Εργαστήρι Τοπικής Ιστορίας
Στο Εργαστήρι Τοπικής Ιστορίας, αναφερόμαστε στην ιστορία και στον πολιτισμό του τόπου που ζούμε, της περιοχής μας ιδωμένης μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο της γεωγραφικής ενότητας που ονομάζεται Κρήτη και που, βέβαια, βρίσκεται φυτρωμένη στο κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου, μιας ζωντανής και απρόβλεπτης μήτρας της ιστορίας. Έναν χώρο, όπου πολιτισμοί σχηματίστηκαν, άνθισαν, μετακινήθηκαν, και ταυτόχρονα ένα χωνευτήρι όπου σαν άλλη λήκυθος όχι των αλχημιστών αλλά της ιστορίας απορροφήθηκαν και μεταστοιχειώθηκαν σε ζωντανή ύλη. Σπίθες δημιουργίας, πολιτισμοί που μεγαλούργησαν, ανταγωνίστηκαν, επιβίωσαν ή ξεχάστηκαν στη λήθη της ιστορίας.
Μελετάμε τα μνημεία, που αποτελούν κάτι πολύ περισσότερο από ερειπιώνες γκρεμισμένων κτισμάτων, από άψυχους σωρούς οικοδομικών υλικών ή απλά λαμπερά, καλαίσθητα αντικείμενα στις προθήκες των μουσείων. Μεταφέρουν μηνύματα και ιστορίες που ξεπερνούν τα όρια της ιστορικής μνήμης. Είναι ζωντανοί μάρτυρες άλλων εποχών, όπου οι δημιουργοί τους κι όσοι τα άγγιξαν, όσοι τα χρησιμοποίησαν ήταν κι εκείνοι άνθρωποι σαν κι εμάς με ελάχιστες έως καθόλου διαφορές στις ανάγκες, στις επιθυμίες τους, έβλεπαν τον ίδιο ορίζοντα που κι εμείς ατενίζουμε, γεύονταν τις ίδιες τροφές και ζούσαν πάνω στην ίδια γη. Μελετάμε μαζί και τους ανθρώπους του παρελθόντος που σκιά τους σήμερα είναι τα υλικά δημιουργήματα, που οι θύμησες και τα έθιμά μας είναι ο απόηχος της ύπαρξής τους.
- Αλήθεια, πώς θα ήταν να ξεκινάς με το πρώτο γλυκό φως της ημέρας από τις βόρειες ακτές της Κρήτης και μέσα από σύδεντρα που συναντάς στο διάβα σου δίπλα από δροσερά ποτάμια και κρήνες για να ξαποστάσεις, να επισκέπτεσαι τις επαύλεις και τ΄ανάκτορα με τα ζωηρά χρώματα να φτάνεις στις παραλίες της νότιας Κρήτης, όπου στο λιμάνι στον Κομμό έχουν απλώσει τις πραμάτειες τους έμποροι που έφτασαν από τη Φοινίκη με λογιών - λογιών υφάσματα, αρώματα, πολύτιμα τεχνουργήματα της Ανατολής κι όπου τα βράδια διηγούνται ιστορίες από τόπους τόσο μακρινούς που μπερδεύονται στο σύθαμπο του νου; - Πώς θα ήταν αληθινά να παρακολουθείς μια ολονυκτία στην Ιουστινιάνεια βασιλική της Γόρτυνας, με τους αυθεντικούς ήχους από ψαλμωδίες της πρώιμης χριστιανικής εποχής σε μουσική του Εφραίμ από τη Συρία; - Ή ακόμα σαν άνοιγαν τους καταπέλτες οι βυζαντινοί δρόμωνες κι απ' τα αμπάρια τους ξεχύνονταν οι κατάφρακτοι ιππείς με πανοπλίες που στραφτάλιζαν στο φως του ήλιου, φέρνοντας τυλιγμένες τις βουλές του αυτοκράτορα σε χρυσόβουλλα κείμενα που διαφέντευαν τη μοίρα του τόπου μας; - Κι ακόμα, πιο μεθύσι χαράς και ελεύθερης ζωής γέμισε τις πλατείες κάτω απ' τα πλατάνια στα χωριά της Κρήτης, όταν επιτέλους κερδήθηκε η ανεξαρτησία στην Κρήτη στα 1898;
Εικόνες που σχηματίζουν τους κρίκους της αλυσιδωτής ιστορικής μνήμης και μας θυμίζουν ότι, όχι, η ιστορία δεν γράφεται από γραμματιζούμενους για να μένει στα βιβλία και να αποστηθίζεται με το άγχος των βαθμών στα σχολεία ή με τους περιορισμούς της αυστηρής έρευνας στα πανεπιστήμια. Στα σχολεία διδάσκεται σαν μια βασική μαγιά αυτογνωσίας, στα πανεπιστήμια σφυρηλατείται η ιστορική γνώση. Αυτό που μας ενδιαφέρει και γι αυτό ξεκινάμε αυτό το εργαστήρι είναι να περάσει η ιστορία πέρα από τα όρια της έτοιμης, συσκευασμένης, (όσο όμορφο κι αν είναι το περιτύλιγμα), γνώσης. Να γίνει ζωντανό κτήμα περισσότερων ανθρώπων και κυρίως να δουλευτεί σε μια εύπλαστη ενότητα ανάλογα με τον δικό μας χώρο μέσα σε μεγάλο βάθος χρόνου.
