ΚΥΡΙΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ 2ου ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ ΤΟΥ ΚΙΟΤΟ
 
(Όπως διατυπώθηκαν στο Γ’ Πανελλήνιο Συνέδριο για τις Α.Π.Ε,από το Ε.Μ.Π)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΕΣΚΔΕ), για τη χώρα μας εκπονήθηκε στα πλαίσια του 2ου Εθνικού Προγράμματος για την Κλιματική Αλλαγή με βάση το Σενάριο Αναμενόμενης Εξέλιξης (ΣΑΕ), με στόχο τον προσδιορισμό μιας δέσμης πρόσθετων πολιτικών και μέτρων περιορισμού των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (CO2, NOx, SO2, CH4, HFCs, PFCs,SF6).

Όπως έχουμε ήδη γράψει, ο στόχος του Πρωτοκόλλου του Κιότο, που έχει πλέον την υποστήριξη 141 χωρών και είναι νομικά δεσμευτικό προβλέπει ότι μέχρι το 2012 η παγκόσμια εκπομπή των αερίων του θερμοκηπίου – με κυριότερο του διοξείδιο του άνθρακα – θα έχει μειωθεί κατά 5,2% σε σχέση με τα επίπεδα του έτους βάσης που είναι το 1990, ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές ενέργειας, θα φτάσει περίπου το 22% επί του συνόλου παραγωγής από συμβατικά καύσιμα. Το πρωτόκολλο τέθηκε σε ισχύ την Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2005, επτά χρόνια αργότερα από την αρχική συμφωνία. Ο λόγος της καθυστέρησης ήταν ότι έπρεπε να επικυρωθεί από τουλάχιστον 55 χώρες, στις οποίες να αντιστοιχεί το 55% της παγκόσμιας εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.

Αυτό επετεύχθη και με τη συμμετοχή της Ρωσίας, η οποία επικύρωσε το πρωτόκολλο τον Οκτώβριο του 2004 (στην οποία αναλογεί το 17% των παγκόσμιων εκπομπών), αλλά χωρίς την συμμετοχή των Η.Π.Α (στις οποίες αντιστοιχεί το 25% τα ν παγκόσμιων εκπομπών, αν και κατέχουν το 4% του παγκόσμιου πληθυσμού). Επίσης η Αυστραλία απείχε για οικονομικούς λόγους, ενώ Κίνα και Ινδία εξ αρχής ήταν εκτός πλαισίου της συμφωνίας.

Η Ε.Ε. υποχρεώνεται από το Πρωτόκολλο του Κιότο να μειώσει τις εκπομπές κατά 8% (350- 430 Mtn), με αντίστοιχη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 22,5% από Α.Π.Ε, σε σχέση με το σύνολο παραγωγής από συμβατικά καύσιμα.

Η Ελλάδα με δεδομένη την υφιστάμενη ενεργειακή κατάσταση, δεν πρόκειται να πετύχει τον ως άνω στόχο, αλλά έχει δεσμευθεί σε επίπεδο εσωτερικής συμφωνίας της Ε.Ε., ότι οι συγκεκριμένες εκπομπές που ευθύνονται για τις κλιματικές αλλαγές, εντός της ελληνικής επικράτειας δεν θα αυξηθούν περισσότερο από + 25% ως το 2010. Υπάρχουν χώρες που το 2010 θα έχουν δεσμευτεί για αρνητική μεταβολή (δηλαδή θα έχουν υλοποιήσει τον στόχο), όπως η Γερμανία για την οποία προβλέπεται (-21%), την Δανία με (-21%), το Λουξεμβούργο με (– 28%), άλλες με μηδενική μεταβολή, όπως η Φιλανδία (0%) και η Γαλλία (0%), η τελευταία, οφείλει την προσαρμογή στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς αντιδραστήρες, και άλλες χώρες τη Ε.Ε. που θα περιορίσουν τις εκπομπές με θετικό πρόσημο απέχοντας πολύ από τον στόχο, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα (+ 25), η Πορτογαλία, (+ 27%), η Ισπανία (+ 15%), η Σουηδία (+ 4%) κ.λ.π.

