ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΜΕ Α.Π.Ε.

Η πιο ευνοημένη περιοχή, ιδιαίτερα από την άποψη ηλιακού και αιολικού δυναμικού στη χώρα μας, είναι ο νησιώτικος χώρος του Αιγαίου όπου δεν υπάρχουν συμβατικές πηγές ενέργειας και η ανάπτυξη των Α.Π.Ε. παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Η ηλιακή ενέργεια είναι ίσως η πιο προσφιλής μορφή ενέργειας που έχει χρησιμοποιηθεί για την θέρμανση και φυσικό φωτισμό στις κατοικίες αλλά και γενικά για τις αγροτικές ανάγκες,

Οι ανεμόμυλοι στο οροπέδιο Λασιθίου με το εντυπωσιακό θέαμα έδειχνε την μαζική αξιοποίηση των Α.Π.Ε. με σεβασμό στο περιβάλλον.

ΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΩΝ Α.Π.Ε. ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ

α) H ηλιακή ενέργεια παρέχεται άφθονη σε όλα τα νησιά και σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η Κρήτη με ηλιακή ακτινοβολία της τάξης των 1700 έως 1800 KWh το χρόνο, η Ρόδος με ηλιοφάνεια που πλησιάζει τις 3000 ώρες το χρόνο, είναι από τις πλέον ηλιόλουστες περιοχές του κόσμου, ενώ οι Κυκλάδες με 1700 Κeh το χρόνο είναι μερικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν το ηλιακό δυναμικό των νησιών. Η ηλιακή ενέργεια κατανέμεται μέσα στο χρόνο, με υψηλή ακτινοβολία το καλοκαίρι, που εξυπηρετεί την τουριστική περίοδο και με περιορισμένη διάρκεια συνεχόμενης συννεφιάς. Προσφέρεται στον οικιακό τομέα για θέρμανση του νερού χρήσης, θέρμανση χώρου με παθητικά και ενεργητικά συστήματα, για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ιδιαίτερα με την τεχνολογία των Φωτοβολταικών (Φ/Β) πάρκων, καθώς επίσης και σε άλλους τομείς όπως των υπηρεσιών, της γεωργίας κ.α.

β) Η αιολική ενέργεια προσφέρεται πολύ άφθονη στα νησιά του Αιγαίου, έχει το υψηλότερο δυναμικό στο Μεσογειακό χώρο και από τα υψηλότερα της Ευρώπης. Η μορφολογία του γεωγραφικού χώρου δημιουργεί θέσεις μοναδικές για εκμετάλλευση του ανέμου με μέσες ετήσιες ταχύτητες που ξεπερνούν τα 8 και 9 m/sec. Χάρις στις αναπτυγμένες τεχνολογίες η αιολική ενέργεια προσφέρεται πολύ ευνοϊκά στο νησιώτικο χώρο για ηλεκτροπαραγωγή.

γ) Η παραγωγή βιομάζας γενικά είναι περιορισμένη στο νησιώτικο χώρο. Όμως τα, τα μεγάλα νησιά όπως η Κρήτη και η Λέσβος, διαθέτουν αξιόλογο δυναμικό βιομάζας (κυρίως από ελαιοπυρήνα). Οι σύγχρονες τεχνολογίες προσφέρονται για την αξιοποίηση βιομάζας στην ηλεκτροπαραγωγή, σε συνδυασμένο κύκλο και σε παραγωγή θερμότητας.

δ)Το δυναμικό των Μικρών Υδροηλεκτρικών Σταθμών (ΜΥΗΣ) είναι και αυτό περιορισμένο στα νησιά.. Κυρίως η Κρήτη και η Σαμοθράκη διαθέτουν δυναμικό για αξιοποίηση. Σε μερικά νησιά έχουν κατασκευασθεί υδατοδεξαμενές όπου η δυνατότητα υδροδυναμικής αξιοποίησης πρέπει να εξετασθεί.

ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ
 
Το εισαγόμενο πετρέλαιο καλύπτει τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, τη βιομηχανία / βιοτεχνία, τις μεταφορές, τον κτιριακό τομέα, τη γεωργία,, τις υπηρεσίες. Η ενεργειακή ζήτηση παρουσιάζει υψηλότερο βαθμό αύξησης από ότι στην ηπειρωτική χώρα. Κατά το τέλος της επόμενης δεκαετίας οι ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας των νησιών θα πλησιάσουν το 10% των αναγκών, ένα αξιόλογο ποσοστό που πρέπει να εκτιμηθεί δεόντως. Η κατανάλωση πετρελαίου για ηλεκτροπαραγωγή έφθασε τις 800.000 ton το 1996 αναμένεται σχεδόν να διπλασιασθεί το 2010, παρά τις βελτιοποιήσεις και διασυνδέσεις.

ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ Α.Π.Ε. ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ

1) Οι εφαρμογές ηλιακών συλλεκτών για θέρμανση νερού χρήσης έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και υποστηρίζονται από την εγχώρια κατασκευαστική βιομηχανία, αλλά απαιτείται υψηλότερος βαθμός διείσδυσης.

2) Οι Α.Π.Ε. μπορούν να δώσουν τεχνικά και οικονομικά αποδεκτές λύσεις για την εξασφάλιση επάρκειας νερού αρκεί η τοπική αυτοδιοίκηση και οι τοπικές κοινωνίες να αναλάβουν τις σχετικές πρωτοβουλίες.

3) Υψηλή διείσδυση αιολικής ενέργειας στα νησιώτικα συστήματα είναι αναγκαία σήμερα με την κρίση πετρελαίου, ενώ τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εξοπλισμού πρέπει να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες συνθήκες του νησιώτικου χαρακτήρα.

4) Με το νόμο 2244 /94 αρχίζει μια άλλη εποχή αξιοποίησης των Α.Π.Ε. στα νησιά, ιδιαίτερα στην ηλεκτροπαραγωγή.

5) Η αιολική ενέργεια σχεδόν μονοπωλεί το ενδιαφέρον των επενδυτών, κυρίως στα μεγάλα νησιά, με ιδιαίτερη συγκέντρωση στην επαρχία Σητείας του Ν. Λασιθίου στην Κρήτη.

6) Οι διαδικασίες κατά την φάση των αδειοδοτήσεων αλλά ακόμη και κατά την φάση των κατασκευών απεδείχθησαν χρονοβόρες, αβέβαιες και ως ένα βαθμό αυθαίρετες κλονίζοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις Α.Π.Ε.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Στρατηγικός στόχος της Ε.Ε. και των χωρών μελών είναι η υψηλή διείσδυση των Α.Π.Ε. στα ενεργειακά συστήματα των νησιών, που σύμφωνα με το Ε.Μ.Π. μπορεί να φθάσει και στο 100%.

Παρόλα αυτά όμως και γενικά την θετική αποδοχή της κοινής γνώμης, υπάρχουν ορισμένα προβλήματα που δυσκολεύουν την ικανοποιητική ανάπτυξη των Α.Π.Ε. με σημαντικές οικονομικές περιβαλλοντικές κοινωνικές συνέπειες, ιδιαίτερα στον νησιώτικο χώρο. Όπου θα έπρεπε να αποτελούν πρώτη προτεραιότητα

Επομένως είναι αναγκαίο να σημειώσουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν, να εντοπίσουμε τα προβλήματα και να εκτιμήσουμε τις προσπάθειες που πρέπει να γίνουν και στο βαθμό που χρειάζεται ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι. Τα συγκεκριμένα προβλήματα σχετικά με το νησιώτικο χώρο μπορούμε να τα κατατάξουμε σε τέσσαρες κατηγορίες: α) Θεσμικά, β) Τεχνικά, γ) Οικονομικά και δ) Περιβαλλοντικά.

Αν δεν προωθήσουμε τις Α.Π.Ε., μετά από την δυσαρέσκεια της κοινωνίας που εκφράζεται καθημερινά, με την ακρίβεια στα καύσιμα και όλα τα προϊόντα που έπονται και συρρικνώνουν το εισόδημα και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, ίσως χάσουμε μια από τις μεγαλύτερες ευκαιρίες των τελευταίων δεκαετιών.

Μανόλης Βουτυράκης
Φυσικός Περιβαλλοντολόγος
Πρόεδρος του Συλλόγου Προώθησης των Α.Π.Ε. στην Κρήτη (Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.)
spapekeek@her.forthnet.gr

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.