ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΦΑΛΤΗΡΙΟ ΑΕΙΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΚΡΗΤΗΣ. (ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ 4η ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ) Τα εμπόδια που έχουμε αναφέρει κατά καιρούς για την ανάπτυξη των Α.Π.Ε (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) στη Κρήτη με το πλουσιότερο αιολικό και ηλιακό δυναμικό της Μεσογείου όπως: Θεσμικά, γραφειοκρατικά, διοικητικά, διαπλεκομένων κ.λ.π, τα οποία δημιούργησε αρχικά από παράγοντες της Δ.Ε.Η. και της πολιτείας, απέφεραν στη Κρήτη, την περίοδο 1995 -1998 μόνο 50 MW,κατόπιν σκληρών αγώνων μη κυβερνητικών οικολογικών οργανώσεων. Μετά και την εγκατάσταση του μεγαλύτερου αιολικού πάρκου στη περιοχή Αχλαδίων Σητείας ισχύος 27,5 MW, φθάσαμε τελικά στα 87,5 MW το 2001 στα οποία και τελματώσαμε μέχρι σήμερα. Τη χαριστική βολή στις Α.Π.Ε, έδωσε η νεοϊδρυθείσα τότε Ρ.Α.Ε (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) στην οποία παραχωρήθηκαν αρμοδιότητες Υπουργείου, όσον αφορά την αδειοδότηση και την εγκατάσταση Α.Π.Ε σε όλη την Ελλάδα. Με απλά λόγια επέβαλε στα πλαίσια απελευθέρωσης αγοράς ενέργειας τα συμβατικά και ρυπογόνα εργοστάσια μεταξύ των οποίων και αυτό της Κορακιάς στα όρια Ν. Ηρακλείου –Λασιθίου, με την υπόσχεση ότι θα λειτουργήσεις με φυσικό αέριο, όρος που τέθηκε και για το εργοστάσιο του Αθερινόλακκου, μετά από παρέμβαση και πάλι οικολογικών οργανώσεων (Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ Οικολογική Ομάδα Σητείας,κ.λ.π) στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Λασιθίου. Από την άλλη όλη αυτή την περίοδο υπήρξε πλήρης άπνοια για τα αιολικά πάρκα, εάν εξαιρέσουμε άλλα 54 ΜW, τα οποία εγκρίθηκαν από την Περιφέρεια Κρήτης και κατοχυρώθηκαν σε επενδυτές με αδιαφανή κριτήρια (ζητήσαμε τότε την παρέμβαση του εισαγγελέα για έχουμε τη νόμιμη πρόσβαση και πληροφόρηση γι’ αυτά αλλά δεν μας δόθηκε η άδεια). Αποτέλεσμα ήταν ο κτακερματσμός των 54 MW σε πολλούς επενδυτές, με ισχύ από 1,5 ως 7 το πολύ ΜW, ώστε να καλύψουν τις απαιτήσεις των επενδυτών και όχι την κάλυψη ελλείμματος ισχύος της Κρήτης. Από αυτά δύο βρίσκονται στάδιο εγκατάστασης, και αυτό γιατί υπερβαίνουν τα 5 MW, που είναι και το όριο βιωσιμότητας ενός αιολικού πάρκου. Σήμερα υπάρχει πλήρης εξάρτηση της Κρήτης, από το ρυπογόνο πετρέλαιο και τα παράγωγά του τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μεσομακροπρόθεσμα μετά και τις πρόσφατες εξαγγελίες του Υπ.