Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΥΔΑΤΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΛΕΙΨΥΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Η επίλυση του προβλήματος υδροδότησης της πόλης αποτελούσε πάντα την πρώτη προτεραιότητα για τη δημοτική μας κίνηση. Ενδεικτική είναι η δραστηριότητά μας γι΄ αυτό την τριετία 2006-2009. Και θα παραμείνει πρώτης προτεραιότητας θέμα όσο δεν δρομολογείται με μέτρα άμεσα και μακροπρόθεσμα, μέτρα ορθολογικά, φιλοπεριβαλλοντικά και σταθερά η οριστική επίλυσή του.
Εδώ και χρόνια με εισηγήσεις μας έχουμε προτείνει σειρά μέτρων (άμεσων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων) για την οριστική λύση του προβλήματος. Αυτά προέκυψαν και από εκδηλώσεις δημόσιου διαλόγου που διοργανώσαμε το 2006 και το 2008, σε συνεργασία με την Νομαρχιακή Παρέμβαση Πολιτών και την Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου.
Ταυτόχρονα κάναμε έντονη κριτική στη δημοτική αρχή γιατί ποτέ μέχρι τώρα δεν αποτέλεσε θέμα πρώτης προτεραιότητας το πρόβλημα της λειψυδρίας γι΄ αυτήν. Ουδέποτε μέχρι τώρα είχε, και άρα δεν ακολούθησε, έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό και γι΄ αυτό το πρόβλημα διαιωνίζεται.
Πάντα έτρεχε πίσω από τις εξελίξεις, την ανομβρία, τις ζημιές, τις διακοπές ηλεκτροδότησης για να βρει ανακουφιστικές και μεσοβέζικες λύσεις. Πάντα θεωρούσε πως λύση του προβλήματος δεν ήταν η ριζική αντιμετώπιση των τεράστιων διαρροών των δικτύων, κάτι που αμφισβητούσε άλλωστε μέχρι πρόσφατα, αλλά η συνεχής αύξηση των αντλούμενων από γεωτρήσεις ποσοτήτων νερού για να οδηγούνται σε ένα δίκτυο σουρωτήρι. Χρόνια επίσης είχε εναποθέσει τις ελπίδες της στο φράγμα Αποσελέμη, χωρίς να εισακούει τις προειδοποιήσεις κι αντιρρήσεις μας. Τώρα από τα πράγματα πείστηκε πως δεν μπορεί να περιμένει λύση απ΄ αυτό, αφού προσδοκάται πλέον απολήψιμη ποσότητα 10 εκατ. κ.μ. νερού για όλο τον Βόρειο Οδικό ¶ξονα από το Γάζι μέχρι τον ¶γιο Νικόλαο, πράγμα που σημαίνει πως στην καλύτερη περίπτωση η πόλη του Ηρακλείου θα λαμβάνει ετησίως 5 εκατ. κ.μ. δηλαδή το μισό των ετήσιων απωλειών νερού από τα δίκτυά της. Η δημοτική αρχή, αφού έχασε τόσο πολύτιμο χρόνο, αντί να βάλει ως πρώτη προτεραιότητά της την αντιμετώπιση των τεράστιων διαρροών βρήκε την υποτίθεται «εύκολη», αλλά την χειρότερη από κάθε άποψη, λύση της αφαλάτωσης.
Συνεχίζοντας την προσπάθεια μας να πείσουμε για την ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού αντιμετώπισης του προβλήματος, μετά και την αλλαγή ηγεσίας της ΔΕΥΑΗ, ζητήσαμε συνάντηση μαζί της προτείνοντας συγκεκριμένο θεματολόγιο συζήτησης. Αυτό έγινε στις 15 Απριλίου 2009. Σ΄ αυτήν, όπως δημοσιοποιήσαμε, έγινε μία εμπεριστατωμένη αναφορά σε όλες τις παραμέτρους του προβλήματος υδροδότησης της πόλης και στην ανάγκη βραχυπρόθεσμου, μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την αντιμετώπιση του. Έγινε μια πολύ γόνιμη και ουσιαστική συζήτηση με τη συμμετοχή όλων των στελεχών της και ειπώθηκαν τα πράγματα με τ΄ όνομά τους για πρώτη φορά όπως αναγνωρίστηκε.
