Απαντήσεις του κ. Δήμα σε ερωτήσεις των Οικολόγων Πράσινων στο ευρωκοινοβούλιο

Εξαιρετικά ανησυχητική εικόνα για την πολιτική της χώρας μας για το νερό και την τήρηση των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων της Ελλάδας, δίνουν οι απαντήσεις του απερχόμενου Επιτρόπου Περιβάλλοντος κ. Δήμα στις σχετικές ερωτήσεις του Μιχ. Τρεμόπουλου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων είχε καταθέσει ερωτήσεις για την "οικολογική κατάσταση των υδάτων των λιμνών της Β. Ελλάδας"¹ και τη "ρύπανση υδάτων στο Δήμο Μεσσαπίας στην Εύβοια από τοξικά απόβλητα"². Μαζί με την ερώτηση για τον Αχελώο³, οι ερωτήσεις αυτές αποτελούσαν ένα πρώτο πακέτο παρεμβάσεων για περιστατικά επικίνδυνης διαχείρισης των υδάτων στην Ελλάδα.
 
Και στις τρεις απαντήσεις του ο κ. Δήμας αναφέρεται στην οδηγία για τα νερά 2000/60/ΕΚ και πιο συγκεκριμένα:
- Στην ανάγκη κατάρτισης σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής, τα οποία τα κράτη μέλη καλούνται να εκπονήσουν έως τις 22-12-09 (άρθρο 13) και να τα διαβιβάσουν στην Επιτροπή έως τις 22-03-10 και τα οποία επιβάλλεται να περιλαμβάνουν χάρτη των δικτύων παρακολούθησης, τα αποτελέσματα των προγραμμάτων παρακολούθησης καθώς και πληροφορίες σχετικά με την οικολογική κατάσταση λιμνών, ποταμών, κ.ο.κ.
- Στην υποχρέωση των κρατών μελών να διαμορφώσουν δίκτυα παρακολούθησης και να ενημερώσουν σχετικά την Επιτροπή μέχρι τις 22-03-07 (άρθρο 8). Το 2007 η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία αριθ. 2007/2490 κατά της Ελλάδας, επειδή παρέλειψε να την ενημερώσει σχετικά με τα δίκτυα παρακολούθησης αλλά πρόσφατα έλαβε τα σχετικά στοιχεία τα οποία και εξετάζει για να διαπιστώσει κατά πόσον επιτυγχάνεται συμμόρφωση. Τα κράτη μέλη αναμένεται να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα της παρακολούθησης μέσω των σχεδίων διαχείρισης των λεκανών απορροής.
- Στο άρθρο 5 της οδηγίας, για το οποίο η ΕΕ εξέδωσε μια πρώτη έκθεση εφαρμογής το Μάρτιο του 2007⁴. Μέχρι τότε δεν είχε λάβει από την Ελλάδα ουδεμία ουσιαστική έκθεση και ως εκ τούτου η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία επί παραβάσει (υπόθεση αριθ. 2005/2317), η οποία εν συνεχεία τέθηκε στο αρχείο το 2008, μετά την παραλαβή της έκθεσης.

Η χώρα μας, λόγω εγκληματικών καθυστερήσεων όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, δεν διαθέτει ακόμη το σημαντικότερο διαχειριστικό εργαλείο της οδηγίας πλαίσιο για το νερό: την παρακολούθηση⁵. Χωρίς αυτό δεν υπάρχει αξιόπιστη εικόνα της υφιστάμενης κατάστασης, δεν υπάρχουν περιβαλλοντικοί στόχοι αποκατάστασης και συνεπώς τα όποια Σχέδια Διαχείρισης καθίστανται κενά περιεχομένου. Παράλληλα με την παραγωγή αποτελεσμάτων από την παρακολούθηση, θα έπρεπε να έχει προωθηθεί και η δημόσια διαβούλευση, όρος κρίσιμος από την οδηγία 2000/60/ΕΚ για την οριστικοποίηση των Σχεδίων Διαχείρισης των λεκανών απορροής. Παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το Ν. 3199/03 θα μπορούσαν να έχουν συγκροτηθεί τα Περιφερειακά Συμβούλια Υδάτων ώστε να συζητήσουν τα οικονομικά μέτρα και τα Σχέδια Διαχείρισης και το Εθνικό Συμβούλιο Υδάτων θα έπρεπε να λειτουργεί, τίποτε από όλα αυτά δεν συμβαίνει. Οι ΟΠ κρίνουν ότι είναι αντιδημοκρατική, αντιπαραγωγική και ότι ταυτόχρονα παραβιάζει τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας η παραγωγή Σχεδίων Διαχείρισης χωρίς να προϋπάρξει διαβούλευση μεταξύ κοινωνίας και διαχειριστικών αρχών. Επιπλέον, λόγω των μέτρων και των έργων που πρέπει να προτείνονται σε αυτά, θα πρόκειται για ακόμη μια κατασπατάληση πόρων, εφόσον δεν στηρίζονται σε πραγματικά και ενημερωμένα στοιχεία. Είναι άμεση ανάγκη να δηλώσει η νέα κυβέρνηση ποια μέτρα θα πάρει για τη παρακολούθηση της κατάστασης και τη δημόσια διαβούλευση, όπως και τι ακριβώς σκοπεύει να πράξει ως προς το απαράδεκτο σχέδιο εκτροπής του Αχελώου.

