Αφαλάτωση είναι η διεργασία αφαίρεσης αλάτων από μια αλατούχα ουσία και κυρίως από αλατούχα ύδατα. Έτσι, κατ' επέκταση, η αφαλάτωση είναι μια μέθοδος ανάκτησης πόσιμου νερού από θαλασσινό νερό, υφάλμυρα ποτάμια και λίμνες.

Η αφαλάτωση στην Ελλάδα δεν χρησιμοποιείται ευρέως. Πολλοί θεωρούν ότι θα ήταν μια χρήσιμη μέθοδος για τα πολύ ξηρά ελληνικά νησιά στις Κυκλάδες, τα οποία σήμερα υδροδοτούνται με υδροφόρα πλοία. Πάντως σχετικά μικρές μονάδες αφαλάτωσης έχουν ήδη εγκατασταθεί στη Σύρο τη Νίσυρο, την Αίγινα και αλλού.

Η αφαλάτωση του θαλασσινού νερού με τη χρήση της τεχνικής της αντιστροφής όσμωσης είναι πλέον μια δοκιμασμένη και αναγνωρισμένη τεχνολογία που μπορεί να παρέχει υψηλής ποιότητας νερό ύδρευσης.

Η τεχνική βασίζεται στην διέλευση του θαλασσινού νερού σε υψηλή πίεση μέσα από μεμβράνες που διαχωρίζουν το νερό εισόδου σε δυο κλάσματα. Το διήθημα (permeate), δηλαδή το νερό που διέρχεται από την μεμβράνη (30-40% του νερού εισόδου) και το συμπύκνωμα (concentrate) (60-70%), δηλαδή το νερό που δεν διέρχεται. Στο συμπύκνωμα παραμένει το 99.8% των αλάτων του διηθήματος. Το διήθημα είναι νερό εξαιρετικά χαμηλής περιεκτικότητας σε άλατα.

Παρά το γεγονός ότι η μέθοδος της αφαλάτωσης θα μπορούσε να αποτελέσει λύση στο πρόβλημα της έλλειψης νερού, δεν είναι άμοιρη επιπτώσεων. Το συμπύκνωμα της πυκνής άλμης επιστρέφει στη θάλασσα με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αλατότητα του νερού σε αρκετή απόσταση από το σημείο εξόδου και να επηρεάζεται το θαλάσσιο οικοσύστημα. Επομένως απαιτείται πολύ προσεκτική μελέτη, ανάλογα με την περιοχή, που αφορά στη θέση του σημείου απόρριψης της άλμης. Επιπλέον, το αντλούμενο νερό προχλωριώνεται για την προστασία των μεμβρανών, το κόστος των οποίων είναι ιδιαίτερα μεγάλο. Κατά συνέπεια τα αποπλύματα των μεμβρανών καταλήγουν στη θάλασσα μαζί με το συμπύκνωμα της άλμης, επιβαρύνοντας περισσότερο το θαλάσσιο οικοσύστημα.

Μια ακόμη επίπτωση ενός εργοστασίου αφαλάτωσης αφορά στο θάνατο ψαριών και άλλων θαλάσσιων ειδών τα οποία απορροφώνται από τον αγωγό υδροληψίας κατά την απορρόφηση του θαλάσσιου νερού και προσκρούουν πάνω στα πλέγματα.

Η ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή ενός κυβικού νερού σε μια μονάδα αφαλάτωσης δεν είναι καθόλου μικρή, αν λάβει κανείς υπόψη του ότι μια μονάδα αφαλάτωσης τελευταίας τεχνολογίας καταναλώνει 2,3 κιλοβατώρες ανά κυβικό μέτρο παραγόμενου νερού. Εάν αυτή η ενέργεια δεν προέρχεται από κάποια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας όπως ανεμογεννήτριες ή φωτοβολταϊκά στοιχεία, το κόστος της απαιτούμενης ενέργειας είναι μεγάλο και οι συνέπειες της κατανάλωσής της εξαιρετικά δυσμενείς.

Τέλος, όσον αφορά στη θέση μιας μονάδας αφαλάτωσης, προκύπτουν σημαντικά θέματα που χρήζουν προσοχής. Για ευνόητους λόγους ένα εργοστάσιο αφαλάτωσης θα εγκατασταθεί πολύ κοντά στην πηγή τροφοδοσίας του θαλασσινού νερού, δηλαδή δίπλα σε κάποια ακτή. Μια τέτοια εγκατάσταση υποβαθμίζει την περιοχή καθώς αναιρεί την οικιστική και τουριστική της ανάπτυξη.

Συμπέρασμα:
Η μέθοδος της αφαλάτωσης πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. νησιά Κυκλάδων), μόνο για το πόσιμο νερό και αφού ληφθούν υπόψη όλες οι παραπάνω παράμετροι, με συγκεκριμένη και εμπεριστατωμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Γιάννης Γερόπουλος, Κώστας Βολιώτης

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
μέλος του ΠΑΝΔΟΙΚΟ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΟΙΚΟ-ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Γαζή 216, 382.22-Βόλος/ info@oikoen.gr
τηλ. & φαξ 24210-38387/ τηλ. 20620 / 6977-686838

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.