Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΒΙΟΜΑΖΑ – ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΩΝ – ΔΙΝΕΙ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΕΊ ΤΙΣ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Τα νέα από την Ισπανία που έφερε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου με τους συναρμόδιους φορείς και οργανισμούς που επισκέφτηκαν την περιοχή της Ανδαλουσίας με σκοπό ν’ αποκτήσουν τεχνογνωσία και εμπειρία από την καύση των υποπροϊόντων της ελιάς είναι προς την σωστή κατεύθυνση. Πέραν της σημαντικής συμβολής της στη βελτίωση του προβληματικού ενεργειακού ισοζυγίου της Κρήτης, η προτεινόμενη μονάδα θα αξιοποιήσει, κατά τον πλέον ορθολογικό και αποδοτικό τρόπο, ένα τοπικό ανανεώσιμο πόρο που βρίσκεται σε αφθονία (Βιομάζα: Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας) μειώνοντας ταυτόχρονα τις σημαντικές επιπτώσεις που δημιουργούν σήμερα τα διαρθρωτικά προβλήματα της βιομηχανίας παραγωγής ελαιολάδου στην Κρήτη. Από την μέχρι σήμερα εμπειρία σχετικά με την διάθεση των αποβλήτων κατά την επεξεργασία ελαιόλαδου στην Κρήτη προκύπτουν τα παρακάτω βασικά συμπεράσματα: - τα υγρά απόβλητα των μικρών, αποκεντρωμένων ελαιουργείων (297 στο Ν. Ηρακλείου και περίπου 612 σε όλη την Κρήτη) απορρίπτονται ανεξέλεγκτα επί τόπου, δημιουργώντας έτσι οξύ περιβαλλοντικό πρόβλημα στους τοπικούς υδάτινους αποδέκτες (θαλάσσιους, υφάλμυρους και γλυκών νερών). Η επίδραση της ρύπανσης είναι πολλαπλή και αλυσιδωτή. Αφενός διότι προκαλεί μεταβολές μιας σειράς φυσικοχημικών παραμέτρων, αφετέρου διότι οι αλλαγές αυτές, διαταράσσουν τη σύνθεση της βιοκοινωνίας με την καταστροφή, απομάκρυνση ή αυξομείωση του πληθυσμού ορισμένων οργανικών ομάδων. Τέλος γιατί η διατάραξη των υδάτινων οικοσυστημάτων έχει επιπτώσεις και σ’ οτιδήποτε έχει σχέση, άμεση ή έμμεση με αυτά είτε είναι ζώο ή φυτό, είτε υπόγειοι υδροφόροι ορίζοντες είτε ο άνθρωπος. - αν και το πυρηνόξυλο, υποπροϊόν της δευτερογενούς επεξεργασίας του ελαιοπυρήνα βρίσκει ήδη χρήση στην τοπική αγορά θερμότητας, η καύση του είναι ατελής, μη αποδοτική και, ελλείψει αποτελεσματικών μέτρων προστασίας από τους αέριους ρύπους, επιβλαβής για το περιβάλλον - τα ελαιόδενδρα κλαδεύονται τακτικά και τα ελιοκλαδέματα καίγονται ατελώς στο ύπαιθρο, σε ανοικτούς σωρούς, μη αξιοποιούμενα και ρυπαίνονται κατά την καύση τους την ατμόσφαιρα. ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΔΥΝΑΜΙKΌ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ H ποσότητα βιομάζας σε ξηρούς τόνους στο Νομό Ηρακλείου, αλλά και, ανάλογα, στην υπόλοιπη Κρήτη έχει ως εξής: Νομός Ηρακλείου: 330.287 τόνοι, ξηράς βιομάζας συμπεριλαμβανομένων ελαιοπυρήνα, κατσίγαρου, κλαδοδεμάτων από ελιές, κληματίδες αμπελώνων, φύλλα και κλαδάκια, τσάμπουρα, υπολείμματα εσπεριδοειδών, υπολείμματα θερμοκηπίων, υπολείμματα άλλων αγροτικών καλλιεργειών. Η ποσότητα στο σύνολο της Κρήτης για τα ίδια στοιχεία φθάνει τους 620.000 τόνους. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Μια μονάδα καύσης της παραπάνω ποσότητας βιομάζας, με καθορισμένη τεχνολογία. π.χ. ρευστοποιημένης κλίνης, μπορεί να παράσχει ηλεκτρική ισχύ μέχρι και 18 MW, ενώ σε περίπτωση συμπαραγωγής και θερμότητας, να μας δώσει θερμική ισχύ περίπου 2MW. Εάν την μετατρέψουμε σε ενέργεια ετησίως, η προτεινόμενη επένδυση θα μας δώσει 142.000 περίπου MWh ηλεκτρική ενέργεια και 15768 GJ θερμική ενεργεία. Ηλεκτρική Ενέργεια Η παραγόμενη από τη μονάδα συμπαραγωγής (εάν επιλεγεί και παραγωγή θερμότητας), ηλεκτρική ενέργεια θα πωλείται εξολοκλήρου στη ΔΕΗ,όπως γίνεται και στην Ισπανία. Η υποχρέωση της Δ.