Α΄ κύκλος σεμιναριακών διαλέξεων:
17 Νοεμβρίου 2008 – 2 Φεβρουαρίου 2009, 12 διαλέξεις:
1η.
Α΄ «Η περιπέτεια του ανθρώπου. Η ιστορία ως απόπειρα κατανόησης της εξελικτικής πορείας».
Β΄ «Χώρος και Χρόνος. Οι διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης»
2η. «Κρήτη. Το νησί της αφθονίας».
3η. «Η εικόνα του κόσμου. Χάρτες και χαρτογράφοι»
4η.
Α΄ «Ζωγραφίζοντας την ιστορία της Κρήτης με αδρές πινελιές».
Β΄ Διάλεξη προσκεκλημένου ομιλητή: Αρχαιολογική αναζήτηση στην ενδοχώρα του Ηρακλείου.
5η. «Τα μινωικά ανάκτορα. Κατοικίες, επαύλεις, ταφικά μνημεία»
6η.
Α΄ «Λαβύρινθος. Μύθος και πραγματικότητα».
Β΄ Διάλεξη προσκεκλημένου ομιλητή: Η Κρήτη στην αχλή των μύθων.
7η. «Ελληνιστικοί χρόνοι. Το όραμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου».
8η. «Η Κρήτη στην αγκαλιά της θάλασσας».
9η. «Η εμμονή της μνήμης. Υλικά κατάλοιπα της ιστορίας. Τα μνημεία και ΅μείς».
10η. Διάλεξη προσκεκλημένου ομιλητή: Η διατήρηση της ιστορικής ταυτότητας του Ηρακλείου. Καταστροφές και «αναπλάσεις».
11η. «Χερσαίοι Δρόμοι και Αρτηρίες της Κρήτης».
12η. «Ρωμαϊκός κόσμος. Ρωμαϊκή Κρήτη».
σημειώσεις:
• Το εργαστήρι θα λειτουργεί κάθε Δευτέρα από τις 19:00 μέχρι τις 21:00 στην αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου στον Βραχόκηπο (οικισμό δασκάλων-νηπιαγωγών), στο Κοκκίνη Χάνι (θα σας δώσουμε οδηγίες πώς θα φτάσετε).
• Στις διαλέξεις γίνεται προβολή με πολυμέσα Η/Υ.
• Προσκεκλημένοι ερευνητές πραγματοποιούν διαλέξεις με θέματα που προαναγγέλλονται.
• Για -συμμετοχή, -εγγραφή, -πληροφορίες απευθύνεστε στα τηλέφωνα: 6972428117, 2810325364, και ngigourtakis@hotmail.com Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
• Με την εγγραφή αποστέλλονται αναλυτικές πληροφορίες για τα θεματικές των διαλέξεων καθώς και ενδεικτική βιβλιογραφία.
• Θα ερευνηθούν θέματα που προτείνονται από τους συμμετέχοντες.
• Στη διάρκεια του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες αποκτούν φάκελο με τις βασικές σημειώσεις κάθε ενότητας, βιβλιογραφικές αναφορές και στο τέλος CDROM με το υλικό των διαλέξεων.
• Στη διάρκεια των διαλλειμάτων προσφέρεται καφές-τσάι.
Νίκος Γιγουρτάκης
Νοέμβριος 2008
.
ecocrete.gr . |
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ 
Cavo Sidero
