|
Η διασυνοριακή συνεργασία μονόδρομος για τη διαχείρισ |
|
|
|
ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΘΡΩΝ -
Νερό
|
|
Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών
,
Σάββατο, 21 Μάρτιος 2009
|
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών επισημαίνει την αναγκαιότητα της διασυνοριακής συνεργασίας στο κρίσιμο θέμα της διαχείρισης των υδάτων της Πρέσπας. Οι Πρέσπες είναι αναγνωρισμένες διεθνώς ως ένα από τα πιο πολύτιμα και ευαίσθητα οικοσυστήματα στον κόσμο. Οι λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα εκτείνονται μεταξύ Ελλάδας, Αλβανίας και πΓΔΜ. Οι τρεις χώρες μοιράζονται τη μοναδικότητα του σπάνιου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, καθώς και την ευθύνη για τη διαχείριση και την προστασία του.
Το νερό των λιμνών αποτελεί πολύτιμο αγαθό για τους τρεις λαούς, καθώς από αυτό εξαρτώνται η διατήρηση των οικολογικών αξιών της περιοχής και ταυτόχρονα η ικανοποίηση των καθημερινών αναγκών των κατοίκων, για οικιακούς και αρδευτικούς σκοπούς.
Η Πρέσπα αποτελεί μία από τις επτά διασυνοριακές λεκάνες απορροής της Ελλάδας, τις οποίες η χώρα μας καλείται, σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία για τα Νερά (2000/60/ΕΕ), να διαχειριστεί σε συνεργασία με τα γειτονικά εμπλεκόμενα κράτη [1]. Ωστόσο, η Πρέσπα αποτελεί τη μοναδική διασυνοριακή λεκάνη της Ελλάδας, η οποία έχει κηρυχθεί διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή (Πάρκο Πρεσπών) και από τα τρία κράτη στα οποία εκτείνεται [2].
Η διαχείριση των υδάτων είναι ένα από τα βασικά θέματα πάνω στα οποία εργάζονται οι συνεργαζόμενοι φορείς του Πάρκου Πρεσπών.
Οι βασικές προκλήσεις που αφορούν τη διαχείριση του κοινού αυτού πόρου και για τις οποίες είναι απαραίτητη η συνεργασία των τριών χωρών συμπεριλαμβάνουν: τη χερσοποίηση του νότιου άκρου της Μικρής Πρέσπας που προκλήθηκε ως αποτέλεσμα των έργων εκτροπής του ποταμού Ντέβολλι στην Αλβανική πλευρά στα μέσα του Ά70, τη διακύμανση της στάθμης των λιμνών για τη διατήρηση των οικολογικών αξιών της περιοχής και την ταυτόχρονη κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών, την πτώση της στάθμης της Μεγάλης Πρέσπας την τελευταία εικοσαετία (τα αίτια δεν έχουν πλήρως εντοπιστεί) και την αυξανόμενη ρύπανση της λίμνης Μεγάλη Πρέσπα.
Στα πλαίσια της λειτουργίας του Πάρκου Πρεσπών, από το 2000 έως σήμερα, η διαχείριση των υδάτων αποτελεί επίκεντρο των δράσεων. Τα τελευταία χρόνια προωθείται η σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας, η οποία θα απαρτίζεται από εκπροσώπους των αρμόδιων αρχών από τις τρεις χώρες και θα ασχολείται με θέματα που αφορούν τη διαχείριση των υδάτων της λεκάνης, σύμφωνα με τις επιταγές της Κοινοτικής Οδηγίας για τα νερά. Επιπλέον, από το 2007 έχει ξεκινήσει η ανάπτυξη συστήματος διασυνοριακής περιβαλλοντικής παρακολούθησης, με ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα παρακολούθησης υδάτων [3], ενώ από το 2002 έχει καταρτιστεί και συμφωνηθεί Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών, το οποίο αποτελεί το βασικό κείμενο στρατηγικής για την ολοκληρωμένη διαχείριση της λεκάνης των Πρεσπών και όπου προτείνονται σειρά μέτρων που αφορούν την ποσότητα όσο και την ποιότητα των νερών με στόχο τη διατήρηση της οικολογικής αξίας της περιοχής, αλλά και την ταυτόχρονη ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών για νερό.