Για τα δείγματα νερού που αναφέρονται στην ερώτηση για τα νερά του Δήμου Μεσσαπίας ο κ. Δήμας δηλώνει άγνοια, πού προφανώς οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει κοινοποιήσει τα στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η τελευταία δεν δείξει εντονότερο ενδιαφέρον, όπως επίσης και για το Φράγμα Ψαχνών, το οποίο δεν θεωρεί μεγάλο έργο και γι’ αυτό η Ελλάδα θεωρείται ότι δεν είναι υποχρεωμένη να διαβιβάσει πληροφορίες σχετικά με ζητήματα σχεδιασμού και ανάπτυξης στην Επιτροπή. Ωστόσο, ενδιαφέρον παρουσιάζει η απάντηση στο ερώτημα σχετικά με τη διαδικασία παράβασης (C-286/08) κατά της Ελλάδας: συγκεκριμένα αναφέρεται ότι στις 10-09-09, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) αποφάνθηκε ότι η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις της που προβλέπονται από την οδηγία 91/689/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα σε συνδυασμό με την οδηγία 2006/12/ΕΚ για τα στερεά απόβλητα και την οδηγία 1999/31/ΕΟΚ⁶.

Αρχίζοντας λοιπόν από την περιοχή του Μεσσάπιου στην Εύβοια, οι ΟΠ θεωρούμε ότι θα πρέπει:
- Να εξασφαλιστεί άμεσα η προστασία της ανθρώπινης υγείας με παροχή ασφαλούς πόσιμου νερού στους κατοίκους.
- Να γίνει παρακολούθηση της ποιότητας (οικολογικής και χημικής) των επιφανειακών, υπόγειων και παράκτιων νερών και διάθεση των στοιχείων σε όλους τους πολίτες.
- Να δημιουργηθούν διαδικασίες διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες και μέσω αυτών να εκπονηθούν σχέδια διαχείρισης που θα λαμβάνουν υπόψη τη σημερινή κατάσταση της ποιότητας των νερών.
- Να ενταθούν οι έλεγχοι από την ΕΥΕΠ και την Τοπική Αυτοδιοίκηση ώστε να σταματήσει κάθε παράνομη διάθεση επικίνδυνων και άλλων αποβλήτων στην περιοχή. Οι βιομηχανικές/εξορυκτικές δραστηριότητες που αποδεδειγμένα έχουν συμβάλλει στη ρύπανση και υποβάθμιση της περιοχής θα πρέπει να επανελέγχονται, έτσι ώστε σε περίπτωση μη συμμόρφωσής τους με τη νομοθεσία να επιβάλλεται προσωρινή ή και οριστική διακοπή της λειτουργίας τους.
- Να ταυτοποιηθούν οι υπεύθυνοι της ρύπανσης (π.χ ΛΑΡΚΟ) και να επωμιστούν το κόστος της εξυγίανσης των νερών και της επεξεργασίας του νερού προς ανθρώπινη κατανάλωση.
 
"Με τις πρόσφατες απαντήσεις του κ. Δήμα όχι μόνο επιβεβαιώνεται αλλά και ενισχύεται η καταγγελία μας ότι στα θέματα διαχείρισης των νερών η Ελλάδα παρουσιάζει την εικόνα τριτοκοσμικής χώρας, με ευθύνη των τελευταίων κυβερνήσεων και των δύο μεγάλων κομμάτων", δήλωσε ο Μ. Τρεμόπουλος. "Στην όλη εικόνα προστίθεται και η παραβίαση των υποχρεώσεων που αφορούν τα στερεά αλλά και τα επικίνδυνα απόβλητα. Είναι έκτακτη αναγκαιότητα πλέον να αντιμετωπιστούν με σοβαρότητα τα ζητήματα της προστασίας των νερών, της διασφάλισης επαρκούς ποσότητας υδατικών πόρων τόσο για τα φυσικά οικοσυστήματα όσο και την κοινωνία και της βελτίωσης της ποιότητας των υπόγειων και επιφανειακών νερών".

Σημειώσεις:

1. http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+WQ+E-2009-4481+0+DOC+XML+V0//EL&language=EL
2. http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+WQ+E-2009-4467+0+DOC+XML+V0//EL&language=EL
3. http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+WQ+E-2009-4490+0+DOC+XML+V0//EL&language=EL
4. Ανακοίνωση (COM(2007) 128 τελικό) "Προς την αειφόρο διαχείριση του νερού στην Ευρωπαϊκή Ένωση" και Έγγραφο εργασίας της Επιτροπής (SEC(2007) 362 τελικό): "Πρώτη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας πλαίσιο για το νερό 2000/60/EC".
 5. http://ec.europa.eu/environment/water/water-framework/implrep2007/pdf/sec_2009_415_en.pdf
6. http://curia.europa.eu/jurisp/cgi-bin/form.pl?lang=en&Submit=Rechercher&alldocs=alldocs&docj=docj&docop=docop&docor=docor&docjo=docjo&numaff=C-286/08&datefs=&datefe=&nomusuel=&domaine=&mots=&resmax=100

Για περισσότερες πληροφορίες: Γιώργος Μπλιώνης 6944 869772
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Βρυξέλλες: European Parliament, Rue Wiertz, ASP 08H247, B-1047 Brussels, Belgium
Tel: 0032 228 45402 / Fax: 0032 228 49402
Στρασβούργο: Bât. Louise Weiss, T05059, 1, avenue du Président Robert Schuman
CS 91024, F-67070 Strasbourg, Tel: 0033 388 175402 / Fax: 0033 388 179402
Αθήνα: Μητροπόλεως 1 (πλ. Συντάγματος), 10557 Αθήνα / Τηλ.: 210.3709705 / Fax: 210.3709707
Θεσσαλονίκη: Πλάτωνος 1 (& Εγνατίας), 54631 Θεσσαλονίκη / Τηλ.: 2310.269780 και 2310.266705
www.oikologoiprasinoi.eu, e-mail: michail.tremopoulos@europarl.europa.eu

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.