Μέρος 4ο
¶λλα είδη τουρισμού (πέραν του παροδοσιακού: ήλιος θαλλασσα)

Ο παραδοσιακός τρόπος τουρισμού (ήλιος θάλασσα) εμπλουτίζεται με περισσότερα είδη τουρισμού που απευθύνεται τουρισμού που απευθύνονται σε διαφορετικές κατηγορίες ατόμων, όπως είναι: Οικοτουρισμός, Αγροτοτουρισμός, Χειμερινός τουρισμός, Ορεινός τουρισμός, Συνεδριακός τουρισμός, Αθλητικός τουρισμός, Κοινωνικός τουρισμός, κ.α.

1. Ορεινός τουρισμός: Η άνοδος του ορεινού τουρισμού, στη χώρα μας ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, συνδέεται με την αλλαγή σε συνήθειες (ανάγκη κυρίως για άθληση) αλλά και την επιθυμία / δυνατότητα αναψυχής καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου

Και στη περίπτωση όμως αυτή υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις για προβλήματα περιβαλλοντικής υποβάθμισης σε περιοχές κύρια με χειμερινές αθλητικές εγκαταστάσεις, όπως: διάβρωση, υποβάθμιση βιοτόπων κ.α. Κύρια αιτία για αυτό είναι η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού επισκεπτών σε σχετικά μικρή χρονική περίοδο, η ανέγερση των σχετικών εγκαταστάσεων και υποδομών, ο θόρυβος, η κίνηση, η παραγωγή αποβλήτων κ.α (ΥΠΕΧΩΔΕ 1994). Γενικά ο οροινός τουρισμός είναι πολύ συχνά υπεύθυνος για μια σειρά από επιτπωσεις όπως:

- Ρύπανση, θόρυβος, διάβρωση του εδάφους και υποβάθμιση ευαίσθητων οικοσυστημάτων.

- Ανεξέλεγκτη άσκηση δραστηριοτήτων όπως κατασκήνωση, ποδήλατο βουνού, οδήγηση με οχήματα ειδικών διαδρομών μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα υποβάθμισης στη χλωρίδα και πανίδα μιας περιοχής.

- Η παροχή ορισμένων διευκολύνσεων όπως χώροι στάθμευσης, μονοπάτια και άνοιγμα νέων δρόμων σε ευαίσθηκτες περιοχές οδηγεί σε σημαντική περιβαλλοντική υποβάθμιση.

- Η άσκηση διαφόρων δραστηριοτήτων αναψυχής (κυνήγι, φωτογραφία) μπορεί να προκαλέσει κοινωνικές συγκρούσεις. Οι τουρίστες δεν κατανούν πάντα τους περιορισμούς στο δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης στη φύση και συχνά παραβιάζουν τους "άγραφους" νόμους και τους κώδικες επικοινωνίας αλλά και τους θεσπισμένους κανονισμούς.

- Η δημιουργία υποδομής για χειμερινά σπόρ προκαλεί συχνά αποδάσωση, διάβρωση του επιφανεικαού εδάφους και καταστροφή της βλάστησης.

- Προβλήματα διάθεσης απορριμμάτων.

Οι ορεινές περιοχές όπως ακριβώς και οι νησιώτικες αποτελούν περιοχές σε απομόνωση όπου ο τουρισμός είναι δυνατό να συμβάλλει ουσιαστικά στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη όταν βέβαια υπακούει και σέβεται τις τοπικές ιδιαιτερότητες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει τις προσπάθειες ανάπτυξης ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων οι οποίες δρούν συμπληρωματικά στο εισόδημα των μόνιμων κατοίκων. Στις περιοχές αυτές εκτός από τις αθλητικές δραστηριότητες που συνήθως φιλοξενούνται είναι δυνατό να αναπτυχθούν ποικίλες άλλες όπως η πεζοπορία, ο αγροτοτουρισμός, κ.α. Στο πλαίσιο αυτό στηρίζεται η αναπαλαίωση / συντήρηση ιστορικών κέντρων, η κατασκευή καταφυγίων, η αναγνώριση και χάραξη μονοπατιών κ.α (Comite Economiqe et Social, 1990).

Το είδος αυτό του τουρισμού μπορεί να αποβεί ιδαίτερα θετικό τόσο για τις τοπικές κοινωνίες όσο και για τον ίδιο τον επισκέπτη ο οποίος έχει την δυνατότητα να έρθει σε επαφή με την φύση αλλά και να γνωρίσει τον διαφορετικό τρόπο ζωής των ανθρώπων στις περιοχές αυτές.

