Εξελίξεις στην εφαρμογή του Περιφερειακού Σχεδίου Δια |
|
|
Παγκρήτιο Δίκτυο Οικ. Οργ. -
Διαχείριση απορριμμάτων - αποβλήτων
|
Αριστείδης Παπαδάκης
,
Παρασκευή, 20 Ιούνιος 2008
|
Είναι παράδοξος ο τρόπος που ο κ. Κουράκης ως Πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ) ερμηνεύει τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην ομιλία του, στην ημερίδα παρουσίασης της μελέτης του Πολυτεχνείου Κρήτης για τη χωροθέτηση της μυστηριώδους κεντρικής μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων, αναφέρει μεν ότι η Ευρώπη επιδιώκει την αποφυγή της δημιουργίας αποβλήτων και την χρησιμοποίησή τους ως πόρους αλλά ερμηνεύει αυτή την αναφορά όπως ακριβώς εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εταιρειών που προωθούν την τεχνολογία της καύσης των απορριμμάτων. Οι δηλώσεις του κ. Κουράκη μας οδηγούν σε επιλογές αφενός επικίνδυνες για την υγεία των πολιτών της Κρήτης και για το φυσικό περιβάλλον και αφετέρου δυσβάστακτου οικονομικού κόστους που θα κληθούν εφεξής να πληρώνουν οι πολίτες.
Δεν κάνει καμία κουβέντα για την αιχμή της διαχείρισης των απορριμμάτων που θα έπρεπε να είναι, πριν από οτιδήποτε άλλο, οι πολιτικές μείωσης της παραγωγής τους. Θεωρεί ότι οι ποσότητες των σκουπιδιών θα βαίνουν στο μέλλον αυξανόμενες ενώ θα έπρεπε να προγραμματίζεται ακριβώς το αντίθετο. Θεωρεί επίσης ότι η περιορισμένου εύρους ανακύκλωση που εφαρμόζεται σήμερα δεν μπορεί να βελτιωθεί και να επεκταθεί σε βαθμό που, σε συνδυασμό με τις πολιτικές μείωσης της παραγωγής απορριμμάτων και με πολλές μεθόδους ανάκτησης, επανάχρησης και κομποστοποίησης να αποτελεί τον βασικό κορμό του περιορισμού του όγκου των απορριμμάτων που θα οδηγούνται στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).
Παρόλα αυτά, πέφτει σε σοβαρή αντίφαση όταν αναγνωρίζοντας ότι δεν είναι δυνατόν να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει μια μαγική μονάδα εξαφάνισης των απορριμμάτων μέχρι το 2010 και προκειμένου να μην πληρώνουμε τα δυσβάστακτα πρόστιμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επικαλείται αυτές ακριβώς τις μεθόδους ορθής διαχείρισης, για τις οποίες ελάχιστα έχουν γίνει μέχρι σήμερα.
Η διαδικασία για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων που ακολουθείται μέχρι στιγμής δεν έχει κανένα ίχνος δημοκρατίας - παρά τις αντιδράσεις μερικών δημάρχων, όπως του Σπ. Δανέλη- και όλα παρουσιάζονται από τις εφημερίδες ως τετελεσμένα γεγονότα εκτός από το σημείο χωροθέτησης του μυστηριώδους εργοστασίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Περιφερειάρχης έχει τονίσει με έμφαση ότι η απόφαση για την μονάδα καύσης θα είναι «πολιτική» εννοώντας φυσικά θα χρειαστεί να επιτευχθεί μια συναινετική απόφαση που θα αφορά κυρίως την θέση εγκατάστασης ώστε να προληφθούν τυχόν αντιδράσεις.
Το σοβαρό πρόβλημα όμως δεν είναι η χωροθέτηση αλλά η φιλοσοφία αντιμετώπισης του προβλήματος των σκουπιδιών και ειδικότερα η τεχνολογία που θα εφαρμοστεί. Ο Περιφερειακός Σχεδιασμός όπως έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα και οι πρόσφατες δηλώσεις του κ. Κουράκη δεν αφήνουν πια αμφιβολίες. Αυτό που σχεδιάζεται, ερήμην μας, είναι να περιοριστεί σε χαμηλά επίπεδα η διαλογή για ανακύκλωση, να μην εφαρμοστούν πολιτικές μείωσης των απορριμμάτων, με σκοπό το μεγαλύτερο μέρος τους να οδηγείται σε ένα εργοστάσιο «ενεργειακής αξιοποίησης».
