Οι κάδοι του Ποτέμκιν

Οι ξενοδόχοι μπλόφαραν κι’ έχασαν. Οι κάδοι που τοποθέτησαν στα ξενοδοχεία τους και σε επιλεγμένα σημεία του Ρεθύμνου για την συλλογή χαρτιού εξυπηρετούν τόσο την ανακύκλωση, όσο τα χωριά που έστηνε ο στρατηγός Ποτέμκιν εξυπηρετούσαν την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της Ρωσικής υπαίθρου. Τι κοινό έχει τώρα ο Ρώσος ευγενής στην αυλή της Μεγάλης Αικατερίνης και η μιζέρια της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στα τέλη του 18ου αιώνα  με τους κάδους συλλογής χαρτιού στο Ρέθυμνο και την μιζέρια της πόλης στις αρχές του 21ου αιώνα;  Το κοινό είναι το εξής: Τα σπίτια των χωριών που έφτιαχνε ο Ποτέμκιν δεν ήταν σπίτια. Ήταν ένα σκηνικό και γι’ αυτό δεν διέθεταν παρά μόνο πρόσοψη. Στόχος του στρατηγού, και αργότερα στρατάρχη, ήταν να αποκρύψει από την Μεγάλη Αικατερίνη την άθλια πραγματικότητα και την μιζέρια που μάστιζε την Ρωσική ύπαιθρο. Έστηνε, λοιπόν, το σκηνικό με τις προσόψεις ευτυχισμένων αγροτόσπιτων στα μέρη από τα οποία θα διερχόταν η αυτοκρατορική άμαξα και, στην συνέχεια, τα ξέστηνε για να τα στήσει λίγο πιο κάτω. Λέγεται ότι ο ατρόμητος ρώσος στρατηλάτης Ποτέμκιν, που κατατρόπωσε τους Τούρκους σε δύο αιματηρούς πολέμους, υπήρξε εραστής της Μεγάλης Αικατερίνης και δεν ήθελε η Αυτοκράτειρα και εκλεκτή της καρδιάς να έρχεται σε επαφή με την σκληρή πραγματικότητα. Ας λένε, τίποτε δεν αποδείχτηκε.

Πίσω στην μικρή μας πόλη τώρα. Τηρουμένων των αναλογιών, οι ξενοδόχοι του Ρεθύμνου έδρασαν με τον ίδιο τρόπο με τον Ρώσο πολέμαρχο. Όπως είδαμε, οι κάδοι με το μπλε σκέπασμα που τοποθέτησαν προορίζονταν τόσο λίγο γα την συλλογή του χαρτιού, όσο τα χωριά που έστηνε ο Ποτέμκιν προορίζονταν για την στέγαση των μουζίκων. Σκοπός των κάδων ήταν να δημιουργήσουν στους ευγενείς ξένους μας το συναίσθημα ότι προσγειώθηκαν σε ασφαλή και νοικοκυρεμένη χώρα, όπου τα απορρίμματα διαχωρίζονται και ανακυκλώνονται. Τώρα που οι ξένοι μας έφυγαν το καλοκαιρινό σκηνικό αφέθηκε να καταρρεύσει.

Και που πάει το χαρτί που πετάμε στους μπλε κάδους; Στην χωματερή Ρεθύμνου, που αλλού να πάει; Στην υπόνοια αυτή οδηγήθηκε ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ρεθύμνου από την εξής παρατήρηση: Οι κάδοι με το μπλε καπάκι που βρίσκονται, αλλού πλάι-πλάι με τους κοινούς κάδους, όπως είναι για παράδειγμα οι κάδοι εμπρός από το ΙΝΚΑ, αλλού στέκουν μόνοι τους, όπως στην περιοχή των ξενοδοχείων. Το παράξενο είναι ότι οι κάδοι για το χαρτί που βρίσκονται μαζί με τους κοινούς εκκενώνονται, ως δια μαγείας, όλοι την ίδια ημέρα. Αντίθετα, οι μοναχικοί κάδοι, που υποτίθεται ότι προορίζονται για την ανακύκλωση, ξεχειλίζουν απ’ όλες τις μπάντες με χαρτί και κάθε είδους απορρίμματα χωρίς κανείς να κάνει τον κόπο, εδώ και μήνες, να τους αδειάσει.

