Η απορροφητικότητα μιας χωματερής

Πάνω από τέσσερα εκατομμύρια ευρώ ξεκινούν από τις Βρυξέλλες για να έρθουν να θαφτούν στην χωματερή του Μαρουλά.

Η είδηση είναι εντυπωσιακή. Ξεκινούν πράγματι; Ας μας επιτραπεί να διατηρήσουμε ορισμένες αμφιβολίες. Αν πιστέψει κανείς αυτά που διαβάζει στις εφημερίδες και ακούει στα ραδιόφωνα, το Ταμείο Συνοχής αποφάσισε να ξεκλειδώσει αυτό το μεγάλο ποσό για να χρηματοδοτήσει δύο διακριτά έργα που παρουσιάζονται ως ένα: την αποκατάσταση της χωματερής και την δημιουργία μιας νέας στον ίδιο χώρο. Να συμπεράνουμε, συνεπώς, ότι τα χρήματα βρέθηκαν; Δεν θα το διακινδυνεύαμε. Το μόνο βέβαιο είναι ότι από την έγκριση ως την εκταμίευση, ο δρόμος είναι μακρύς και γεμάτος αγκάθια. Ένα από αυτά είναι η εθνική συμμετοχή. Έχει άραγε εξασφαλιστεί; Δεν έχουμε ακούσει λέξη σχετικά.

Ας υποθέσουμε όμως ότι τα χρήματα πράγματι βρέθηκαν. Βρέθηκε άραγε και η λύση; Δεν το πιστεύουμε και οι λόγοι είναι πολλοί. Κατ' αρχήν δεν πρόκειται για ένα, αλλά δύο προβλήματα. Το ένα είναι το οριστικό κλείσιμο της χωματερής. Το άλλο είναι τι θα γίνει με τους τόνους των σκουπιδιών που καθημερινά παράγει το Ρέθυμνο.

Για το οριστικό κλείσιμο της χωματερής του Μαρουλά και την αποκατάσταση του χώρου κανείς δεν θα είχε αντίρρηση. Λειτουργεί εδώ και έξι χρόνια χωρίς άδεια, θα έπρεπε να έχει κλείσει προ πολλού. Το κλείσιμο όμως μιας χωματερής που στα χαρτιά είναι ΧΥΤΑ και παίρνει χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής ως ΧΥΤΑ δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ας υπενθυμίσουμε ότι ένας Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων έχει σκοπό να μην αφήνει τα σκουπίδια και τα στραγγίσματα να έρχονται σε επαφή με τον αέρα και με τα υπόγεια νερά. Πρέπει να διαθέτει συνεπώς ένα σύστημα για την συλλογή των αερίων που πρέπει να καίγονται ή να χρησιμοποιούνται ως καύσιμο και ένα άλλο για την συλλογή των στραγγισμάτων, ώστε να μη διαφεύγουν από το χώρο. Για τον σκοπό αυτόν ο ΧΥΤΑ πρέπει να είναι στεγανοποιημένος και προφυλαγμένος από την επιφανειακή απορροήτου νερού της βροχής. Πρέπει επίσης να υπάρχουν γεωτρήσεις χαμηλότερα, ώστε να ελέγχεται συστηματικά ότι δεν υπάρχουν διαρροές που ρυπαίνουν τα υπόγεια νερά. Και επειδή τα σκουπίδια εξακολουθούν να παράγουν στραγγίσματα και αέρια επί δεκαετίες μετά το οριστικό κλείσιμο ενός ΧΥΤΑ, όλα τα συστήματα που περιγράψαμε θα πρέπει να λειτουργούν και να παρακολουθούνται ανελλιπώς έως τρεις δεκαετίες μετά την παύση της λειτουργίας του και την αποκατάσταση του τοπίου. Η κάλυψη με χώμα και η το φύτεμα δέντρων δεν αρκούν γιατί τα σκουπίδια παραμένουν ενεργά υπογείως.

Τι απ' όλα αυτά τηρείται στην χωματερή του Μαρουλά; Τίποτε απολύτως. Τα μαύρα ζουμιά τρέχουν ποτάμι, τις πλαστικές σακούλες τις διασκορπίζει ο άνεμος όσο βλέπει το μάτι κι' ακόμη πιο πέρα, τα απορριμματοφόρα αδειάζουν το βρωμερό φορτίο τους έξω από την περίμετρο του ΧΥΤΑ, η βρώμα από τα κατάλοιπα των σφαγείων και την λάσπη από τον βιολογικό φτάνει στα ουράνια. Γιατί δεν μπαίνουν τα φορτηγά να αδειάσουν μέσα στην χωματερή; Γιατί φοβούνται μη βουλιάξουν. Και γιατί φοβούνται μη βουλιάξουν; Γιατί δεν υπάρχει μηχάνημα να συμπιέζει τα σκουπίδια. Και γιατί δεν υπάρχει μηχάνημα; Γιατί κοστίζει πολλά (λέγεται).

Σκεφθείτε τώρα. Για να κλείσει οριστικά η χωματερή του Μαρουλά σύμφωνα με τις προδιαγραφές που ισχύουν για τους ΧΥΤΑ πρέπει να μεταμορφωθεί πρώτα από χωματερή σε ΧΥΤΑ. Τι πρόκειται να γίνει στο παραπέντε που δεν έγινε εδώ και πολλά χρόνια; Πολύ λίγα, φοβούμαστε. Ποιο μέρος από την χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής θα διατεθεί για τον ευπρεπισμό του τυμπανιαίου πτώματος της χωματερής πριν από την οριστική ταφή της; Ποιο άλλο θα διατεθεί για την δημιουργία ενός νέου ΧΥΤΑ στον ίδιο χώρο που δεν θα γίνει χωματερή και δεν θα λειτουργήσει πάνω από τρία χρόνια; Ποιο ποσό έχει προβλεφθεί για το κλείσιμο και την αποκατάσταση της νέας χωματερής που δεν θα προλάβει καν να λειτουργήσει (αν πιστέψουμε στα εξωφρενικά σενάρια που ακούμε).

Τεχνηέντως, τα δύο έργα δεν διαχωρίζονται. Το ένα (το κλείσιμο της χωματερής), χρυσώνει το χάπι για το άλλο (την επέκτασή της).

Εμείς πρέπει συνεπώς να τα διαχωρίσουμε. Λέμε ναι στο κλείσιμο του ΧΥΤΑ του Μαρουλά και καλωσορίζουμε οποιαδήποτε χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτόν. Λέμε όχι στην επέκταση γιατί α) κανείς δεν μας πείθει ότι θα είναι προσωρινή και β) κανείς δεν μας πείθει ότι θα είναι ΧΥΤΑ και όχι χωματερή. Προς τι η τόση δυσπιστία, θα ρωτήσετε. Η απάντηση είναι ότι οι υπεύθυνοι έχουν χάσει κάθε καλή μαρτυρία. Ας αναλάβουν λοιπόν τις ευθύνες τους και ας αποδείξουν αυτοί για μια φορά ότι δεν είναι ελέφαντες.

Και τα σκουπίδια του Ρεθύμνου που θα πηγαίνουν; Αυτό το ακούμε επί πολλά χρόνια τώρα. Αν οι υπεύθυνοι το έθεταν στον εαυτό τους ειλικρινά, είναι βέβαιο ότι θα είχαν βρει λύση. Δυστυχώς, όμως το θέτουν εκβιαστικά, και πάντα στο παραπέντε, για να νομιμοποιήσουν τις εκάστοτε αστήρικτες και πρόχειρες επιλογές τους

Δήμος Τσαντίλης

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.