ECOCINEMA 2006

Με σημαντικές παρουσίες από το διεθνή χώρο και πολυβραβευμένες ταινίες σε πρώτη ελληνική προβολή πραγματοποιείται από 11-17 Μαίου το 6ο φεστιβάλ ECOCINEMA. 

Στον κινηματογράφο «ΑΠΟΛΛΩΝ FILMCENTER Cinemax Class»  Σταδίου 19, τηλ. 210-3252817.

Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, έτσι και φέτος, το  ECOCINEMA φιλοξενεί στο διαγωνιστικό τμήμα μια επιλογή απ’ τις πιο πρόσφατες παραγωγές (των 2 τελευταίων χρόνων) που δίνουν μια εικόνα του κόσμου μας και των κρίσιμων ζητημάτων που  απασχολούν τον πλανήτη στις απαρχές του 21ου αιώνα: άνθρωπος & περιβάλλον, παγκοσμιοποίηση, κοινωνίες σε κρίση, πόλεμος, αλλά και η απάντηση ανθρώπων – κοινοτήτων – κινημάτων που αντιστέκονται και εν τέλει παράγουν το δικό τους πολιτισμό. Κριτήριο για την επιλογή των ταινιών ήταν και παραμένει, η ευαίσθητη ματιά και η ριζοσπαστική προσέγγιση του θέματος σε συνδυασμό με την κινηματογραφική γραφή, έτσι ώστε το σημαινόμενο να συμβάλει δημιουργικά στο καλλιτεχνικό                         αποτέλεσμα. Οι ταινίες που θα διαγωνιστούν, θα διεκδικήσουν το βραβείο των 10.000€.

Το φεστιβάλ ξεκινάει με μια ταινία, που έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και την υπογράφουν 14 διάσημοι σκηνοθέτες. Μεταξύ αυτών οι Τζιμ Τζάρμους, Σπάικ Λι, ¶κι Καουρισμάκι, Βιμ Βέντερς, Βέρνερ Χέρτζογκ, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι και Ζαν Λυκ Γκοντάρ. Η ταινία, με τίτλο 10 Λεπτά Μεγαλύτερος (Ten Minutes Older) σε πρώτη Ελληνική προβολή, είναι μια πραγματεία πάνω στο χρόνο και τον τρόπο με τον οποίο ο χρόνος βιώνεται σε διαφορετικές εποχές και διαφορετικές κοινωνίες και εστιάζεται στο πιο καθολικό θέμα: τον Χρόνο μέσα από την ανθρώπινη εμπειρία: τη γέννηση, το θάνατο, την αγάπη, το δραματοποίηση μιας  στιγμής, την ιστορία και τον αρχαίο μύθο, καθώς και τόπους από όλον τον κόσμο, αλλά και μέσα από την διαφορετική οπτική του κάθε ένα από τους σκηνοθέτες, που με απόλυτη ελευθερία φέρνουν στην οθόνη την προσωπική τους ερμηνεία για το «χρόνο».

«Ο Ποταμός Κόνγκο» (The Congo River) του Τιερί Μισέλ, είναι  σκληρό όσο και θεαματικό ταξίδι στην καρδιά της Μαύρης Αφρικής και ταυτόχρονα  ένας ύμνος στη ζωή, εφάμιλλος της οργιαστικής βλάστησης που περιτριγυρίζει τον ποταμό Κόνγκο. Στις όχθες του ξετυλίγεται η ζωή όπως σπάνια την έχει αφηγηθεί ο κινηματογράφος. Εικόνες με πόλεμο, εικόνες με αρρώστια, εικόνες με φτώχεια και στέρηση, εικόνες από τη γεωγραφία της υπανάπτυξης, αλλά και μια «ανεξήγητη» αισιοδοξία που βγαίνει μέσα από την πάλη με την καθημερινότητα, τις τελετές, το τραγούδι και τον χορό.

Ο σκηνοθέτης Taggart Siegel με την ταινία του «Το Πραγματικό Χώμα του Αγρότη Τζων» (ΗΠΑ, 2005) μοιράζεται τη στοιχειωμένη όσο και κωμική οδύσσεια του Τζων, που έγινε αγρότης, μέσα από πολύ προσωπικές συνεντεύξεις και αξιοσημείωτο υλικό 50 ετών, συλλαμβάνοντας με το φακό του τι σημαίνει να είσαι εξωφρενικά διαφορετικός σε μια συντηρητική αγροτική κοινότητα σε δυο σημαντικές δεκαετίες – του '60 και του '80. Η ταινία είναι, πέρα απ την εποποϊία του Τζων και η ιστορία της μετάβασης από την συμβατική-παραδοσιακή γεωργία έως τις βιολογικές καλλιέργειες.

