Με έντονο προβληματισμό υποδέχεται η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς το νέο νομοσχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) που κατατέθηκε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή από την Υπουργό ΠΕΚΑ. Κατά την άποψη του WWF Ελλάς, το νομοσχέδιο επιχειρεί, ανεπιτυχώς, να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη για άμεση διείσδυση όλων των μορφών ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα και την ανάγκη διαφύλαξης του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας.

Ως εξαιρετικά προβληματική κρίνεται η διάταξη που προβλέπει με συνοπτικές διαδικασίες και ελλιπέστατη περιβαλλοντική εκτίμηση την εγκατάσταση έργων ΑΠΕ εντός των εθνικών πάρκων και των περιοχών προστασίας της φύσης. Για τη χωροθέτηση μάλιστα δεν απαιτείται ούτε καν συνολική εκτίμηση, αλλά η κοινή για όλες τις περιοχές (προστατευόμενες και μη) διαδικασία εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της κάθε επένδυσης χωριστά. Επιπρόσθετη συνολική περιβαλλοντική επίπτωση αναμένεται από την κατάργηση σταδίων της ισχύουσας διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης, χωρίς όμως την απαραίτητη αντιστάθμιση με κρίσιμα εργαλεία, όπως το δασολόγιο, η πλήρης χαρτογράφηση των οικοτόπων και τα διαχειριστικά σχέδια για τις περιοχές Natura 2000.

"Προκαλεί μεγάλη απορία η επιμονή του Υπουργείου στη δυνατότητα εγκατάστασης έργων ΑΠΕ παντού και χωρίς σεβασμό στο καθεστώς προστασίας της κάθε περιοχής. Ειδικά για τα εθνικά πάρκα, που καλύπτουν ένα μικρό μόνο μέρος της ελληνικής επικράτειας, αυτή η πολιτική μπορεί να αποβεί περιβαλλοντικά επικίνδυνη", δηλώνει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Διευθυντής του WWF Ελλάς.

Επιπλέον προβληματισμό προκαλεί η συνολική υποβάθμιση της ισχύουσας διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης που ισχύει για όλα τα έργα, καθώς και η αδυναμία δημιουργίας ενός διαφανούς ελεγκτικού μηχανισμού για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων και την επιβολή ποινών σε επενδυτές που προβαίνουν σε κακές πρακτικές.

Το WWF Ελλάς απευθύνει έκκληση προς την Υπουργό να αναμορφώσει τις διατάξεις του νομοσχεδίου που αφορούν τις περιοχές αποκλεισμού, και να περιλάβει διάταξη για τον έλεγχο της περιβαλλοντικής νομιμότητας από τους κατασκευαστές εγκαταστάσεων ΑΠΕ. επίσης, ζητά την επαναξιολόγηση της τιμολογιακής πολιτικής για τις ΑΠΕ και την κατάργηση των κρατικών επιχορηγήσεων για αιολικά και μεγάλες επενδύσεις φωτοβολταϊκών, καθώς πρόκειται για σαφώς κερδοφόρες επενδύσεις που δεν έχουν ανάγκη από οικονομική βοήθεια, ειδικά στην σημερινή οικονομική κρίση που διανεύει η χώρα.

Ανάμεσα στα θετικά στοιχεία του νομοσχεδίου συγκαταλέγεται η ρύθμιση για κεντρικό σχεδιασμό για τη χωροθέτηση των θαλάσσιων αιολικών, η υποχρεωτική εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ σε νέα κτίρια, καθώς και η εξαίρεση των μεγάλων υδροηλεκτρικών από τις πρόνοιες του νομοσχεδίου.

"Πιστεύουμε πώς η προώθηση των ΑΠΕ πρέπει να αποτελέσει ύψιστη προτεραιότητα για την Ελλάδα. Την ίδια γνώμη φαίνεται πως έχουν και οι Έλληνες πολίτες, όπως προκύπτει από πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης του WWF Ελλάς. Νομοσχέδια όμως σαν αυτό ενδέχεται να απαξιώσουν τις ΑΠΕ στα μάτια των πολιτών και να προκαλέσουν προβλήματα στα μοναδικά οικοσυστήματα της χώρας. Προφανώς υπάρχει τρόπος να συμβαδίσει η διείσδυση των ΑΠΕ με την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά για να γίνει αυτό εφικτό, το σχέδιο νόμου θα χρειαστεί σημαντικές αλλαγές", καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας.

