ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΟΙ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΙΣ ΚΑΛΑ ΚΡΑΤΟΥΝ!

Στην Παλιά Πόλη του Ηρακλείου που περιλαμβάνεται στο Ενετικό Τείχος οι φυσικές καταστροφές (σεισμοί), οι συγκρούσεις (βομβαρδισμοί, πυρκαγιές) και η ανιστόρητη νεοπλουτίστικη λογική της «ανάπτυξης» κατέστρεψαν πολλά από τα αναρίθμητα μνημεία της και ιστορικά κτίρια. Ανάμεσα στα στοιχεία που παρέμειναν είναι η, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, διατήρηση του παραδοσιακού πολεοδομικού ιστού σε μεγάλες γειτονιές της πόλης κυρίως εξαιτίας της ύπαρξης μικροιδιοκτησιών, για τις οποίες η μεν συνένωση προϋπέθετε δύσκολες διαδικασίες συναίνεσης, η δε αυτόνομη ανοικοδόμηση συχνά σήμαινε την κατάργηση της αρτιότητάς τους εξαιτίας των ρυμοτομήσεων του σχεδίου πόλης. Η διατήρηση του ιστού αυτού αποτελεί ένα από τα βασικά ζητούμενα της, σε εξέλιξη, μελέτης της παλιάς πόλης.

- Από το 1998 και, με διαδοχικές παρατάσεις, μέχρι το 2003 επιβλήθηκε αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών λόγω της εκπόνησης της πολεοδομικής μελέτης ανάπλασης, της πρώτης μελέτης σε πανελλήνιο επίπεδο, μέσω της οποίας επιχειρήθηκε το δύσκολο εγχείρημα εφαρμογής των διατάξεων του νέου, τότε, Ν.2508/97.

- Το 2000 το ΥΠΕΧΩΔΕ με την Υ.Α. 451/2002/Δ-89 ενέκρινε την Α΄ φάση της μελέτης που αφορούσε στην προκαταρκτική πρόταση ανάπλασης. Στην απόφαση αναφέρεται ρητά η προστασία και ανάδειξη των κύριων ιστορικών, λειτουργικών, πολεοδομικών και μορφολογικών χαρακτηριστικών της Παλιάς Πόλης με ανάδειξη του ιστορικού ιστού της.

- Τον Δεκέμβριο του 2002 η απόφαση της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής να προχωρήσει στην έγκριση της Β΄ φάσης της μελέτης προκάλεσε την αντίδραση της νέας Δημοτικής Αρχής που είχε ήδη εκλεγεί. Η ίδια είχε εξαγγείλει προγραμματικά την βούληση να προωθήσει την ολοκλήρωση των μελετών, αλλά ζήτησε πίστωση χρόνου για λήψη πρωτοβουλιών.

- Τον Φεβρουάριο του 2003 το ΤΕΕ/ΤΑΚ διοργάνωσε διήμερο κατά το οποίο τονίστηκε η αναγκαιότητα άμεσης λήψης αποφάσεων και προώθησης των μελετών και των εγκρίσεων.

- Τον Αύγουστο του 2003 το ΣτΕ αποφάσισε ότι δεν είναι νόμιμη η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν μπορεί να ισχύει πλέον.

- Τον Σεπτέμβριο του 2003 το Δημοτικό Συμβούλιο ψήφισε νέους όρους δόμησης για την παλιά πόλη διαχωρίζοντας το θέμα από την έγκριση της ρυμοτομικής μελέτης, η οποία υποβλήθηκε από τους μελετητές το αμέσως επόμενο διάστημα, παραπέμποντας την έγκριση αυτή στις καλένδες, παρά το γεγονός ότι είχε επανειλημμένα τονιστεί από την Επιστημονική Επιτροπή της προγραμματικής Σύμβασης, το Γραφείο Παλιάς Πόλης, το ΤΕΕ/ΤΑΚ κ.ά ότι τα δύο θέματα συσχετίζονται απόλυτα, αφού η τελική δόμηση είναι συνάρτηση όχι μόνο του συντελεστή δόμησης αλλά και του τελικού εμβαδού του οικοπέδου που προκύπτει από το αν αυτό ρυμοτομείται (παλιό σχέδιο) ή όχι (νέα μελέτη με διατήρηση του παραδοσιακού ιστού) και παρά το γεγονός άρσης της αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών. (συνεχίζεται)

