ΕΝΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΠΟΥ ΥΙΟΘΕΤΕΙ ΤΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΕΝ ΟΨΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ -22 ΜΑΡΤΙΟΥ Η ποιότητα της ζωής, η υγεία, ακόμα και η επιβίωση των ανθρώπων, εξαρτώνται από την πρόσβαση στο νερό. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τη Unicef, περίπου 30.000 άτομα πεθαίνουν, καθημερινά, από ασθένειες, που συνδέονται με την έλλειψη ασφαλούς πόσιμου νερού ή υγιεινής. Το νερό αποτελεί φυσικό πόρο. Δεν είναι ανεξάντλητο και η έλλειψή του αποτελεί πραγματική απειλή, για την ανθρωπότητα. Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει ότι, το 2025, τα 2/3 του συνολικού πληθυσμού της γης θα ζουν σε δύσκολες συνθήκες, από άποψη νερού. Σήμερα, 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση, σε ασφαλές πόσιμο νερό, παρ' όλη την πρόοδο που σημειώθηκε, τα προηγούμενα 10 χρόνια, για να βελτιωθεί η κατάσταση. Πολλοί περισσότεροι άνθρωποι ζουν, σε ανθυγιεινές συνθήκες. Σε πολλές πόλεις, ο εφοδιασμός, η διανομή και τα συστήματα μέτρησης του νερού είναι απαρχαιωμένα και δε συντηρούνται, σωστά. Κατά συνέπεια, ο εφοδιασμός, σε πολλές περιοχές, με μικρό εισόδημα και μεγάλο πληθυσμό, είναι ή μηδαμινός, ή παρουσιάζει έλλειμμα τακτικότητας. Πολλοί Καταναλωτές, σε αυτές τις περιοχές, βασίζονται σε 'νερουλάδες', σε ανθρώπους, δηλαδή, που πωλούν το νερό στους δρόμους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η τιμή του νερού είναι ακόμη και 30 φορές υψηλότερη, από την τιμή του νερού, που παρέχεται μέσω δικτύων. ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ Η πρόσβαση στο σύστημα ύδρευσης και στην υγιεινή αναγνωρίζεται, ευρέως, καταρχάς, ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα υιοθέτησε το Δικαίωμα στο Νερό, στις 26 Νοεμβρίου 2002. Αυτό υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να επεκτείνουν την πρόσβαση, σε επαρκές, οικονομικά ανεκτό και ασφαλές νερό και σε υπηρεσίες υγιεινής, προοδευτικά, για όλους τους πολίτες, χωρίς διακρίσεις. Το δικαίωμα αυτό αναγνωρίζεται, επίσης, στην Ατζέντα 21, στη Διακήρυξη του 2002, της Συνόδου Κορυφής για την Αειφόρο Ανάπτυξη και από την 4η Σύνοδο Κορυφής των Επτά, για το Νερό (συνάντηση με θέμα τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο). Για να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων, που δεν έχουν πρόσβαση στο νερό και στα συστήματα υγιεινής, κατά το ήμισυ, μέχρι το 2015, στα πλαίσια των Αναπτυξιακών Στόχων για τη Χιλιετία, πρέπει να γίνονται 400.000 συνδέσεις νερού, την ημέρα και 500.000 συνδέσεις, για την υγιεινή. Αυτό απαιτεί επενδύσεις, που φτάνουν το ποσό των 25 δις δολαρίων, το χρόνο Οι συζητήσεις, για την πολιτική για το νερό, εστιάζονται στην εξεύρεση χρηματικών πόρων, για μια τέτοια μεγάλη επένδυση και στη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων, ώστε να ικανοποιηθούν οι βασικές ανάγκες όλων. Διατυπώθηκαν οξύτατες διαφωνίες, ως προς τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, στη διαχείριση του νερού. Η έρευνα της Διεθνούς των Καταναλωτών δείχνει ότι η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα θεωρήθηκε πετυχημένη, σε κάποιες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, στη γρήγορη επέκταση των δικτύων διανομής, στην εμπλοκή της κοινωνίας, στην ελάττωση απωλειών κ.λπ. Ενώ, σε άλλες περιπτώσεις, υπήρξε καταστροφική, για τους Καταναλωτές. Για παράδειγμα, στη γρήγορη αύξηση τιμών, στην πρόωρη επαναδιαπραγμάτευση των συμβολαίων, στην αποτυχία να ανταποκριθούν στους στόχους, για την επέκταση των δικτύων κ.