Σύμφωνα με τα ντοκουμέντα που προέρχονται από τις σχετικές συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και από μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως είναι οι «Φίλοι της Γης» και η Greenpeace, τα εργοστάσια θερμικής επεξεργασίας απορριμμάτων είτε καύσης είτε πυρόλυσης είναι επικίνδυνα και ακατάλληλα για τους παρακάτω λόγους:
• Το κόστος κατασκευής αλλά, κυρίως, λειτουργίας ενός εργοστασίου καύσης απορριμμάτων είναι απαγορευτικό. Εκτιμάται ότι ξεπερνά κατά πολύ τα 200 ευρώ ανά τόνο. Εκτός αυτού, είναι πολύ δύσκολο αλλά και εξαιρετικά δαπανηρό να λειτουργεί ένα εργοστάσιο καύσης χωρίς να εκπέμπει βαρέα μέταλλα και διοξίνες πάνω από τα νομοθετημένα όρια. Στην Κρήτη το θέμα των διοξινών πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα διότι δεν διαλύονται εύκολα στο νερό, διαλύονται όμως εύκολα στο λάδι. Ενδεχόμενη ανίχνευσή τους σε μια μόνο παρτίδα ελαιόλαδου, θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στην αγροτική οικονομία όλου του νησιού.
• Η καύση επίσης αφήνει ένα μεγάλο ποσοστό στάχτης (περίπου 10%), η οποία είναι ιδιαίτερα τοξική και απαιτεί δαπανηρές προδιαγραφές διάθεσης σε ειδικούς ΧΥΤΑ. Το σοβαρότερο όμως μειονέκτημα των εργοστασίων καύσης είναι ότι αναγκαστικά περιορίζουν σημαντικά την ανακύκλωση διότι απαιτούν αδιάκοπη τροφοδότηση με μεγάλο όγκο απορριμμάτων που πρέπει να περιέχουν σε μεγάλο ποσοστό χαρτί και πλαστικό για να είναι εφικτή αποδοτική η καύση τους. Αυτό σημαίνει ότι ο ρόλος της ανακύκλωσης θα περιοριστεί στο σημείο που δεν θα εμποδίζει την λειτουργία του εργοστασίου καύσης και επομένως όλη η συζήτηση για πολιτικές μείωσης, ανακύκλωσης, ανάκτησης των πρώτων υλών, επανάχρησης, κομποστοποίησης, και, κυρίως, συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία αντιμετώπισης του προβλήματος των σκουπιδιών παραμένει, κατ΄ επιλογή, στο επίπεδο της ελάχιστης εφαρμογής. Αυτό φαίνεται καθαρά και στον Περιφερειακό Σχεδιασμό όπου όλος ο μηχανισμός διαχείρισης των σκουπιδιών στο νησί περιορίζεται σε σταθμούς μεταφόρτωσης και χώρους προετοιμασίας τους για την καύση.
Απ' ο,τι φαίνεται ανοίγει μια νέα μάχη που θα αναγκαστούμε να δώσουμε άμεσα. Θα πρέπει να σταθούμε κάθετα αντίθετοι με αυτή τη λογική αντιμετώπισης του προβλήματος των σκουπιδιών και να κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να αποτραπεί το ενδεχόμενο να κατασκευαστεί στο νησί μας ένα τέτοιο εργοστάσιο. Είναι σωστό και δίκαιο να είμαστε στο πλευρό των κινήσεων πολιτών και των φορέων που δεν μπορούν να δεχτούν την χωροθέτηση μιας τέτοιας μονάδας καύσης στον τόπο τους, όποιος κι αν είναι αυτός. Θα πρέπει τώρα, πιο δυνατά από ποτέ να υποστηρίξουμε ότι η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων, όπως άλλωστε την επιδιώκει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι η ενημέρωση και εμπλοκή των πολιτών στην διαχείριση με σκοπό τη μείωση, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση και την επανάχρηση των απορριμμάτων. Η Ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι ο δρόμος αυτός είναι εφικτός και είναι ο μόνος που ταιριάζει στην Κρήτη.
Αριστείδης Παπαδάκης
. ecocrete.gr . |
Τελευτ. ενημέρωση ( Τετάρτη, 16 Ιούλιος 2008 )
|