Οι αποφάσεις αυτές του ΣτΕ και της Δημοτικής Αρχής σηματοδότησαν την πορεία επιστροφής στα προηγούμενα δεδομένα και την ακύρωση της προοπτικής ανάπλασης της παλιάς πόλης.

- Από τότε και στο εξής οικοδομικές άδειες πολυόροφων κτιρίων εκδίδονται σε θέσεις όπου προβλεπόταν μείωση του συντελεστή δόμησης και του ύψους των κτιρίων –ακόμα και από την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου προβλέπονται 3όροφα και 4όροφα κτίρια - και σύμφωνα με τις ρυμοτομικές γραμμές του παλιού σχεδίου πόλης.

- Σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Ν. Ηρακλείου κάνει λόγο για διάλυση των βασικών ογκομορφολογικών χαρακτηριστικών στοιχείων της Παλιάς Πόλης και επισημαίνονται οι ευθύνες της Δημοτικής Αρχής που εναποθέτει αποκλειστικά το μορφολογικό έλεγχο των οικοδομικών αδειών αλλά και των κατεδαφίσεων στην ΕΠΑΕ και περιπτωσιακά στην 13η ΕΒΑ, όπως δηλαδή γινόταν παλιά όταν δεν υπήρχε το Γραφείο της Παλιάς Πόλης και τα όργανα της Προγραμματικής Σύμβασης που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια σοβαρή δικλείδα ασφαλείας.

- Παράλληλα, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα προστασίας των εκατοντάδων κτιρίων των οποίων από την μελέτη προτείνεται η διατήρηση και η κήρυξή τους εκκρεμεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ.Η ίδια η Δημοτική Αρχή, αλλά και άλλοι φορείς, προχωρούν σε κατεδαφίσεις πριν από την εκπόνηση ειδικών μελετών, που θα έπρεπε να προκύπτουν από την μελέτη της παλιάς πόλης και να συνάδουν με αυτήν.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το παραλιακό μέτωπο για τη μελέτη του οποίου είχαν συνταχθεί προδιαγραφές από τους μελετητές της Παλιάς Πόλης από το 2000 και για το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει προκηρυχθεί η μελέτη τη ενώ οι παρεμβάσεις (κατεδαφίσεις, επιχωματώσεις, μελέτες αποσπασματικές) είναι τεράστιες.

Μεγάλο ζητούμενο παραμένει, επίσης, η έγκριση της κυκλοφοριακής μελέτης που έχει προ πολλού υποβληθεί και που συνιστά το έλλειμμα αλλά και το πρόσχημα και για την προκήρυξη μιας ενιαίας μελέτης στο παραλιακό μέτωπο. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει ρητή αναφορά για τη δραστική μείωση της κίνησης των ΙΧ στο μέτωπο της Παλιάς Πόλης προς τη θάλασσα στην εγκεκριμένη προκαταρτική πρόταση ανάπλασης, τα σενάρια των υπογειοποιήσεων που δηλώνουν πρόθεση διατήρησης της κυκλοφορίας δίνουν και παίρνουν και ο καιρός περνά.

- Η ολιγωρία των συναρμοδίων φορέων της Προγραμματικής Σύμβασης για την παλιά πόλη που θα έπρεπε να επισπεύσουν την διαδικασία των εγκρίσεων είναι απαράδεκτη. Η κατεδάφιση της μνήμης με πρόσχημα το επείγον, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, υποκειμενικά αισθητικά κριτήρια και συμφέροντα είναι καταστροφική.

ΑΜΑΚ Αυτόνομοι Μηχανικοί Ανατολικής Κρήτης

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.