Ένα έργο που θα αποτελειώσει οριστικά αυτό που κάποτε λεγόταν Παραλία της Χώρας, που θ' αλλοιώσει για πάντα τη φυσιογνωμία της πόλης μπαζώνοντας 17 στρέμματα από τη θάλασσα, επεκτείνοντας το βόρειο λιμενοβραχίονα κατά 300 μέτρα και το νότιο κατά 120μ, με τα πλοία να δεσπόζουν στον ορίζοντα σφιχταγκαλιάζοντας την πόλη, στοιβάζοντας συνήθως ακαλαίσθητες εγκαταστάσεις αναντίστοιχα μεγάλες για την κλίμακα του τόπου, θα ήταν λογικό να έχει συζητηθεί ενδελεχώς μέσα στην τοπική κοινωνία ή και στα διάφορα συμβούλια. Ωστόσο, εκτός από μερικές βιαστικές ενημερώσεις, κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει, χαρακτηριστικό του τρόπου που παίρνονται οι αποφάσεις…

Σήμερα στη Νάξο, μεγάλα έργα όπως το λιμάνι, ο περιφερειακός δρόμος, το μεγάλο αεροδρόμιο που συζητιούνται ή υλοποιούνται, δεν γίνονται με γνώμονα τη βελτίωση των συνθηκών και της ποιότητας ζωής των κατοίκων του νησιού. Σχεδιάζονται και προγραμματίζονται για να καλυφτούν οι ανάγκες του υπερτοπικού κεφαλαίου σε υποδομές, για να δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα για την προσέλκυση επενδυτών, όπως λέει και ο Αβραμόπουλος.

Για τους τοπικούς παράγοντες, η αισθητική, το φυσικό περιβάλλον και ο πολιτισμός, τους ενδιαφέρει μόνο στο βαθμό που μπορεί να συμπληρώσει την αξία της επένδυσής τους (και αν…). Έτσι, έχουν γίνει στυλοβάτες στην προώθηση και στη δημιουργία φαραωνικών, για την κλίμακα των νησιών, έργων. Η άγρια τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών έχει αλλάξει οριστικά τον χαρακτήρα της Νάξου, (το φυσικό αλλά και το αγροτικό τοπίο), και οι καταστροφές σ' αυτό το τόσο ιδιόμορφο κι ευπαθές περιβάλλον είναι, δυστυχώς, μη αντιστρεπτές.

¶ραγε, χρειάζεται παρατηρητικότητα για να προσέξει κανείς ότι το μοντέλο της τουριστικής μονοκαλλιέργειας που έχει κυριαρχήσει, δεν έχει αλλοιώσει μόνο το τοπίο, αλλά οδηγεί σε μαρασμό κάθε άλλη παραγωγική δραστηριότητα;

Κάθε σπιθαμή γης βαδίζει προς την οικοπεδοποίηση, και με βάση το νέο αναπτυξιακό νόμο και τις ευνοϊκές ρυθμίσεις Αβραμόπουλου, έλληνες και ξένοι επενδυτές θα μπορούν να χτίζουν ανενόχλητοι μεγάλες μονάδες, σκυλεύοντας τις τελευταίες εναπομείνασες αναξιοποίητες περιοχές του νησιού.

Η τοπική κοινωνία, δομημένη πλέον στο να προσφέρει τουριστικές υπηρεσίες, τείνει να χάσει κάθε δυνατότητα αυτονομίας με συνέπεια να κλυδωνίζεται διαρκώς στους ρυθμούς της τουριστικής κρίσης και να αναπαράγει την ομηρία της στα γούστα της αγοράς.

Είναι πλέον αποδεκτό ότι κάθε έργο δεν προάγει απαραίτητα το καλό της κοινωνίας, ενώ οι έννοιες της ανάπτυξης και της προόδου δεν είναι εκ προοιμίου θετικές, γι' αυτό και πρέπει να αναλύονται και να αποδομούνται ώστε να κατανοεί κανείς τα κριτήρια και τα συμφέροντα όσων εκπονούν την αναπτυξιακή πολιτική.