Τα επόμενα δυο χρόνια θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμα για το μέλλον των ΑΠΕ στην Ελλάδα. Εάν το σύστημα αδειοδότησης και ελέγχου δε θωρακιστεί με διαφάνεια και αξιοπιστία, ο στόχος της Ελλάδας για συμμετοχή των ΑΠΕ κατά 20% στην τελική κατανάλωση ενέργειας έως το 2020 θα παραμείνει μόνο ένας ευσεβής πόθος. Σε περίπτωση που φανεί πως ο νέος νόμος δε λύνει τα προβλήματα ορθής προώθησης των ΑΠΕ και σεβασμού του φυσικού περιβάλλοντος, το WWF Ελλάς εκτιμά πως πρέπει να υπάρξει κεντρικός σχεδιασμός, παρόμοιος με αυτόν που προτείνεται για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, όπου η Πολιτεία θα έχει την αποκλειστική ευθύνη χωροθέτησης έργων ΑΠΕ.

Περισσότερες πληροφορίες:
Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος εκστρατειών πολιτικής, 210-3314893, 697 40 29 295, a.plitharas@wwf.gr

WWF Ελλάς 
 
Σημειώσεις προς συντάκτες

Α. Αξιολόγηση του σχεδίου νόμου

Το WWF Ελλάς διαπιστώνει τα εξής θετικά και αρνητικά σημεία στο νομοσχέδιο:
Θετικά

• Θεσμοθετείται μια εξαιρετικά καλή διαδικασία για την χωροθέτηση θαλάσσιων αιολικών πάρκων. Κατά την άποψη του WWF Ελλάς, η ίδια διαδικασία θα έπρεπε να ακολουθηθεί και στην περίπτωση των χερσαίων αιολικών πάρκων, ώστε η Πολιτεία να προδιαγράψει τα συγκεκριμένα κριτήρια πού απαιτούνται σε τέτοιες εγκαταστάσεις.
• Εξαιρούνται τελικά από τις πρόνοιες του νομοσχεδίου τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα με φράγμα ισχύος 15 έως 100 MW, καθώς και η καύση του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των απορριμμάτων. Πρόκειται για έργα που ακόμα και η ΕΕ αποφεύγει να κατατάξει στις ανανεώσιμες πηγές. Κατά την άποψη του WWF Ελλάς τα έργα αυτά δεν μπορούν να θεωρηθούν ΑΠΕ.
• Δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση έργων ηλιακής ενέργειας εντός δασών.
• Εξασφάλιση καλύτερων τιμών πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία και βιομάζα.
• Θετικά μέτρα για την ενσωμάτωση των ΑΠΕ στα κτίρια και την οικιακή εξοικονόμηση ενέργειας.

Αρνητικά
• Προβλέπεται η χωροθέτηση σταθμών από ΑΠΕ εντός περιοχών υψηλής προστασίας, όπως τα εθνικά πάρκα και μάλιστα χωρίς πρόνοια για συνολική εκτίμηση των επιπτώσεών τους στις ευαίσθητες αυτές περιοχές.
• Δεν διασφαλίζεται ένα ικανοποιητικό πρώτο στάδιο περιβαλλοντικής εκτίμησης.
• Αρκετοί σταθμοί ΑΠΕ εξαιρούνται της υποχρέωσης για υποβολή ΜΠΕ και έγκριση περιβαλλοντικών όρων (π.χ μονάδες φ/β και βιομάζας έως 500 KW), που ενδέχεται να προκαλέσει περιβαλλοντικές αστοχίες. Η πρόνοια για περιβαλλοντική εκτίμηση και έκδοση περιβαλλοντικών όρων διατηρείται για οικολογικά ευαίσθητες περιοχές, το οποίο κρίνεται θετικά.
• Δεν διασφαλίζεται ο περιβαλλοντικός έλεγχος της κατασκευής και λειτουργίας έργων ΑΠΕ από τους εποπτικούς μηχανισμούς του κράτους και δεν προβλέπονται κυρώσεις για όσους επενδυτές προβαίνουν σε κακές πρακτικές.
• Παραμένει σε χαμηλά επίπεδα το ανταποδοτικό τέλος προς τις τοπικές κοινωνίες.
• Δεν καταργούνται οι επιδοτήσεις για τα πλέον οικονομικώς αποδοτικά έργα ΑΠΕ (π.χ. αιολικά, υδροηλεκτρικά, φ/β σε ορισμένες περιπτώσεις)
• Αυξάνεται αδικαιολόγητα η τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας για κάποιες κατηγορίες αιολικών πάρκων, π.χ. αιολικά στο μη-διασυνδεμένο σύστημα θα πωλούν την ηλεκτρική ενέργεια ακριβότερα έως και 25% ακόμα και όταν συνδεθούν με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρισμού.
• Παραμένει η δυνατότητα μεταβίβασης αδειών παραγωγής για έργα ΑΠΕ, οπότε ευνοούνται φαινόμενα κερδοσκοπίας. Η απαγόρευση μεταβίβασης σταθμού ΑΠΕ πριν την έναρξη λειτουργίας θα έπρεπε να επεκταθεί στο σύνολο των έργων.
• Παραμένει η διαδικασία ταχείας αδειοδότησης για έργα ΑΠΕ με υψηλό προϋπολογισμό, δίνοντας την ευχέρεια παράκαμψης της διαδικασίας αδειοδότησης και της έκδοσης των επιμέρους αδειών και περιβαλλοντικών όρων
• Επενδύσεις που έχουν ήδη λάβει γνωμοδοτήσεις στο στάδιο της ΠΠΕΑ, υποχρεούνται μόνο στην υποβολή ΜΠΕ χωρίς να απαιτείται νέα γνωμοδότηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες, αν και η εμπειρία έχει δείξει πως οι υπηρεσίες περιμένουν την ΜΠΕ πριν καταλήξουν σε τελική γνωμοδότηση και έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
• Δεν θεσμοθετείται διαδικασία διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες

