Α) Εισαγωγή : H εποχή που ζούμε σκεπάζεται από ένα μαύρο πέπλο διαρκούς απειλής για την ανθρωπότητα. Απειλείται η ανθρώπινη από τον ίδιο τον άνθρωπο, απειλείται η χαρά της ζωής. Ο άνθρωπος έχει μπεί σε μια κρίσιμη φάση της ζωής του, έχει κατορθώσει να φτάσει στο ζενίθ και είναι έτοιμος να δώσει τέλος σε όλα παρακινούμενος από φόβο, πάθος, αλαζονείας και έλλειψης εμπιστοσύνης προς τον συνάνθρωπό του. Κλιμάκωση των εξοπλισμών, διαμαρτυρίες, διαβήματα, συναντήσεις, συγκρούσεις συναντήσεις ανωτάτων στελεχών, συλλαλητήρια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της απειλής πολέμου. Είναι να απορεί κανείς, βλέποντας όλο το σκηνικό στη Γεωργία, από τη μια μεριά ο λαός που θέλει να ζήσει πιστεύει στη ζωή, πιστεύει στον άνθρωπο και από την άλλη η αδιαλλαξία, παραφροσύνη και ο ιμπεριαλισμός των μεγάλων. Υπάρχει ένας κανόνας μια αρχή που ισχύει σήμερα στον πλανήτη: "Εκείνος που ελέγχει την ενέργεια και τους αγωγούς μεταφοράς αυτής, ελέγχει και τον κόσμο ολόκληρο". Η πολύπαθη περιοχή του Καυκάσου είναι ένα στρατηγικών συμφερόντων και επιρροής των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Οι συρράξεις στη Νέα Οσετία καλλιεργούν εκ νέου ένα ψυχροπολεμικό κλίμα, σε μια ενεργειακά ευαίσθητη περιοχή. Η Ευρώπη παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις, δεδομένης της ολοένα αυξανόμενης ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία. Η Ρώσικη διπλωματία είχε προειδοποιήσει πως η ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου θα ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου για τις αυτόνομες περιοχές της Γεωργίας. Ήδη από το 1991 οπότε η Γεωργία αποχώρησε από την ΕΣΣΔ, η Νότια Οσετία και η Αμπχαζία, κήρυξαν την ανεξαρτησία τους, χωρίς όμως να αναγνωρισθούν από την διεθνή κοινότητα. Η Γεωργία έχει γίνει το μήλο της έριδος ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Κρεμλίνο, αν και τελευταία ακολουθεί σαφώς φιλοδυτική πολιτική. Το σημείο τριβής, οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι σημαντικότεροι των οποίων διέρχονται από τις δύο αυτόνομες επαρχίες, που είναι προσκείμενες στη ρώσικη πλευρά. Στα ταραγμένα χρόνια που προηγήθηκαν, έγιναν πολλές επιχειρήσεις εθνοκάθαρσης, συγκρούσεις και μετακινήσεις πληθυσμών. Σήμερα το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοίκων σε Ν.Οσετία και Αμπχαζία έχει ρώσικο διαβατήριο, ενώ το Κρεμλίνο στηρίζει οικονομικά τις δύο αυτές περιοχές. B) Ο πόλεμος και το πετρέλαιο: Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, εύχομαι να μην γίνει, αλλά εάν συμβεί και αυτό θα έχει σχέση με την ενέργεια. Το πετρέλαιο τελειώνει, το φυσικό αέριο, ο άνθρακας λιγοστεύει επικίνδυνα και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προωθείται με αργό ρυθμό. Η τελευταία μελέτη του Παρατηρίου Ενέργειας με έδρα την Γερμανία, που δημοσιεύτηκε πριν από μερικές ημέρες, καταλήγει σε ορισμένα πολύ ανησυχητικά συμπεράσματα. Σύμφωνα με τη μελέτη, η παραγωγή πετρελαίου, έφτασε στο ανώτατο σημείο της το 2006 και στο εξής θα μειώνεται με ρυθμό 7% κάθε χρόνο. Μέχρι το 2030 η παραγωγή ορυκτών καυσίμων στο σύνολό της δεν μπορεί να καλύψει τη ζήτηση, γεγονός που ίσως οδηγήσει σε κοινωνικές αναταραχές και πολέμους. