Ο ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΑΠΑΙΤΕΙ ΠΛΗΡΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα παρακολουθώ τις προσπάθειες εξεύρεσης χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων για να αποσυμφορυθεί το κέντρο του Ηρακλείου από τις παράνομες σταθμεύσεις, να διευκολυνθεί η κυκλοφορία και να περιορισθεί το «χαράτσι που πληρώνουν οι Ηρακλειώτες» στο όνομα του αυταρχικού εισπρακτικού μηχανισμού του Δήμου, που έχει μετατρέψει το κέντρο σε μια τεράστια αυτοκινητοπαγίδα. Και αυτό γιατί δεν μπόρεσα ποτέ να καταλάβω, πως επιτρέπεται η είσοδος αυτοκινήτων στο κέντρο, αφού δεν υπάρχει χώρος στάθμευσης, παρά μόνο ημίμετρα με κάρτες στάθμευσης, απαγορεύσεις κατά διαστήματα της κυκλοφορίας στον περίφημο σταυρό και άλλες αλχημίες.

Τελευταία είδαν το φως της δημοσιότητας σχέδια για την κατασκευή και λειτουργία υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων κάτω από κεντρική πλατεία του Ηρακλείου, την «Πλατεία Ελευθερίας», η οποία δεν φημίζεται για την αισθητική της και την εναρμόνιση της στο πολεοδομικό συγκρότημα του Ηρακλείου.

Επειδή μου αρέσει η «αρχή της πρόληψης και της προφύλαξης» από διάφορα έργα και δραστηριότητες και συμφωνώ πλήρως με αυτό το έργο, θέλω να προλάβω μερικές παρεκτροπές από την περιβαλλοντική αδειοδότηση ενός τέτοιου έργου, ώστε να μην ακυρωθούν εκ των υστέρων οι περιβαλλοντικοί όροι, όπως συνέβη πρόσφατα με την Μ.Π.Ε του Αθερινόλακκου. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετώπισα και με το Πολιτιστικό Κέντρο του Ηρακλείου, όπου μια πρόχειρη τεχνική έκθεση που κατατέθηκε δεν μπορούσε να καλύψει τις επιτπώσεις του έργου και τελικά παραπέμφθη στις καλένδες.

Στο Ν.1650/1986, αρ.3, παρ.1 προβλέπεται η κατάταξη των δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε τρεις κατηγορίες με απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και του αρμόδιου κατά περίπτωση υπουργού. Ως κριτήρια για την κατάταξη καθορίζονται:

α) το είδος και το μέγεθος του έργου ή της δραστηριότητας,
β) το είδος και η ποιότητα των ρύπων που εκπέπονται, καθώς και άλλη επίδραση στο περιβάλλον,
γ) η δυνατότητα να προληφθεί η παραγωγή ρύπων από την εφαρμοζομένη παραγωγική διαδικασία,
δ) ο κίνδυνος σοβαρού ατυχήματος και η ανάγκη επιβολής περιορισμών για την προστασία του περιβάλλοντος.

Στην παρ. 2 ορίζεται ότι η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες που λόγω της φύσεως του μεγέθους ή της έκτασής τους είναι πιθανόν να προκαλέσουν σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες, που χωρίς να προκαλούν σοβαρούς κινδύνους ή οχλήσεις, πρέπει να υποβάλλονται για την προστασία του περιβάλλοντος σε γενικές προδιαγραφές, όρους και περιορισμούς που προβλέπονται από κανονιστικές διατάξεις. Στο άρθρο 4 παρ. 1 του ιδίου νόμου προβλέπεται ότι για την πραγματοποίηση νέων έργων ή την επέκτασή τους κ.λ.π. που εμπίπτουν στις κατηγορίες του προηγουμένου άρθρου, η έγκριση περιβαλλοντικών όρων για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί απαραίτητη προυπόθεση για την χορήγηση άδειας του έργου. Στις παρ. 2 και 3 αντιστοίχως ορίζεται, ότι για μεν τα έργα και δραστηριότητες της Α΄ κατηγορίας, αρμόδιος για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων είναι ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ με τους κατά περίπτωση συναρμόδιους υπουργούς, ενώ για τα έργα της Β’ κατηγορίας αρμόδιος είναι ο οικείος Νομάρχης.