Η Γιασμίν Κασσαρί απ το Μαρόκο με το πολυβραβευμένο «Κοιμισμένο Παιδί» (της), μας παρουσιάζει μέσω της μυθοπλασίας, το δράμα μιας γυναίκας που ζει μια αναγκαστική εγκατάλειψη. Ένας νιόπαντρος άντρας από την περιοχή Taourirt, στη βόρεια πλευρά του σύγχρονου Μαρόκου, εγκαταλείπει, παράνομα,  τη χώρα του, ακριβώς την άλλη μέρα του γάμου του. Αφήνει πίσω του την έγκυο γυναίκα του και στην αναμονή της επιστροφής του η νεαρή γυναίκα κοιμίζει το έμβρυό της. Μέσω της διαδικασίας αυτής, της κοίμησης του εμβρύου, μια παραδοσιακή πρακτική των μαροκινών περιοχών, η σκηνοθέτις υφαίνει μια μεταφορά, αυτήν της κατάστασης των εγκαταλελειμμένων γυναικών, τον πόνο τους, την ανασφάλεια και την εγκατάλειψη.

Η Jasna Krajinovic από τη Σλοβενία με την ταινία της «Οι Δύο Αδελφές» αναδεικνύει τα προβλήματα του πολέμου μέσα από ένα δραματικό ντοκυμαντέρ για τη ζωή δυο νέων κοριτσιών που συμμετέχουν σε μια ομάδα ναρκαλιευτών στο Κόσοβο.

Η Ulrike Koch με την ταινία της «ΑΣΣΕΚ - Ιστορίες της Σαχάρας» (AESSHEK - Tales from the Sahara) παρουσιάζει ένα ξεχωριστό ντοκυμαντέρ για τη νομαδική ζωή των Touareg.

Ο Γιώργος Κολόζης με την ταινία «Το Πήδημα του Κατσαντώνη και ο Μπάρμπα Λάμπρος» μας ταξιδεύει στην οροσειρά των Αγράφων σε διαφορετικές εποχές μέσα από την πραγματική ιστορία δυο προσώπων: του Κατσαντώνη, που ο Καραγκιόζης τον αποκαλεί ήρωα των Αγράφων, και του εκκεντρικού ορεσίβιου, του μπάρμπα Λάμπρου. Από τα  τέλη του 17ου αιώνα, όπου ζούσε ο Κατσαντώνης φτάνουμε στις αρχές του 21ου αιώνα, όπου ο μπάρμπα Λάμπρος ονειρεύεται να επισκεφθεί κάποτε ένα απόκρημνο σημείο «το πήδημα του Κατσαντώνη», εκεί όπου οι Αγραφιώτες ισχυρίζονταν ότι είχε πηδήξει ο Κατσαντώνης για να ξεφύγει από τον Βεληγκέκα, τον τοποτηρητή του Σουλτάνου στην περιοχή. Στη θέση του ιστορικού σημείου σήμερα υψώνεται ένα τεράστιο υδροηλεκτρικό φράγμα.

Ο Παναγιώτης Φαφούτης με την ταινία του «Τα Σαλιγκάρια της Λουλούς» και με αφορμή το ενδιαφέρον της μικρής Λουλούς για το μικροπεριβάλλον του πάρκου, αναδεικνύει τη σημασία της φιλίας μέσα από την ιστορία ενός ανθρώπου αλλοδαπού, που πέφτει θύμα της εγγενούς προκατάληψης μιας κοινωνίας με ξενοφοβικά σύνδρομα.  

Η  ταινία του Byambasuren Davaa «Η Σπηλιά του Κίτρινου Σκύλου» (Γερμανία, 2005) μας αποκαλύπτει τον άγριο αγώνα επιβίωσης των ζώων μέσα από τη σχέση της μικρής Nansaa με το σκύλο της, ενώ η ταινία του Jean-Jacques Prunes «Ο Βασιλιάς του Δάσους της Ομίχλης» (Γαλλία, 2002), που εξελίσσεται στην Κίνα, στην  αρχή της δεκαετίας του 1930, μας εισάγει με τρόπο εικαστικά απαράμιλλο (η ταινία είναι cartoon)  στην πραγματικότητα του πολέμου: είναι η στορία του 14χρονου Ashley, που κατά την περίοδο των εχθροπραξιών ανάμεσα στην Κίνα και την Ιαπωνία αναγκάζεται να εγκαταλείψει βιαστικά τη χώρα και περιπλανάται μόνος του, χωρίς τρόφιμα, στα Ιμαλάια.

