Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής |
|
|
Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ρεθύμνου -
Αγροτικά
|
Δήμος Τσαντίλης
,
Πέμπτη, 06 Δεκέμβριος 2007
|
Μια γεωργία που εξαντλεί το έδαφος, αλλοιώνει το τοπίο και παράγει προϊόντα επιβλαβή για την δημόσια υγεία δεν θα είχε μέλλον. Σε αυτό θα συμφωνούσαμε όλοι. Και όμως αυτά ήταν τα αποτελέσματα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Οι επιδοτήσεις στην παραγωγή ήταν ένα μόνιμο κίνητρο για την αύξησή της.
Βουνά βουτύρου, θάλασσες γάλακτος, λίμνες κρασιού, ήταν τα «γεωργικά πλεονάσματα», που παράγονταν με ωκεανούς λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, πέρα από κάθε οικονομική λογική, με μοναδικό σκοπό την απορρόφηση των επιδοτήσεων.
Όσο μεγαλύτερη ήταν η παραγωγή αγροτικών προϊόντων τόσα περισσότερα εισέπραττε ο αγρότης. Χρήματα υπήρχαν άφθονα. Ο μισός προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας προοριζόταν για την χρηματοδότηση της ΚΑΠ.
Το καλό συνεπώς είναι ότι η ΚΑΠ πέτυχε τους στόχους που η Ευρωπαϊκή Κοινότητα είχε θέσει πριν από μισό περίπου αιώνα, πέτυχε, δηλαδή, να εξασφαλίσει την αυτάρκεια σε φθηνά αγροτικά προϊόντα για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, πέτυχε να στηρίξει το εισόδημα των αγροτών, πέτυχε να διατηρήσει την οικογενειακή βάση της Ευρωπαϊκής γεωργίας.
Το τίμημα αυτών των επιτυχιών ήταν όμως μεγάλο. Η ΚΑΠ απέτυχε στην διατήρηση της φυσικής γονιμότητας των εδαφών, απέτυχε στην διατήρηση του περιβάλλοντος και του αγροτικού τοπίου, απέτυχε στην παραγωγή υγιεινών προϊόντων που να ανταποκρίνονται στις αυξημένες απαιτήσεις των καταναλωτών.
Τα καμπανάκια άρχισαν να κτυπούν από πολλές πλευρές. Η ΚΑΠ έπρεπε να αλλάξει, και όντως άλλαξε ριζικά. Οι επιδοτήσεις στην παραγωγή αποτελούν παρελθόν. Αυτό το γνωρίζουμε καλά όλοι. Αυτό που δεν είναι τόσο γνωστό είναι ότι η απΆ ευθείας στήριξη του εισοδήματος των αγροτών, δεν χορηγείται άνευ όρων και ορίων, όπως όταν o όγκος της παραγωγής ήταν το μόνο κριτήριο. Ο αγρότης, για να επιδοτηθεί. οφείλει να δηλώσει στην αίτησή του ότι θα τηρεί ευλαβικά τις περιβαλλοντικές διατάξεις που συνοψίζονται στους Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής.
Όλοι το δηλώνουν, αλλά λίγοι συνειδητοποιούν ότι οι Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής δεν είναι κάτι σαν τρόποι καλής συμπεριφοράς, που αν δεν τους εφαρμόζουμε είμαστε απλώς ανάγωγοι. Οι Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής είναι νόμος του Ελληνικού Κράτους και η τήρηση των διατάξεων που περιλαμβάνουν είναι υποχρεωτική. Όποιος δεν τηρεί τους Κώδικες, δεν είναι απλώς ένας κακός αγρότης, αλλά ένας αγρότης που παρανομεί και, ως εκ τούτου, δεν επιδοτείται (ή αναγκάζεται να επιστρέψει αυτά που εισέπραξε)..
Οι κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής θεσπίστηκαν για να διορθωθούν τα αποτελέσματα από τις μη ορθές πρακτικές του παρελθόντος.