Επίσης, στην παρ. 6 προβλέπεται, ότι για έργα και δραστηριότητες της Α΄ κατηγορίας στην οποία προφανώς κατατάσεται και ο «υπόγειος σταθμός στην Πλατεία Ελευθερίας» απαιτείται προέγκριση χωροθέτησης. Η κατάθεση ερωτηματολογίου με την καταγραφή των επιπτώσεων και την επιφανειακή αντιμετώπισή τους απαιτείται για τα έργα Β΄ κατηγορίας, ενώ για έργα Α΄ κατηγορίας η υποβολή ερωτηματολογίου έχει κριθεί ως ανίσχυρη και ανεπαρκής και απαιτείται σύμφωνα με την προαναφερόμενες διατάξεις του Ν. 1650/86 σύνταξη ολοκληρωμένης και συστηματικής επιστημονικής μελέτης, στην οποία επισημαίνονται με ακρίβεια ότι οι πιθανές επιπτώσεις του έργου στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.

Επειδή στην Κοινή Υπουργική Απόφαση 69269/90 τα έργα της Α' κατηγορίας υποδιαιρούνται σε δύο ομάδες Ι και ΙΙ, ενώ στην ομάδα ΙΙ παρ. 10, αναφέρεται με τον τίτλο «σχέδια έργων υποδομής» το σχεδιαζόμενο έργο, λόγω της φύσεως και του μεγέθους θα προκαλέσει στο αστικό δομημένο και στο φυσικό περιβάλλον σοβαρούς κινδύνους και επιπτώσεις. Επομένως, μια περιβαλλοντική μελέτη που θα επικαλείται ή και θα τιτλοφορείται «κυκλοφοριακή μελέτη και επιπτώσεις από την κατασκευή υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων στην Πλατεία Ελευθερίας», θα είναι αποσπασματική και δεν θα καλύπτει πέραν του κυκλοφορικού, όλες τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Επομένως και η έγκριση από το Νομάρχη και το Νομαρχικαό Συμβούλιο ενός έργου τέτοιας σημασίας, μεγέθους, έκτασης και επιπτώσεων, θα ακυρωθεί από το Σ.τ.Ε, όπως έχει συμβεί και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.
 
Με αφορμή το σχεδιαζόμενο έργο, επικαλεσθήκαμε τις βασικές αρχές του περιβαλλοντικού δικαίου, δηλαδή, την «αρχή της πρόληψης και της προφύλαξης», ώστε ο δικαστής να μπορεί να υποκαταστήσει την Διοίκηση στην αξιολόγηση των επιστημονικών δεδομένων, διότι εκ του νόμου η πολιτικοί είναι επιφορτισμένοι με την περιβαλλοντική αξιολόγηση του έργου τη δεδομένη στιγμή, αν αναλογιστεί κανείς ότι:

α) Οι τεχνολογικοί κίνδυνοι μπορούν να επιφέρουν βλάβες, που ενδέχεται να εμφανιστούν σε βάθος χρόνου, πράγμα που σημαίνει ότι, οι ασκούντες πολιτική εξουσία τους αποδέχονται για τον απλούστατο λόγο, ότι εάν και όταν συμβούν δεν θα βρίσκονται πλέον στην εξουσία και κατά συνέπεια, δεν θα καταλάβουν το ανάλογο πολιτικό κόστος.

β) Η επιστήμη, επειδή αποτελεί μια κοινωνική διαδικασία, διαπερνάται και αυτή από αντιθέσεις ή και συμφέροντα και αυτό έχει ως συνέπεια πολλές φορές να επιλέγονται οι επιστήμονες από τη Διοίκηση με βάση το αν συμφωνούν με αυτή σ΄ ένα συγκεκριμένο θέμα.

Επομένως, ο δικαστής πρέπει να εξετάσει, αν τα δεδομένα που έχει ενώπιόν του αποτελούν «επιστημονική γνώση» και αν στηρίζονται σε επιστημονική μέθοδο, ιδίως εάν έχουν πραγματοποιηθεί όλα τα στάδια των διαδικασιών.

Είναι προφανές λοιπόν, ότι όποιες δυσλειτουργίες ή και κενά πρέπει να καλυφθούν από τον δικαστή, διότι σε τελική ανάλυση η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας αποτελεί για το δίκαιο, υποχρέωση. ¶λλωστε, τόσο η πρόληψη, όσο και η προφύλαξη δεν είναι παρά μηχανισμοί υλοποίησης αυτής της υποχρέωσης, διαφορετικά θα περιοριζόμασταν μόνο στην αποκατάσταση της επελθούσας ζημιάς.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ - ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.ΕΚ.

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.