Ακολούθησαν δύο συνεδριάσεις του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΗ με αποκλειστικό θέμα την κατάσταση που επικρατεί από πλευράς μελετών και έργων και τα μέτρα σχεδιασμού που πρέπει να πάρει η επιχείρηση. Η επεξεργασία του σχεδιασμού για την ΔΕΥΑΗ θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 15 Αυγούστου. Η εξέλιξη αυτή είναι σε θετική κατεύθυνση γιατί επιτέλους αναγνωρίζεται πως πρέπει να υπάρξει ριζική στροφή της ΔΕΥΑΗ στον τρόπο αντιμετώπισης και λύσης του προβλήματος υδροδότησης της πόλης. Δεν διασφαλίζει όμως από μόνη της πως θα επιλυθεί το πρόβλημα, αν δεν εξαχθούν τεκμηριωμένα συμπεράσματα και αν δεν αποφασιστούν βιώσιμες λύσεις, με ένα ολοκληρωμένο, φιλοπεριβαλλοντικό και ρεαλιστικό σχεδιασμό.
Γι΄ αυτό, με τη σημερινή μας συνέντευξη, θέλουμε να εμμείνουμε και να προβάλουμε για άλλη μια φορά τα δικά μας συμπεράσματα και προτάσεις, κάτι που κάναμε ήδη και στο Δ.Σ. της ΔΕΥΑΗ με τον εκπρόσωπό μας. Προτάσεις κατάλληλης πολιτικής και άμεσης διαχείρισης του προβλήματος, για τη συνεχή υδροδότηση της πόλης. Προτάσεις για την αειφορική και ορθολογική διαχείριση του νερού με σκοπό τη διατήρηση της επάρκειας και της ποιότητας των φυσικών πόρων και την προστασία των οικοσυστημάτων.
1. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
(α) Υπάρχει επάρκεια νερού για τη κάλυψη των υδρευτικών αναγκών της πόλης, αν γινόταν σωστή διαχείρισή του. Αυτό όμως δεν γίνεται κι έτσι εκτιμάται πως σήμερα υπάρχει έλλειμμα νερού, που υπολογίζεται ότι ανέρχεται κατ ' εκτίμηση ετήσια σε 7 εκατ. κ.μ. περίπου, που οφείλεται κυρίως στο παρακάτω πρόβλημα.
(β) Το μεγαλύτερο και πλέον αξιόλογο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσει άμεσα και σε πρώτη προτεραιότητα η ΔΕΥΑΗ είναι οι απώλειες νερού από τα δίκτυα, που ανέρχονται στο τεράστιο ποσοστό του 50%!
ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΕΥΑΗ
| ΤΟΣ | ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΝΕΡΟΥ | ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΘΕΙΣΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ | ΤΙΜΟΛΟΓΗΘΕΙΣΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ | ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ | ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ | 2004
| 17.503.593 | 8.692.340 | 10.160.080 | 41,95 % | 50,34 % | 2005
| 17.440.113 | 8.597.458 | 9.656.661 | 44,63 % | 50,70 % | 2006
| 17.982.061 | 8.817.587 | 10.018.460 | 44,29 % | 50,96 % | 2007
| 17.003.280 | 9.347.158 | 10.308.169 | 39,38 % | 45,03 % | 2008
| 17.634.062 | 8.814.858 | 9.115.283 | 48,31 % | 50,01 % |
Το ποσοστό απωλειών Τιμολογίου (5η στήλη) υπολογίζεται ως η διαφορά των στηλών 4 με 2, δηλαδή τιμολογηθείσας ποσότητας και αντληθείσας (παραγωγή νερού).
Το πραγματικό ποσοστό απωλειών (6η στήλη) υπολογίζεται ως η διαφορά των στηλών 3 με 2, δηλαδή καταμετρηθείσας ποσότητας και αντληθείσας (παραγωγή νερού)
(γ) Δεν υπάρχει σφαιρικός και ολοκληρωμένος σχεδιασμός των προτάσεων επίλυσης του υδατικού ελλείμματος.
(δ) Παρατηρείται έλλειψη πολιτικής διαχείρισης του υδατικού ισοζυγίου με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις προτάσεις «πυρόσβεσης» αντι του κεντρικού σχεδιασμού και της πρόβλεψης.