Οι υπόνοιές μας έγιναν προσφάτως βεβαιότητες , όταν ξάφνου ακούσαμε, στον 9.80, τον Αντιδήμαρχο κ. Λιουδάκη, που είναι υπεύθυνος για τα σκουπίδια του Ρεθύμνου, να παραδέχεται δημοσίως ότι πράγματι ανακύκλωση χαρτιού στο Ρέθυμνο δεν υπάρχει και ότι οι κάδοι με το χαρτί έχουν την τύχη που επιφυλάσσει ο Δήμος σε όλα τα σκουπίδια. Ήταν το κλήμα στραβό; Το ’φαγε και ο τράγος; Ίσως και τα δύο. Γεγονός παραμένει ότι η ανακύκλωση των ξενοδόχων κατέληξε μαϊμού.  

Και κάτι ακόμη. Με πρωτοβουλία του Δήμου, οι κάδοι των ξενοδόχων, με το μπλε σκέπαστρο, απέκτησαν προσφάτως ανταγωνιστές. Μπλε σκέπαστρο έχουν τώρα όχι μόνο οι δικοί τους κάδοι, αλλά και οι κοινοί κάδοι του δήμου. Τι και αν οι πρώτοι προορίζονται για την ανακύκλωση χαρτιού, τι και αν οι δεύτεροι δέχονται κάθε είδους σκουπίδι. Μεγάλο μπέρδεμα για τον αφελή πολίτη που θέλει να ανακυκλώσει το χαρτί του, μη έχοντας ακούσει τον κ. Λιουδάκη. Κανένα μπέρδεμα για όσους πάσχουν από συγγενή αχρωματοψία. Κανένα μπέρδεμα και για τους συμπολίτες μας που είναι προικισμένοι με φιλοσοφική προδιάθεση. «Τι μπλε και ξεμπλέ, αφού όλα στην χωματερή του Μαρουλά χωνεύονται», λένε όσοι έβλεπαν, ακόμη και χωρίς τον κ. Αντιδήμαρχο και τις δηλώσεις του, την ωμή πραγματικότητα πίσω από τους «κάδους του Ποτέμκιν».

Ωτόσο, ακόμη και αν το σκηνικό της ανακύκλωσης, που έστησαν οι ξενοδόχοι, είναι μαϊμού, η πράξη τους μας γεμίζει αισιοδοξία. Και στο σημείο αυτό αξίζει να σταθούμε. Οι ξενοδόχοι, κατά πως φαίνεται, κατάλαβαν ή άρχισαν να καταλαβαίνουν τον ρόλο που παίζει το περιβάλλον για τους πελάτες τους, τους κουτόφραγκους, έστω. Μα, τότε τι; Είναι οι ξενοδόχοι υποκριτές; Είναι. Όμως, ας μη τα θέλουμε όλα εδώ και τώρα. Και ας μη ξεχνάμε ότι η υποκρισία δεν ευδοκιμεί στο κενό. Προϋποθέτει, πριν και πάνω απ’ όλα  την αναγνώριση και την κοινή αποδοχή υπέρτερων αξιών (π.χ. την αξία ενός καθαρού περιβάλλοντος). Και αυτό είναι το παρήγορο.

Δήμος Τσαντίλης

Υ.Γ.
Το παραπάνω άρθρο είναι αφιερωμένο εξαιρετικά στον κ. Βιτώρο που ανέλαβε πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης. Μαζί του αφιερώνουμε και την μαντινάδα του φίλου και λαμπρού μαντιναδολόγου Σημισακογιώργη. Η μαντινάδα ειπώθηκε στο «Μεσοστράτι», όπου κατέληξε Το Δ.Σ. του Περιβαλλοντικού, μετά από «μαραθώνια συνεδρίαση», κατά πως συνηθίζεται να λέγεται, έτσι, για μια ρακί, που τελικά έγιναν πολλές. 

«¶μα δε λιγιστέψουμε
εκείνα που πετούμε,
στων σκουπιδιών τη θάλασσα
μια μέρα θα πνιγούμε»

Το Δ.Σ.του Περιβαλλοντικού

��� ������� �� ������ ������.
������ ����� �� ������ ������ � �� ��������� ��� ecocrete.gr ���.