Χαρακτηριστική περίπτωση ορεινού τουρισμού με οικισμούς που διακρίνενται για αρχιτεκτονική τους αξία είναι το Πήλιο.

Η περιοχή πέρα από τη μοναδική της φυσική ομορφιά μπορεί να θεωρηθεί ως πραγματικό μουσείο λαϊκής τέχνης (ξυλογλυπτική, ζωγραφική, λιθογραφική). Η μοναδικότητα του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος της περιοχής αποτελούν τον πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Η σημαντική αυτή εναλλακτική δραστηριότητα συμβάλει αποφασιστικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και κατ’ επέκταση στην συγκράτηση του πληθυσμού και ιδιαίτερα του ενεργού (νέοι /νέες). Μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση της χώρας μας είναι και τα Ζαγοροχώρια στην Ήπειρο.

Στη Κρήτη με τους ορεινούς όγκους, την βιοποικιλότητα που διαθέτουν, τα μονοπάτια, οικισμούς όπως τα Ανώγεια, και περιοχές όπως ο Γιούχτας θα μπορούσαν να αποτελέσουν ιδανικές περιοχές ορεινού τουρισμού, αλλά δεν υπάρχουν υποδομές και πολιτική βούληση.

2. Τουρισμός σε περιοχές με ιδιαίτερη οικολογική αξία: Τα τελυταία χρόνια αυξάνεται το ενδιαφέρον των επισκεπτών για περιοχές με ιδαίτερη οικολογική αξία όπως: υγρότοποι, δάση, δέλτα, φυσικά μνημεία (π.χ.υγροβιότοποι Αγιάς, Γεωργιούπολης, λ. Κουρνά, π. Κουρταλιώτη, π. Πρέβελης, λ. Ελούντας, φοινικόδασους Βάι, Ξηρόκαμπου Ζήρου, ένα από τα μοναδικά μνημεία της φύσης το φαράγγι της Σαμαριάς κ.α). Και μόνο η συνειδητοποίηση της φυσικής ομορφιάς, η επιθυμία για επαφή με τη φύση, η αναζήτηση ενός διαφορετικού τρόπου ζωής, δημιουργούν την απαίτηση για προστασία και ένα νέο ρεύμα τουριστών.

Το αυξημένο αυτό ενδιαφέρον συμβάλει ταυτόχρονα στη συνειδητοποίηση της αξίας της περιοχής τόσο από τους μόνιμους κατοίκους όσο και από τους κρατικούς φορείς, επιταχύνοντας έτσι ή απλά ενισχύοντας τα μέτρα διαχείρισης και προστασίας της περιοχής. Η απουσία βέβαια σωστού ελέγχου της ροής των επισκεπτών ή η άσκηση δραστηριοτήτων μη συμβατών με την ευαισθησία του χώρου μπορούν να τραυματίσουν ανεπανόρθωτα ορισμένες φορές το οικοσύστημα.

Ειδική αναφορά πρέπει να κάνουμε για το φαράγγι της Σαμαριάς που βρίσκεται στην επαρχία Σφακίων του νομού Χανίων, βραβευμένο από την Ευρωπαική Ένωση για την άγρια ομορφιά και τη σπάνια βιοποικιλότητά του και χαρακτηρισμένο ως Εθνικός Δρυμός, οπότε τυγχάνει απολύτου προστασίας, αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο. έχει συνολικό μήκος 18 χλμ, πλάτος που κυμαίνεται από 3 έως 40 μέτρα και ύψος που φθάνει μέχρι τα 600 μ.

Η εξάρτηση της ποιότητας περιβάλλοντος και τουρισμού φάινεται να συνειδητοποιείται σταδιακά ειδικά στον τομέα αυτό, όπως προκύπτει από τις παρακάτω δραστηριότητες:

- Οι ίδιοι οι τουρίστες επιδιώκουν την παραμονή και επαφή τους με ένα περιβάλλον που δεν είναι υποβαθμισμένο. Ενδιαφέρονται για την φυσική και πολιτιστική ταυτότητα του χώρου που επιλέγουν να επισκεφθούν.

- Οι τοπικοί παράγοντες συνειδητοποιώντας τη νέα αυτή πραγματικότητα επιδιώκουν την διατήρηση και ανάδειξη των φυσικών χαρακτηριστικών της περιοχής τους.

Οι τουριστικοί παράγοντες στηρίζουν την προσέλκυση των τουριστών στην παρουσίαση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του περιβάλλοντος μιας περιοχής.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.