(ε) Υπάρχει έλλειψη ηλεκτρονικής καταγραφής και χρήση κατάλληλου λογισμικού διαχείρισης του εκτεταμένου δικτύου πληθώρας γεωτρήσεων, αγωγών και δεξαμενών, αν και έχει ξεκινήσει εδώ και μερικά χρόνια μια μελέτη, που όμως δεν έχει αποδώσει μέχρι σήμερα απτά αποτελέσματα κυρίως για τις τεράστιες απώλειες νερού στα δίκτυα.
(στ) Σε κανένα πεδίο εκμετάλλευσης των υδατικών πόρων, που συμβαίνει να είναι υπόγειοι, δεν έχει ληφθεί υπόψη η σημαντικότερη παράμετρος της περιβαλλοντικής διάστασης, όπως πρέπει και ορίζεται από την εφαρμογή της Οδηγίας 2000/60 σε σχέση με τις δεκάδες γεωτρήσεις που υδρεύουν την πόλη μας και τις επιπτώσεις τους στο φυσικό περιβάλλον, όπως η μεταφορά του νερού εκτός της φυσικής του υδρογεωλογικής λεκάνης, η υφαλμύρωση, ο υποβιβασμός του ορίζοντα των υδροφορέων, η αποστράγγιση των πηγών, η υποβάθμιση των κατάντι οικοσυστημάτων, η συνέργεια στο φαινόμενο της ερημοποίησης κ.ά.
(ζ) Πρέπει ακόμα να αναφέρουμε την παντελή έλλειψη της απαραίτητης συνδρομής της Πολιτείας προς τη ΔΕΥΑΗ, γιατί είναι γεγονός, αλλά και την μονολιθικότητα της δημοτικής αρχής σε έργα και λύσεις εθνικού επιπέδου όπως το φράγμα Αποσελέμη, έργο με σαθρή επιστημονική υπόσταση, μεγάλη περιβαλλοντική επίπτωση, τεράστιου τελικού κόστους (θα ξεπεράσει τα 250 εκ. ευρώ), που το καθιστούν έργο άστοχο.
2. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
(α) ¶μεσης προτεραιότητας είναι η εμπεριστατωμένη έρευνα και μελέτη για τον εντοπισμό και την καταγραφή των απωλειών νερού στο δίκτυο της ΔΕΥΑΗ και η άμεση αντιμετώπισή τους. Τον σχεδιασμό εφαρμογής του προγράμματος αντιμετώπισής τους και του απολύτως συμπιεσμένου χρονοδιαγράμματός του πρέπει να αναλάβει η ΔΕΥΑΗ και όχι το ΥΠΕΧΩΔΕ. Η διαδικασία αυτή, έχουμε επίγνωση ότι είναι επίπονη και θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια και συνέχεια προκειμένου να υπάρξουν αποτελέσματα.
(β) ¶μεσης επίσης προτεραιότητας είναι η εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων πληροφορικής, όπως είναι τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (G.I.S.), καθώς και τα κατάλληλα λογισμικά πακέτα, που χρησιμοποιούν όλες οι αναπτυγμένες πόλεις, με τελικό στόχο τη διαχρονική πλήρη κάλυψη των υδρευτικών αναγκών της πόλης με νερό καλής ποιότητας, με την ελάχιστες δυνατές απώλειες νερού, αλλά και με το μικρότερο δυνατό κόστος.
(γ) Το εκτεταμένο δίκτυο των γεωτρήσεων, αγωγών και δεξαμενών, σε συνδυασμό με την αποκλειστική εκμετάλλευση υπόγειων υδροφορέων και μάλιστα καρστικών με διαφορετικά ποιοτικά, γεωλογικά και κυρίως υδρογεωλογικά και υδροδυναμικά χαρακτηριστικά, απαιτούν τη σύνταξη του υδατικού ισοζυγίου και στη συνέχεια του Βέλτιστου Σχεδιασμού Ορθολογικής Διαχείρισης των υδατικών πόρων, με:
I. Τη δημιουργία κατάλληλης υποδομής και οργάνωσης στα πλαίσια λειτουργίας του Γεωλογικού τμήματος, ώστε να αναληφθεί η ευθύνη του κεντρικού σχεδιασμού όλων των προτάσεων των μελετών και έργων βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα για την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος της ύδρευσης της πόλης. Ο σχεδιασμός βέβαια θα προβλέπει και τη χρηματοδότησή τους, όταν μάλιστα εξαιτίας της κατασκευής του Φράγματος Αποσελέμη, δεν είναι εφικτή η χρηματοδότησής τους από Ευρωπαϊκά Προγράμματα (απτό παράδειγμα της έλλειψης σχεδιασμού και κυρίως πολιτικής διαχείρισης των υδατικών πόρων, επιφανειακών και υπόγειων!)