Β. Η κοινή γνώμη για τις ΑΠΕ
Στις 13 Απριλίου το WWF Ελλάς δημοσίευσε έρευνα κοινής γνώμης για την ενεργειακή και κλιματική πολιτική που διενεργήθηκε από την Public Issue. Η έρευνα έδειξε την απόλυτα θετικά στάση των πολιτών για τις ΑΠΕ. Όμως το WWF Ελλάς παρατηρεί πως το κλίμα μπορεί να αλλάξει αν δεν γίνουν αλλαγές στο νομοσχέδιο και αν δεν θωρακιστεί με διαφάνεια και αξιοπιστία το σύστημα αδειοδότησης και ελέγχου των εγκαταστάσεων. Δείτε την έρευνα

Γ. Εκθέσεις του WWF Ελλάς
Στο πλαίσιο ενασχόλησης με θέματα ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής, η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς έχει δημοσιεύσει σειρά επιστημονικών εκθέσεων, με κυριότερες τις εξής:

· "Λύσεις για την κλιματική αλλαγή: όραμα βιωσιμότητας για την Ελλάδα του 2050" στην οποία προτείνεται το μονοπάτι που θα επιτρέψει στη χώρα να τηρήσει τις μελλοντικές δεσμεύσεις της, να μπει ενεργά στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής και να μειώσει εγκαίρως τις εκπομπές της, μεγιστοποιώντας με αυτό τον τρόπο τα οφέλη και περιορίζοντας το όποιο βραχυπρόθεσμο οικονομικό κόστος. Ιστοθέση: http://climate.wwf.gr/images/pdf/epistimoniki_ekthesi_wwf_low.pdf
· "Σχόλια στο σχέδιο νόμου για την “επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής”". Ιανουάριος 2010. Ιστοθέση: http://www.wwf.gr/images/pdfs/2010_WWF_sxolia_nomosxedio_APE.pdf
· "Σχολιασμός του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας". Οκτώβριος 2007. Ιστοθέση: http://politics.wwf.gr/images/stories/political/horotaxia/commentseidikoplaisiores.pdf
· "Πρόταση για την ορθή χωροθέτηση αιολικών πάρκων στη Θράκη". Οκτώβριος 2008. Κείμενο προτάσεων του WWF Ελλάς για την κατά το δυνατό ορθότερη χωροθέτηση αιολικών πάρκων στις περιοχές της Θράκης όπου ενδιαιτούν σπάνια και απειλούμενα είδη πουλιών. Ιστοθέση: http://politics.wwf.gr/images/stories/political/positions/2008_Oct_WWF_BirdsWindFarms_OrthiXorothetisi.pdf · "Πρόταση εθνικού σχεδίου δράσης για την εξοικονόμηση ενέργειας". Νοέμβριος 2009. Εισήγηση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σε συνεργασία με το ΤΕΕ. Ιστοθέση: http://www.wwf.gr/images/pdfs/WWF-TEE-proposal-national-energy-efficiency-plan-Nov2009.pdf
· "Το αύριο της Ελλάδας: επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα κατά το άμεσο μέλλον". Σεπτέμβριος 2009. Επιστημονική έκθεση για τις κλιματικές συνθήκες στην Ελλάδα την περίοδο 2020-2050, σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Ιστοθέση: http://www.wwf.gr/2020_2050

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.