Μια εντελώς άλλη ματιά που συνδυάζει την οικολογία με την ανάδειξη των συμβολισμών και των μύθων γύρω από τη φύση μας παρουσιάσει ο Herbert Ostwald με την ταινία του «Το Δένδρο των Δένδρων» (Γερμανία, 2004). Μέσα από τα σπάνια ατμοσφαιρικά δάση με γιγαντιαίες βελανιδιές, που λατρεύονταν κατά την αρχαιότητα από τα Γερμανικά φύλα, τους Κέλτες, τους Ρωμαίους, αλλά και τους Έλληνες η ταινία είναι μια  ταυτόχρονα μια περιπλάνηση στην ιστορία της Ευρώπης. Έτσι, η ταινία μας πληροφορεί ότι στη Γαλλία, μια αιωνόβια βελανιδιά χρησιμοποιείται ως παρεκκλήσι για τους προσκυνητές μέχρι σήμερα, ενώ στην Αγγλία, η Μεγάλη Βαλανιδιά που γύρω της ο Ρομπέν των Δασών συγκέντρωνε τους άντρες του στο Αγγλικό Δάσος Sherwood έχει παραμείνει θρυλική.

Ο Θόδωρος Μαραγκός με την ταινία του «Ο Θεός είναι Αόρατος γιατί είναι Μικροσκοπικός» (Ελλάδα, 2003) και με βάση ντοκουμέντα ενός σχεδόν αιώνα για την ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Φιλιατρά, κάνει μια αποτίμηση της ιστορίας της μεταπολεμικής Ελλάδας με αναφορές στην σημασία της οικολογίας (τα βλαβερά έντομα) για την αγροτική παραγωγή και την οικονομία της  μικρής αλλά ιστορικής επαρχιακής πόλης της Πελοποννήσου. Ο Μαραγκός ελπίζει πως η εμπειρία που σιγά-σιγά αποκτούν οι άνθρωποι μέσα απ το παράδειγμα της βιολογικής γεωργίας, μπορεί να είναι η αφετηρία για μια νέα εποχή. 

Ο Werner Herzog με την ταινία του «Το ¶γριο Γαλάζιο Υπερπέραν» (UK, USA, France, Germany, 2005) μας εισάγει μέσα από ένα διαστημικό θρίλλερ, σε ένα όχι και τόσο μακρινό ενδεχόμενο. Ο πλανήτης γη έχει υποστεί ανεπανόρθωτη καταστροφή και το πλήρωμα ενός διαστημοπλοίου  ψάχνει στο υπερπέραν μια διαφυγή, μια ασφαλή πατρίδα. Με λυρισμό, εκπληκτικές εικόνες και ποιητική διάθεση, ο Χέρτζογκ κατασκευάζει έναν κόσμο φανταστικό, γεμάτο όμως μηνύματα και σημασιοδοτήσεις από την σημερινή πραγματικότητα.

Ο Νίκολαους Γκάιρχάλτερ με την ταινία του «Ο ¶ρτος Ημών ο Επιούσιος» μας δίνει μια γροθιά στο στομάχι για το κρίσιμο ζήτημα, αυτό της διατροφικής ασφάλειας, μέσα από την επιστημονική φαντασία, που μας μεταφέρει στο μέλλον: Μηχανικά περιβάλλοντα σε  κλιματιζόμενα βιομηχανικά κτίρια, ομοιομορφία στις κινήσεις και στα μεγέθη, μια φύση υποταγμένη στις προδιαγραφές της μηχανής, στην παραγωγικότητα, στην τελειότητα της επανάληψης. Τα ζώα δεν είναι ζωντανά, είναι μικρά πακέτα πρωτείνης που βγαίνουν μέσα από μια άψογα οργανωμένη αλυσίδα, που όσο πιο «αφύσικη» είναι τόσο πιο καλά λειτουργεί. Αυτό που μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας είναι η πραγματικότητα. Αυτά που τρώμε παράγονται χώρους που είναι έξω από τη σφαίρα της εμπειρίας, σε μέρη που σπάνια βλέπουμε. Εδώ οι άνθρωποι δεν υπάρχουν παρά ως τμήματα κι αυτοί μιας τεράστιας μηχανής. Εργαζόμενοι χωρίς προσωπικότητα, με σπάνιες προσωπικές στιγμές, με προστατευτικές στολές, γάντια, ωτοασπίδες και κράνη. Στέκονται σε συγκεκριμένα σημεία της γραμμής παραγωγής, κάνοντας μόνο τις δουλειές για τις οποίες όπου η αυτοματοποίηση δεν έχει ακόμη συντελεσθεί. Είναι προφανές ότι κι αυτό είναι θέμα χρόνου.