λπ. Κατά τον ίδιο τρόπο, κάποια δημόσια συστήματα εφοδιασμού κρίνονται άψογα, ενώ άλλα πολύ φτωχά. Πρέπει να υπάρχει ένας Κώδικας Δεοντολογίας, για τους προμηθευτές νερού, είτε είναι ιδιώτες, είτε είναι το δημόσιο. Η Διεθνής των Καταναλωτών, επομένως, προωθεί ένα σύνολο αρχών, οι οποίες πρέπει να εφαρμόζονται, σε όλα τα συστήματα ύδρευσης, είτε τη διαχείριση νερού την κάνει ο δημόσιος τομέας, είτε ο ιδιωτικός, είτε γίνεται από συνδυασμό και των δύο. Οι αρχές αυτές αντανακλούν και υποστηρίζουν τις θέσεις, που υιοθετήθηκαν, από τα Ηνωμένα Έθνη. ΑΡΧΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ 1. Το νερό αποτελεί βασική ανάγκη και η πρόσβαση σε αυτό αναγνωρίζεται, ως πρωταρχικό, στα οκτώ διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα των Καταναλωτών. Η πρόσβαση σε επαρκές και ασφαλές νερό είναι σημαντική, για την ίδια τη ζωή, ως βασικός συντελεστής της δημόσιας υγείας, της προσωπικής αξιοπρέπειας και ολοκλήρωσης. Αποτελεί βασική υποχρέωση των υπεύθυνων κυβερνήσεων να κάνουν το δικαίωμα στο νερό πραγματικότητα. 2. Το νερό είναι δημόσιο αγαθό και έτσι πρέπει να παραμείνει. Τα δικαιώματα, για εξαγωγή νερού από πηγές, όπως φυσικούς αποταμιευτήρες, ποτάμια και υδατοκαλλιέργειες πρέπει να ελέγχονται, από τις δημόσιες αρχές, με γνώμονα τις ανάγκες των Παραγωγών, των Καταναλωτών και την προστασία του περιβάλλοντος. 3. Οι φυσικές πηγές νερού μοιράζονται, ανάμεσα στα κράτη και πέρα από τα σύνορά τους. Η πρόσβαση στο νερό, για όλους τους Καταναλωτές, πρέπει να είναι το πρωταρχικό κριτήριο, για διακρατικές συμφωνίες, για το νερό. 4. Η χρήση του νερού και τα συστήματα διανομής πρέπει να υπόκεινται, σε αποτελεσματική, κρατική νομοθεσία, η οποία να προωθεί και να προστατεύει το δημόσιο συμφέρον, από οποιονδήποτε και αν γίνεται η διαχείριση, ιδιωτικό τομέα, δημόσιο τομέα ή από συνδυασμό των δύο τομέων. Η νομοθεσία πρέπει να καλύπτει την πρόσβαση, την τιμολόγηση, την ασφάλεια και την ποιότητα των υπηρεσιών (για παράδειγμα, διακοπές, διατήρηση της πίεσης, τιμές, κ.λπ.). Η νομοθεσία πρέπει, επίσης, να καλύπτει και τους μικροπωλητές, όπου αυτοί αναμειγνύονται. 5. Οι Καταναλωτές, πρέπει να εμπλέκονται στην καθιέρωση και την εφαρμογή της νομοθεσίας αυτής. Η εμπλοκή των εταίρων πρέπει να ξεκινά, από την εκτίμηση των αναγκών και των σκοπών και να φτάνει έως την ανάλυση των πιθανών μοντέλων διοίκησης των κοινωφελών υπηρεσιών. Για την αποτελεσματική συμμετοχή των εταίρων, σε όλα τα επίπεδα, κρίνεται απαραίτητη η ολοκληρωμένη και έγκαιρη πληροφόρηση. 6. Η τιμολόγηση του νερού και η χρήση οποιωνδήποτε επιδοτήσεων πρέπει να γίνονται, με διαφάνεια. Επίσης, πρέπει να διασφαλίζεται η ισότητα των διάφορων ομοειδών ομάδων χρηστών. Η φτώχεια δεν πρέπει, με κανένα τρόπο, να αποτελεί εμπόδιο, στην πρόσβαση, στο καθαρό νερό και στην υγιεινή. 7. Η κοστολόγηση, για την ύδρευση, θα πρέπει να γίνεται κατάλληλα και οι τρόποι πληρωμής πρέπει να προσδιορίζονται και να σχεδιάζονται. Η κοστολόγηση πρέπει να περιλαμβάνει και το κεφάλαιο και τις λειτουργικές δαπάνες. Η απλή εμπορική βιωσιμότητα (π.χ. απόσβεση όλων των δαπανών, μέσω χρεώσεων στους χρήστες) δεν πρέπει ν' αποτελεί τη μόνη απαίτηση. Οι στόχοι του δημόσιου συμφέροντος, όπως η βελτίωση της δημόσιας υγείας και η παροχή δυνατοτήτων, στις κοινωνίες, να ξεφύγουν, από το μη-παραγωγικό μόχθο, για τη μακροχρόνια συλλογή νερού, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και, αν κρίνεται απαραίτητο, να υποστηρίζονται, με επιδοτήσεις. 8. Το νερό είναι σπάνιος πόρος και το να καταστεί διαθέσιμο, σε όλους, κυρίως στους φτωχούς, αποτελεί πρόκληση, για όλες τις χώρες και τις κοινωνίες. Οι Καταναλωτές είναι υποχρεωμένοι να σέβονται το γενικότερο δημόσιο συμφέρον, με την αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης. Επίσης, δεν πρέπει να μολύνουν τα αποθέματα και να πληρώνουν το μερίδιο, που οφείλουν, για τις δαπάνες, για την ύδρευση. 9. Οι ιδιωτικές εταιρείες, που παρέχουν υπηρεσίες ύδρευσης, είναι υποχρεωμένες να σέβονται και να υποστηρίζουν την αποτελεσματική νομοθεσία, να παίζουν υπεύθυνα το ρόλο τους, στην επίτευξη των κοινωνικών στόχων και να παρέχουν την ίδια ασφάλεια και ποιότητα, στις υπηρεσίες, σε όλες τις χώρες, σε περίπτωση που διεξάγουν επιχειρήσεις, διεθνώς. 10. Η αρχή της υποχρέωσης να αποζημιώνει αυτός που μολύνει, καλύπτοντας το κόστος και των προληπτικών μέτρων και της αποκατάστασης των ζημιών, πρέπει να εφαρμοστεί και στις φυσικές πηγές νερού και στα συστήματα διανομής νερού και στα συστήματα υγιεινής. ΕΝΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ www.inaep.org/enka . ecocrete.gr . |