Προκειμένου η Ελλάδα να εκπληρώσει τις εθνικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου του Κιότο, για την πρώτη περίοδο δέσμευσης (2008-2012), και συγκεκριμένα τον περιορισμό της αύξησης των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στο + 25%, και στην παραγωγή ενέργειας από Α.Π.Ε, αντί του 21,5% σε 11,5%, το 2010, σε σχέση με το 1990, πρέπει να προβεί σε δράσεις και ενέργειες που προβλέπονται στο 2ο Εθνικό Πρόγραμμα, και συγκεκριμένα:

ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΏΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

1) Περαιτέρω διείσδυση του φυσικού αερίου σε όλες τους τομείς τελικής ζήτησης και ηλεκτροπαραγωγής συμπεριλαμβανομένης και της συμπαραγωγής. Η Κρήτη και τα άλλα νησιώτικα συγκροτήματα δεν μπορούν ν΄ανταποκριθούν πριν το 2012-16, οπότε υπάρχει περίπτωση μεταφοράς φυσικού αερίου σύμφωνα με το σχεδιασμό του Υπ.ΑΝ.. Ως αντιστάθμισμα όμως πρέπει η πολιτεία να προωθήσει τις Α.Π.Ε λόγω του πλούσιου αιολικού και ηλιακού δυναμικού στα νησιά του Αιγαίου.

2) Προώθηση των Α.Π.Ε για την παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού., κυρίως στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

3) Εξοικονόμηση ενέργειας στην Βιομηχανία, στον οικιακό, και τον τριτογενή τομέα. (κυρίως Ξενοδοχεία)

4) Προώθηση ενεργειακά αποδοτικών συσκευών και ενεργειακού εξοπλισμού στον οικιακό και τριτογενή τομέα (ειδικά το καλοκαίρι, ποιοτικός έλεγχος και πιστοποίηση κλιματιστικών και ψυκτών).

5) Διαρθρωτικές αλλαγές στη γεωργία και στον Τουρισμό (όχι στην κατασκευή και λειτουργία των ενεργοβόρων Γκόλφ)

6) Δράσεις περιορισμού εκπομπών στις μεταφορές και στην διαχείριση απορριμμάτων (η ανεξέλεγκτη ή κει ελεγχόμενη καύση δημιουργεί προβλήματα)

Στα πλαίσια του Σεναρίου Αναμενόμενης Εξέλιξης (Σ.Α.Ε), που εκπονήθηκε το 2002 με το 2ο Εθνικό Πρόγραμμα για την Κλιματική Αλλαγή, έγιναν παραδοχές που υιοθετήθηκαν προκειμένου να περιορισθούν στην Ελλάδα οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, για την χρονική περίοδο ως το 2020, που μπορούν να συνοψισθούν ως ακολούθως:

Α) ΓΕΝΙΚΑ

1) Δημογραφικά χαρακτηριστικά: Για το χρονικό διάστημα 2000-2020 το μέσο μέγεθος νοικοκυριού (εκφρασμένο σε αριθμό ατόμων ανά νοικοκυριό), εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά περίπου 0,8% ετησίως αντανακλώντας τόσο την γήρανση του πληθυσμού όσο και τα νέα πρότυπα ζωής που σταδιακά υιοθετούνται. Συνεπώς ο συνολικός αριθμός των νοικοκυριών για το χρονικό διάστημα 1990 -2020 παρουσιάζει μια συνολική αύξηση κατά 43, 8% φτάνοντας τα 4.574.104 νοικοκυριά το 2020.

2) Μακροοικονομικά μεγέθη: Στο πλαίσιο του ΣΑΕ θεωρείται το πρόγραμμα σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας με τα μέσα Ευρωπαϊκά επίπεδα θα συνεχισθεί καθ’ όλη την εξεταζόμενη περίοδο, διατηρώντας σταθερά υψηλότερους αναπτυξιακούς ρυθμούς σε σχέση με τους κοινοτικούς μέσους όρους.