Στο φετινό πρόγραμμα υπάρχουν ακόμα οι ταινίες Ο Φράκτης (El Cerco) του Ισπανού σκηνοθέτη Ricardo Íscar (βραβείο στο φετινό φεστιβάλ Βερολίνου), Τα Παιδιά του Ασημένιου Βουνού (Hijos de la Montana de Plata) του Ισπανού Juan Betancor, και Η Αλχημεία σε Πράσινο (An Alhcemy in Green) του πρωτοεμφανιζόμενου Dave Dawson από τη Νέα Ζηλανδία.

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Μέσα από το ειδικό αφιέρωμα στον μεγάλο Ολλανδό σκηνοθέτη Joris Ivens, οι θεατές του φετινού ECOCINEMA θα έχουν την ευκαιρία να δουν τρεις από τις καλύτερες και λιγότερο γνωστές στην Ελλάδα δημιουργίες του. Η πρώτη, με τίτλο Στο  Βαλπαραίζο  ( 1962), είναι ένα μεγαλοπρεπές ποίημα για το μεγάλο αυτό λιμάνι του Ειρηνικού και ταυτόχρονα μια πολιτική ματιά πάνω στην κοινωνική πραγματικότητα της Λατινικής Αμερικής. Η δεύτερη, με τίτλο Μιστράλ (1965) γυρισμένη στην Γαλλική Προβηγκία είναι η προσπάθεια του σκηνοθέτη να παγιδεύσει τον άνεμο της Μεσογείου στην εικόνα της φωτογραφικής μηχανής, κι από κει στην οθόνη του cinemascope, προσφέροντας μερικές από τις πιο λυρικές στιγμές στην ιστορία του κινηματογράφου. Η τρίτη ταινία, Μια Ιστορία του Ανέμου (Une Histoire de Vent),  που είναι και η τελευταία του Ivens,  μας μεταφέρει στην Κίνα. Ο άνεμος εδώ, συναντά το μύθο και τη φαντασία και το περιβάλλον γίνεται πρωταγωνιστής. Η ταινία αυτή χαρακτηρίστηκε από το σύνολο των κριτικών της εποχής αριστουργηματική, ποιητική και προφητική και παρουσιάστηκε στην έναρξη του φεστιβάλ της Βενετίας το 1988, όπου Ivens βραβεύτηκε με το «Χρυσό Λιοντάρι» για το σύνολο του έργου του.

Το δεύτερο αφιέρωμα αφορά το έργο του διάσημου (αλλ όχι γνωστού στην Ελλάδα) βραζιλιάνου σκηνοθέτη Χόρχε Μποντάζκυ που θα παραστεί στο φεστιβάλ παρουσιάζοντας δύο απ τις καλύτερες ταινίες του: το Iracema, μια δραματική μυθοπλασία για το παρόν και το μέλλον των ιθαγενών στους τροπικούς (γυρισμένη το 1976) και το Σχετικά με τους Θλιμμένους Τροπικούς (A Propos Des Tristes Tropiques) γυρισμένη το 1991, μια κινηματογραφική πραγματεία για την Αμαζονία πάνω στα βήματα του Claude Levi Strauss και του Humboldt. O Χόρχε Μποντάνζκι λέει για τον εαυτό του: « Θα μπορούσα να αυτοπροσδιοριστώ, ως ταξιδευτής, ως αρχαιολόγος της γεωγραφίας, ψάχνοντας μάταια να ανασυνθέσω τον εξωτισμό μέσα από αποσπάσματα της πραγματικότητας και μέσα από ερείπια».

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.