Ε.Η. να αγοράζει το σύνολο της καθαρής ενέργειας ηλεκτροπαραγωγής της μονάδας έχει θεσμοθετηθεί με το Ν. 2244/94 που αφορά την παραγωγή και διάθεση ηλ. Ενέργειας από Α.Π.Ε (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), άρθρο 2/παρ. 2, ενώ με την υπουργική απόφαση Δ6/ΦΙ/ΟΙΚ. 8295/19-4-95 έχουν καθορισθεί και οι γενικοί, τεχνικοί και οικονομικοί όροι της σχετικής προς τούτο σύμβασης που συνάπτεται μεταξύ ανεξαρτήτων παραγωγών και της Δ.Ε.Η. Η τιμή πώλησης προς τη Δ.Ε.Η της παραγόμενης από τη μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας καθορίζεται επίσης από τους παραπάνω νόμους και είναι ίση προς το 90% του σκέλους ενέργειας του ισχύοντος τιμολόγιου γενικής χρήσης και μηνιαίας χρέωσης στη χαμηλή τάση και αυτό ανεξάρτητα από το εάν ο εν λόγω παραγωγός συνδέεται με το δίκτυο χαμηλής, μέσης η υψηλής τάσης της Επιχείρησης. Επομένως η αντίστοιχη τιμή πώλησης προς τη Δ.Ε.Η της παραγόμενης από τη μονάδα στην Κρήτη ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται περίπου σε: 0,90 X 25,38 δρχ./ KWh=23, 25 Δρχ/KWh, όπου 25,38 Δρχ/KWh χρεώνεται από τη Δ.Ε.Η το σκέλος της χαμηλής τάσης (τιμές 1997), ενώ βάση προκαταρτικής συμφωνίας, η παρεχόμενη θερμική ενέργεια θα πωλείται προς 1330 δρχ/ GJ. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ α) Υποβολή προμελέτης Χωροθέτησης στο ΥΠΕΧΩΔΕ για τον τόπο όπου θα εγκατασταθεί και λειτουργήσει η μονάδα σύμφωνα με την ΚΥΑ 69269/90 και το Ν 1650/86, συνοδευόμενη από τις γνωμοδοτήσεις αρμόδιων φορέων β) Υποβολή πλήρους Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Α’ κατηγορίας σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης. γ) Μετατροπή των τριφασικών ελαιουργείων (Ελαιόλαδο, Κατσίγαρος, Πυρήνας), σε δύο φάσεων (Ελαιόλαδο και Πούλπα). Πούλπα είναι η ανάμειξη του κατσίγαρου με τον πυρήνα και θα είναι η βασική πρώτη ύλη για την παραγωγή Ενέργειας. δ) Επίλυση ριζικά του περιβαλλοντικού προβλήματος από τα απόβλητα επεξεργασίας της ελιάς που τόση ζημιά έχουν προκαλέσει στην Κρήτη. ε) Οικονομοτεχνική μελέτη που θα αποδεικνύει ότι η μέθοδος είναι βιώσιμη στ) Χρονοδιάγραμμα και στάδια υλοποίησης της μεθόδου, και μείωση στο μεσοδιάστημα της ρύπανσης του περιβάλλοντος κυρίως από τον κατσίγραρο, είτε με τήρηση αυστηρά των προδιαγραφών που ισχύουν, είτε με διοικητικά πρόστιμα. Όλες αυτές οι απαιτήσεις μπορούν να ξεπεραστούν και λυθεί επί τέλους το χρόνιο πρόβλημα, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της καταστροφής των οικοσυστημάτων από την απαράδεκτο μέθοδο των αναχωμάτων, αρκεί να υπάρξει πολιτική βούληση σε όλα τα επίπεδα της Διοίκησης.Δεδομένου ότι η μέθοδος είναι καινοτόμος και πρωτοποριακή απαιτείται η συνδρομή όλων των εμπλεκομένων φορέων ώστε να μη χάσουμε άλλη μια ευκαιρία διαχείρισης των ρυπογόνων αποβλήτων της ελιάς, αλλά να τα εκμεταλλευτούμε ενεργειακά με ταυτόχρονα περιβαλλοντικό όφελος. Επί πλέον θα προστεθεί στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε), όπως η Αιολική και η Ηλιακή και αυτή της Βιομάζας, των οποίων το δυναμικό στην Κρήτη είναι τόσο πλούσιο, αλλά ανεκμετάλλευτο. Μανόλης Βουτυράκης Φυσικός Περιβαλλοντολόγος Πρόεδρος του Συλλόγου Προώθησης των Α.Π.Ε. στην Κρήτη (Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.) spapekeek@her.forthnet.gr . ecocrete.gr . |