Β) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

1) Κλιματολογικές συνθήκες: Έχει υιοθετηθεί η παραδοχή ότι οι μελλοντικές κλιματολογικές συνθήκες θα προσομοιάζουν με αυτές τις περιόδου 1995 - 2000 (πράγμα δύσκολο ειδικά για την Κρήτη).

2) Τιμές/φορολογία καυσίμων: Οι διακυμάνσεις των διεθνών τιμών καυσίμου θα έχουν αυξητικές τάσεις (όχι όμως τόσο απότομες όπως του 2005), επί πλέον θεωρήθηκε ότι τα βασικά χαρακτηριστικά της φορολογικής πολιτικής για τα καύσιμα δεν πρόκειται να μεταβληθούν και δεν θα υπάρξει επιβολή φόρου άνθρακα κατά την διάρκεια της εξεταζόμενης χρονικής περιόδου (κάπως ιδανικό σενάριο).

Γ) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΈΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ

Η πρόβλεψη των εκπομπών από τον τομέα βιομηχανικών διεργασιών βασίσθηκε α) στην ανάλυση των στατιστικών στοιχείων δραστηριότητας των διαφόρων κλάδων και β) στη χρήση των συντελεστών εκπομπής που παρουσιάστηκαν στην τελευταία εθνική, απογραφή, εκπομπών/απορροφήσεων αερίων του θερμοκηπίου, όπως αυτοί τροποποιήθηκαν με βάση τα απογραφικά δελτία που συμπλήρωσαν οι μονάδες στο πλαίσιο του ΕΣΚΔΕ, καθώς στο ΣΑΕ δεν έχουν ενσωματωθεί τεχνολογικές βελτιώσεις.

Δ) ΓΕΩΡΓΙΑ

Ως βασικές προσδιοριστικές παράμετροι της εξέλιξης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα αυτό έχουν θεωρηθεί η έκταση των γεωργικών καλλιεργειών, το ζωικό κεφάλαιο και η χρήση αζωτούχων λιπασμάτων.

Ε) ΑΠΟΒΛΗΤΑ

Η πρόβλεψη των εκπομπών στον τομέα αυτό βασίσθηκε: α)στην πληθυσμιακή εξέλιξη, β) στην ημερήσια παραγωγή απορριμμάτων ανά τύπο γεωγραφική περιοχής, γ) στην Οδηγία 1999/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την υγειονομική ταφή απορριμμάτων, δ) στην ολοκλήρωση κατασκευής των προγραμματισμένων νέων υγειονομική ταφής και εγκαταστάσεων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ (το οποίο όμως πάει να ναυαγήσει) και ε) στην εξέλιξη της βιομηχανικής παραγωγής (που συνδέεται άμεσα με την παραγωγή βιομηχανικών αποβλήτων).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Σύμφωνα με τις με τα παραπάνω μέτρα και παραδοχές, προβλέπεται, ότι το μερίδιο του παραγόμενου ηλεκτρισμού από πετρελαϊκούς σταθμούς μειώνεται σε 13% ΤΟ 2010 (αντίθετα στην Κρήτη διπλασιάζεται) και σε 12,6% το 2020, ενώ η συνεισφορά των Α.Π.Ε (συμπεριλαμβανομένων και των μεγάλων υδροηλεκτρικών) αυξάνει από 9,7 τ0 1995 σε 11% το 2010. Όσο αφορά το σύστημα δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου» αποτελεί έναν από τρεις «ευέλικτους μηχανισμούς» που έχουν προβλεφθεί στο Πρωτόκολλο του Κιότο, για την διευκόλυνση της επίτευξης των στόχων του και την εξασφάλιση της μείωσης, με το μικρότερο δυνατό κόστος για την οικονομία των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Το σύστημα θα λειτουργήσει για διαδοχικές πενταετίες, με έναρξη το Ιανουάριο του 2005. Κατ’ εξαίρεση, η πρώτη περίοδος θα έχει « αναγνωριστικό χαρακτήρα και θα έχει τριετή διάρκεια.Το 2006 προβλέπεται αναθεώρηση, επ’ ευκαιρία της οποίας θα γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές σε περίπτωση που θα διαπιστωθούν αρνητικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.