Χρειάζεται, λοιπόν μεγάλο λιμάνι η Νάξος;

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία ενός λιμανιού είναι η ύπαρξη πλοίων και δρομολογίων. Όταν σήμερα ο υπουργός ναυτιλίας αγωνίζεται να μας πείσει ότι κανένα νησί δε θα μείνει χωρίς δρομολόγια το φετινό χειμώνα, σε τι θα χρησιμεύσει το μεγάλο λιμάνι τους χειμερινούς μήνες; Όταν υπάρχει μόνο ένα πλοίο την ημέρα για Πειραιά και πολύ λιγότερα έως καθόλου για την πρωτεύουσα του νομού, τη Σύρο, τι να μας κάνουν οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις;

Οι τοπικές αρχές σπεύδουν να υλοποιήσουν ένα έργο που θα εξυπηρετήσει μονάχα τους εφοπληστές και τα συμφέροντά τους ενώ τόσα χρόνια δεν έχουν πει κουβέντα για τα ακριβά εισιτήρια που έχουν υπερδιπλασιαστεί, για την αξιοθρήνητη κατάσταση στην ακτοπλοΐα, για τους εκβιασμούς των εφοπληστών που μας καθιστούν όμηρους στα καπρίτσια τους. Όταν μάλιστα αυτή τη στιγμή ακόμα βρίσκεται σ' εξέλιξη η δίκη για το ναυάγιο του Σαμίνα πριν πέντε χρόνια, που έστειλε 81 ανθρώπους στο βυθό και δεκατέσσερα φέρετρα στη Νάξο.

Μας λένε ότι θα δένουν τέσσερα επιβατηγά πλοία ταυτόχρονα κι ένα κρουαζιερόπλοιο από την βορινή πλευρά. Όσοι ζούμε καθημερινά το κυκλοφοριακό χάος που επικρατεί το καλοκαίρι, ιδιαίτερα κατά την προσέγγιση των πλοίων, μια τέτοια προοπτική μας φαίνεται εφιαλτική. Κι επιτέλους ποιος άσχετος σχεδίασε ένα τέτοιο έργο χωρίς πρόβλεψη για την έξοδο των οχημάτων;

Το πρόβλημα είναι άραγε η ταυτόχρονη προσέγγιση των πλοίων ή μήπως θα ήταν πιο σκόπιμο να κατανέμονται τα δρομολόγια μέσα στη διάρκεια της ημέρας, ώστε να υπάρχει απρόσκοπτη εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών;

Ερωτηματικά επίσης, γεννιούνται από την εμμονή των μελετητών της λεγόμενης Περιβαλλοντικής Μελέτης του έργου ότι δεν θα αλλοιωθούν οι οπτικές αξίες, γιατί πρόκειται για επέκταση του υφιστάμενου έργου. Βέβαια, το μέγεθος και η έκταση της “επέκτασης” ή “ανάπλασης”, σκόπιμα παραβλέπονται, όπως και το γεγονός ότι η ταυτόχρονη πρόσδεση δύο, τριών ή και πέντε πλοίων μήκους από 120μ. έως 160μ. θ’ αποκρύψει μέρος της θέας και του ορίζοντα. ΄Αραγε, οι εν λόγω μελετητές έχουν ακούσει τίποτα για το μέγεθος της φέρουσας ικανότητας μιας περιοχής;

Είναι φανερό ότι η σκοπιμότητα αυτού του έργου είναι ασαφής και προβληματική. Ωστόσο ένα δεδομένο που δεν πρέπει να μας διαφεύγει είναι η μετατροπή του λιμενικού ταμείου της Νάξου σε ανώνυμη εταιρεία και η τελική κατάληξη της διαχείρισης του λιμανιού από ιδιώτες. Σ’ αυτά τα πλαίσια η αναβάθμιση του λιμανιού του νησιού είναι εύλογη, αφού ένα ακόμα έργο που θα έχει γίνει με χρήματα του κράτους θα παραδοθεί σε ιδιώτες «επενδυτές» προς εκμετάλλευση. Μια ακόμη κίνηση στο γαϊτανάκι της ελεύθερης αγοράς.

Πάντως, όταν το έργο ολοκληρωθεί θα καθορίσει εν πολλοίς το χαρακτήρα του νησιού, ενώ η δημιουργία υποδομών τέτοιου βεληνεκούς σηματοδοτεί την πρόθεση αλλά και την παραδοχή, ότι η κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα στο νησί θα είναι η τουριστική μονοκαλλιέργεια μαζικού τύπου.

Επειδή, λοιπόν, η ανοχή έχει και τα όριά της, ας αντιτείνουμε, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, την ανοιχτή παλάμη στους σύγχρονους μαυρογιαλλούρους στις επερχόμενες εκλογές

Αυτόνομη Πρωτοβουλία Νάξου

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.