II. Την επανεξέταση και τον εμπλουτισμό όλων των προτάσεων της υπηρεσίας, με τη διάσταση πλέον της περιβαλλοντικής θεώρησης, όπως προβλέπεται στα πλαίσια της εφαρμογής της οδηγίας 2000/60 της Ε.Ε., για την προστασία των υδροφορέων με ήπια έργα εμπλουτισμού, για την αποφυγή της υφαλμύρωσης τους, για την αντιμετώπιση του συνεχούς υποβιβασμού της στάθμης τους, για την αποφυγή της αποστράγγισης των πηγών και της υποβάθμισης των κατάντι οικοσυστημάτων, για την αειφορική διαχείριση συνολικά των τόσων υδροφορέων που αξιοποιεί η ΔΕΥΑΗ στο Νομό.
(δ) Την απαίτηση της ΔΕΥΑΗ και του Δήμου για την απαραίτητη συνδρομή της Περιφέρειας μέσω της Διεύθυνσης Υδάτων, ώστε να ενταχθούν όλα τα πεδία αξιοποίησης - εκμετάλλευσης υδάτων από τη ΔΕΥΑΗ στα υπό σύνταξη σχέδια διαχείρισης υδατικών πόρων, που εν προκειμένω πρέπει να αναφέρουμε ότι έχουν καταληκτική ημερομηνία το τέλος του τρέχοντος έτους!
(ε) Τη σύνταξη ενός σχεδίου αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών για την πόλη.
(στ) Την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της πόλης από διάφορα πηγάδια και αβαθείς γεωτρήσεις, όπως έχει προταθεί από την υπηρεσία κατά καιρούς, καθώς επίσης και από τη τριτοβάθμια επεξεργασία του βιολογικού καθαρισμού, όπως προβλέπεται από χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα που υλοποιείται
(ζ) Τη συνεχή ανάδειξη από τη ΔΕΥΑΗ της ορθολογικής χρήσης του νερού από τους πολίτες και κυρίως της οικονομίας του στον έντυπο, ραδιοφωνικό και ηλεκτρονικό τύπο.
Δράσεις σαν αυτές προϋποθέτουν την αξιοποίηση του υπάρχοντος επιστημονικού και εργατικού δυναμικού και τη στελέχωση της ΔΕΥΑΗ με νέο εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό προκειμένου να ανταποκριθεί με επιτυχία στις απαιτήσεις των καιρών.
Οι παραπάνω προτάσεις έχουν μια συγκεκριμένη σειρά ιεράρχησης και έτσι πρέπει να ειδωθούν.
• Δεν είναι δυνατό, για παράδειγμα, να συνεχιστεί η αλόγιστη άντληση και μεταφορά νέων ποσοτήτων νερού από οπουδήποτε, χωρίς να αντιμετωπιστούν πρώτιστα οι διαρροές των δικτύων, χωρίς ένα ενιαίο διαχειριστικό σχέδιο των υδατικών πεδίων.
• Με την ίδια λογική διαφωνούμε με την επίσης αλόγιστη είσοδο της μεθόδου της αφαλάτωσης στην αντιμετώπιση υποτίθεται των αναγκών της πόλης, μεθόδου περιβαλλοντικά καταστροφικής, οικονομικά επιζήμιας και πάλι αμφιβόλου αποτελέσματος λόγω των διαρροών.
Δημοτική Κίνηση "Ηράκλειο - Ανθρώπινη Πόλη"
www.filopolis.gr
.
ecocrete.gr . |
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ 
Cavo Sidero