Η διαχείριση των υδάτων της λεκάνης των Πρεσπών αποτελεί ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για την Ελλάδα, την Αλβανία και την πΓΔΜ και ιδιαίτερα για τους κατοίκους της περιοχής. Στο πλαίσιο του Πάρκου Πρεσπών οι τρεις πλευρές έχουν συμφωνήσει στην ανάγκη ειδικότερης συνεργασίας για τη διαχείριση των υδάτων. Ωστόσο, η έλλειψη επίσημης θεσμοθέτησης των οργάνων του Πάρκου Πρεσπών, με την υπογραφή τριμερούς διακρατικής συμφωνίας, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην προώθηση και εφαρμογή ειδικότερων δράσεων. Η αποτελεσματική προστασία του μοναδικού οικοσυστήματος της Πρέσπας και η ορθολογική διαχείριση των υδάτων της λεκάνης, απαιτεί και από τα τρία κράτη να προχωρήσουν άμεσα με τολμηρά βήματα.
Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών
Society for the Protection of Prespa, GR- 530 77 Agios Germanos, Greece, Tel.: (+30) 23850 51211, 51245, Fax: (+30) 23850 51343, E-mail: spp@line.gr, http://www.spp.gr
Σημειώσεις
[1] Η Οδηγία 2000/60/ΕΕ εισάγει την έννοια της διαχείρισης των υδάτων σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Ως λεκάνη απορροής ορίζεται η γεωγραφική έκταση από την οποία οι υδάτινοι πόροι συγκεντρώνονται και καταλήγουν σε ένα υδάτινο σώμα (λίμνη, χείμαρρο, ποτάμι). Στόχος της Οδηγίας είναι η επίτευξη καλής κατάστασης των νερών της Ευρώπης έως το 2015. Για τον σκοπό αυτό η Οδηγία επιβάλει την ανάπτυξη σχεδίων διαχείρισης για όλες τις λεκάνες απορροής που έχουν οριστεί σε κάθε χώρα. Για τις λεκάνες που εκτείνονται πέραν των ορίων ενός κράτους, συνιστάται η συνεργασία μεταξύ των χωρών με στόχο τον συντονισμό των δράσεων και την ανάπτυξη κοινών σχεδίων διαχείρισης.
[2] Το διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών ιδρύθηκε το 2000, με κοινή Διακήρυξη των Πρωθυπουργών της Ελλάδας, της Αλβανίας και της πΓΔΜ. Στόχος του Πάρκου είναι η συνεργασία για τη διαφύλαξη των φυσικών και πολιτιστικών αξιών της λεκάνης της Πρέσπας, και την οικονομική και κοινωνική ευημερία των κατοίκων. Για την οργάνωση της διακρατικής συνεργασίας και την προώθηση δράσεων για την προστασία και αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής, έχει συσταθεί η τριμερής Συντονιστική Επιτροπή του Πάρκου Πρεσπών (που περιλαμβάνει εκπροσώπους από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος, τις τοπικές κοινότητες και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις της περιοχής, και έναν μόνιμο παρατηρητή από το διεθνές σύστημα Ραμσάρ/ MedWet) και υποστηρίζεται από Γραμματεία.
[3] Το πρόγραμμα υλοποιεί η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών σε συνεργασία με διεθνές πρόγραμμα που συγχρηματοδοτείται από το Παγκόσμιο Ταμείο για το Περιβάλλον (GEF) και υλοποιείται από το Πρόγραμμα των Ην. Εθνών για την Ανάπτυξη (UNDP).
.
ecocrete.gr . |
Cavo Sidero