Πρώτο μέλημα είναι να προστατευτεί το έδαφος ώστε να παραμείνει παραγωγικό και για τις επόμενες γενιές, δεύτερο μέλημα είναι να προστατευθεί το περιβάλλον και το αγροτικό τοπίο και τρίτο μέλημα, να προστατευτεί ο καταναλωτής και η δημόσια υγεία.
Οι τρεις αυτοί γενικοί στόχοι δεν είναι ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο, αλλά αλληλένδετοι και πρέπει να επιτευχθούν ταυτόχρονα. Το πνεύμα του νόμου είναι η «Πολλαπλή Συμμόρφωση», δηλαδή, η συμμόρφωση του αγρότη και με τους τρεις στόχους ταυτόχρονα.
Ας δούμε τώρα και το γράμμα του νόμου. Χωράφια με κλίση πάνω από 10% δεν επιτρέπεται να οργώνονται προς τον κατήφορο, αλλά οριζόντια (κατά τις ισοϋψείς). Δεν επιτρέπεται η καταστροφή αγροτικών δρόμων με διαπλατύνσεις. Δεν επιτρέπεται επίσης να αφαιρείται η βλάστηση στα όρια μεταξύ δύο χωραφιών και να καταστρέφονται οι φυσικοί φυτοφράκτες. Απαγορεύεται επίσης να καταστρέφονται οι ξερολιθιές και να μεταβάλλεται η φυσική ροή και η παρόχθια βλάστηση των ρεμάτων.
Οι διατάξεις αυτές έχουν ως κύριο στόχο την προστασία των εδαφών από την διάβρωση και την υποβάθμιση. Όμως όποιος τις τηρεί συνεισφέρει ταυτόχρονα στην προστασία του περιβάλλοντος και στην διατήρηση του αγροτικού τοπίου. Έμμεσα, η τήρησή τους συνεισφέρει και στην προστασία της δημόσιας υγείας γιατί η άγρια πανίδα και χλωρίδα που αναπτύσσεται στη αυτοφυή βλάστηση βοηθά τον βιολογικό έλεγχο των ζιζανίων και των παρασίτων και, άρα, συμβάλει στην μειωμένη χρήση φυτοφαρμάκων.
Η «Πολλαπλή Συμμόρφωση» διαπερνά, όπως είπαμε, τους Κώδικες στο σύνολό τους. Οι αγρότες είναι υπεύθυνοι να χρησιμοποιούν με ορθό τρόπο τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα ώστε να αποφεύγουν την ρύπανση του εδάφους και των νερών. Οι αγρότες είναι, επιπλέον, υπεύθυνοι για τον τρόπο με τον οποίο ποτίζουν τα χωράφια τους, ώστε να κάνουν βέλτιστη χρήση του νερού. Είναι υπεύθυνοι επίσης για τον εμπλουτισμό των εδαφών με την καλλιέργεια ψυχανθών και την αμειψισπορά.
Εύκολο είναι να διακρίνουμε ότι η εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων δεν αφορά μεμονωμένους στόχους αλλά στην Πολλαπλή Συμμόρφωση. Κάθε διάταξη αφορά την επίτευξη και των τριών στόχων των κωδίκων ταυτοχρόνως. Αντίθετα, αν έστω και μια από τις διατάξεις των Κωδίκων δεν τηρηθεί, τότε δεν έχουμε να κάνουμε με μια απλή παράβαση, αλλά για μια «Πολλαπλή Παρανομία»
Δήμος Τσαντίλης dtsant@otenet.gr
Υ.Γ. Οι Κώδικες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής δεν αφορούν μόνο την Γεωργία, αλλά και την Κτηνοτροφία. Περισσότερα σε επόμενο «ΟΙΚΟΘΕΡΜΟΜΕΤΡΟ»
Η εβδομαδιαία στήλη «ΟΙΚΟΘΕΡΜΟΜΕΤΡΟ» γράφεται από τον Περιβαλλοντικό Σύλλογο Ρεθύμνου σε τοπική εφημερίδα.
. ecocrete.gr . |