέστερα πολιτιστικά μνημεία. δ) Την τοποθέτηση σε εμφανές σημείο, των αποτελεσμάτων των μετρήσεων των νερών κολύμβησης, πισίνας και φωτογραφιών από τις περιβαλλοντικές εκδηλώσεις. ε) Σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση κινδύνου σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες.

Γ) ΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

1) Αειφόρος τουριστική ανάπτυξη: Είναι η σύνθεση της τουριστικής ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος με σκοπό την μακρόχρονη τουριστική ανάπτυξη μιας περιοχής και την διασφάλιση των οικονομικών και κοινωνικών ωφελημάτων με παράλληλο σεβασμό στις ιδιαιτερότητες του τοπικού περιβάλλοντος, προστασία των τοπικών αξιών, της πολιτιστικής κληρονομιάς, του φυσικού περιβάλλοντος. Η αξιοποίηση αυτών στη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα κάθε τουριστικού σχεδιασμού.

2) Διαφοροποίηση των τουριστικών δραστηριοτήτων,συμπερι λαμβανομένης της καλύτερης διαχείρισης του μαζικού τουρισμού και την ενθάρρυνση εναλλακτικών τύπων τουρισμού.

3) Βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών, έμφαση στην πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση των επισκεπτών, καθώς και καλύτερη διαχείριση της ροής των επισκεπτών.

4) Χωροταξικός Τουριστικός Σχεδιασμός: Ο σχεδιασμός των τουριστικών περιοχών πρέπει να γίνεται με βάση την «Φέρουσα ικανότητα του συστήματος» θα πρέπει να γίνεται οριοθέτηση περιοχών με τουριστική ανάπτυξη, να χρησιμοποιούνται τεχνικές για την διαχείριση της ροής των επισκεπτών, να γίνει ουσιαστική εφαρμογή των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για κάθε έργο τουριστικής ανάπτυξης, να παρέχεται βοήθεια στις υποβαθμισμένες τουριστικά περιοχές προκειμένου να επανενταχθούν στην τουριστική αγορά, να γίνεται συστηματική και λεπτομερειακή καταγραφή περιοχών και να προτείνονται συνδυασμοί που θα υιοθετούν μέτρα για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, να υπάρξει ενθάρρυνση ήπιων παρεμβάσεων και γενικότερα ενθάρρυνση ήπιων μορφών τουρισμού που σέβονται τις ιδιαιτερότητες του τόπου υποδοχής.

Η χώρα μας, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει έχει πολλαπλές δυνατότητες ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

Για να ανταποκριθούμε στις νέες αυτές προκλήσεις δεν πρέπει απλά και μόνο να επιλύσουμε τα όποια προβλήματα υποδομών και εξυπηρετήσεων. Επιβάλλεται να αναζητήσουμε και στη συνέχει να υιοθετήσουμε μια καινούργια άποψη που θα θέτει τα προβλήματα του περιβάλλοντος και του ανθρώπου στο κέντρο του ενδιαφέροντος.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.