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας υπολογίζει ότι, με βάση τα σημερινά ποσοστά κατανάλωσης, τα υπάρχοντα κοιτάσματα πετρελαίου επαρκούν για 42 ακόμη χρόνια, νούμερο που το γερμανικό Παρατηρητήριο αμφισβητεί και κατεβάζει στα 29. Σήμερα παράγονται καθημερινά 81 εκατομμύρια βαρέλια, ποσότητα που μέχρι το 2030 θα έχει μειωθεί στα 39 εκατομμύρια. Η Ρωσία με τα τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, είναι ο ισχυρός παίχτης στην ευρύτερη περιοχή και μπορεί ανά πάσα στιγμή να εκμεταλλευθεί το ευαίσθητο ενεργειακό ζήτημα και να διαπραγματευτεί με τους γείτονές του, γεγονός που αποδεικνύεται με τα επεισόδια διακοπής παροχής φυσικού αερίου σε Ουκρανία και Γεωργία. Επίσης, η Ρωσία, είναι βασικός ενεργειακός εταίρος της Ευρώπης. Η τελευταία συμφωνία για τον αγωγό Μπουρκάς Αλεξανδρούπολη καθιστά ασύμφορο τον αμερικάνικης πρωτοβουλίας πετρελαϊκό αγωγό Μπακού-Τσειχάν καθώς και τον αγωγό φυσικού αερίου ΤGI (Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία ). Το 80% του ενεργειακού ανεφοδιασμού της Ευρώπης πραγματοποιείται μέσω της ευρύτερης περιοχής της Μαύρης Θάλασσας, στην οποία, στην οποία κατέχει μια στρατηγική γραμμή η επαρχία της Αμπχαζίας. Από την άλλη ο πρόεδρος της Γεωργίας Μιχαέλ Σακαβίλι, ο οποίος πριν από πολλά χρόνια σπούδασε νομικά στη Νέα Υόρκη και αργότερα εργάστηκε σε πετρελαϊκές εταιρείες είναι ένας στενός σύμμαχος του Τζώρτζ Μπούς. Και ο Αμερικανός πρόεδρος απογοητεύτηκε πολύ όταν οι εταίροι στο ΝΑΤΟ στη σύνοδο κορυφής στο Βουκουρέστι αρνήθηκαν την πρόταση του να ενταχθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Για τους Αμερικανούς η Γεωργία είναι χώρα κλειδί. Από το έδαφός της περνάει ο πετρελαιαγωγός από το Μπακού της Αρμενίας στο Τειχάν της Τουρκίας. Ο Αμερικανός ειδικός σε διεθνή και στρατιωτικά θέματα Σαμ Γκαρτινέρ επισημαίνει: "Οι ΗΠΑ έδωσαν σκληρό πολιτικό αγώνα ώστε ο αγωγός αυτός που ξεκινάει από την Κασπία και καταλήγει στην Τουρκία, να περνάει μέσα από την Γεωργία. Η Ρωσία έπρεπε να μείνει έξω". Στην κατασκευή του πετρελαιαγωγού ο οποίος στοίχισε 4 δις δολάρια συμμετείχε και ο αμερικανικός όμιλος Chevron. H σκέψη μόνο πως ο έλεγχος θα μπορούσε να περάσει σε ρώσικα χέρια αναστάτωσε τους Αμερικανούς. Για τους Αμερικανούς τα πετρέλαια στην Κασπία – όπου τα αποθέματα υπολογίζονται σε 40 δις, η τρίτη μεγαλύτερη περιοχή στο κόσμο σε πετρελαϊκά αποθέματα -είναι τεράστιας στρατηγικής σημασίας. Γιατί τα πετρέλαια αυτά δεν ελέγχονται ούτε από τις δύσθυμες χώρες του OPEC ούτε από τη Ρωσία. Γ) Ενεργειακή ασφάλεια: Το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας κυριαρχεί στην πολιτική επικαιρότητα, ιδίως μετά από την απόφαση της ρώσικης κυβέρνησης να προβεί σε προσωρινή διακοπή παροχής φυσικού αερίου στην Ουκρανία, αρχικά, τον Ιανουάριο του 2006, και στη συνέχεια στη Γεωργία και στη Μολδαβία ύστερα από παρόμοιες διαφωνίες, έχει λάβει σημαντική έκταση και στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Ο κυρίαρχος λόγος για αυτό είναι ότι οι κρίσεις αυτές είχαν -έστω και έμμεσα- τελικά σημαντικό αντίκτυπο και στις ευρωπαϊκές αγορές. Οι εντάσεις μεταξύ της Ρωσίας και των γειτόνων της υπήρξαν, δυστυχώς, όμως μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς όχι μόνο ανέδειξαν τη σημασία που έχει η ομαλή και αδιάκοπη παροχή ενέργειας για την εύρυθμη λειτουργία της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά αναβάθμισαν τη θέση και το γεωπολιτικό status της ευρύτερης περιοχής Μαύρης Θάλασσας -μια περιοχή που εντοπίζεται γεωγραφικά στο σταυροδρόμι της Ασίας, της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής διαθέτοντας σημαντικά αποθέματα φυσικών πόρων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, μεταλλέυματα κ.λ.π) και αποτελώντας ταυτόχρονα έναν σημαντικό ενεργειακό διάδρομο στρατηγικού χαρακτήρα. ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ . ecocrete.gr . |