Αν σύμφωνα με τις οποίες το φυσικό αέριο (όπως σωστά είχαμε προβλέψει μετά από έρευνα) δεν πρόκειται να μεταφερθεί στην Κρήτη πριν το 2020 (ουσιαστικά παραπέμπεται στις καλένδες), την επέκταση του νέου εργοστασίου στην Κορακιά στα 500 MW,με καύσιμο ντίζελ μικρής περιεκτικότητας σε θείο (διπλασιασμός της αρχικής δυναμικότητας), τον διπλασιασμό επίσης της δυναμικότητας του εργοστασίου στον Αθερινόλακκο (από 190 ΜW στα 200 MW). Το αντάλλαγμα για τις τοπικές κοινωνίες που αντιδρούσαν σ’ ένα τέτοιο σχεδιασμό, είναι η υπόσχεση της σταδιακής μετεγκατάστασης του εργοστασίου της Δ.Ε.Η. από τα Λινοπεραματα στην Κορακιά. και την μετατροπή, του εργοστασίου της Δ.Ε.Η. στην Ξηλοκαμάρα Χανίων σε ψυχρή εφεδρεία. Όλα τα παραπάνω, γίνανε και γίνονται, ερήμην του Κρητικού λαού, ο οποίος άγεται και φέρεται από την εκάστοτε ικανοποίηση των τοπικών αρχόντων. Η διαδικασία αυτή είναι απόρροια της έμμεσης Δημοκρατίας, η οποία λαμβάνει υπόψη τον πολίτη κάθε τέσσερα χρόνια, που του δίνει το δικαίωμα να εκλέγει τους εκπροσώπους του στη βουλή. Γιατί δεν γίνεται ένα δημοψήφισμα στην πολύπαθη Κρήτη, να αποφανθεί για το πώς εννοεί την ενεργειακή ανάπτυξη του νησιού μετά όμως από πλήρη και τεκμηριωμένη ενημέρωση όλων; O Κρητικός Λαός, έχει το δικαίωμα της περιβαλλοντικής και ενεργειακής πληροφόρησης, που του παρέχει η εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Το δικαίωμα στην Περιβαλλοντική και Ενεργειακή πληροφόρηση ( που είναι αλληλένδετες και δεν μπορεί να εξετασθεί το ένα, ανεξάρτητα από το άλλο, σύμφωνα με τις αρχές της αειφορίας ), ανήκει στην κατηγορία εκείνη των νομικών θεμάτων που χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερα επίκαιρα. Ο λόγος είναι, ότι η θεματική αυτή ενότητα συνδυάζει δύο παραμέτρους, οι οποίες στην εποχή μας, θα έπρεπε να έχουν ευαισθητοποιήσειτα μέγιστα τη νομική επιστήμη και την περιβαλλοντική – ενεργειακή πληροφόρηση και εκπαίδευση. Εν μέρει αυτό έχει επιτευχθεί, μόνον στη «κοινωνία των ενεργών πολιτών», μέσω της πολυσχιδούς δράσης των «μη κυβερνητικών οργανώσεων»,αλλά και της οργάνωσης «επιστημονικών συνεδρίων» Οι επιστημονικοί φορείς που κατεξοχήν έχουν, αναλάβει πρωτοβουλία σε επίπεδο Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, είναι το Ε.Μ.Π ( Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, Διατμηματική Μονάδα RENES), υπό την καθοδήγηση του εξαίρετου επιστήμονα και καθηγητή στο Ε.Μ.Π κ. Αρθούρου Ζερβού, ο οποίος κατά καιρούς προεδρεύει σε Πανευρωπαϊκά Συνέδρια Προώθησης Α.Π.Ε, ενώ σε συνεργασία με το Κ.Α.Π.Ε ( Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ) και άλλους επιστημονικούς φορείς έχει διοργανώσει 2 Εθνικά Συνέδρια,ένα Διεθνές και προγραμματίζει το τρίτο στις 23-25 Φεβρουαρίου 2005, με σκοπό την καταγραφή και διάδοση της γνώσης σε θέματα που αφορούν τις Α.Π.Ε. Επίσης το Ενεργειακό Κέντρο Κρήτης, σε συνεργασία κυρίως με το Κ.Α.Π.Ε και το Ε. Μ.Π, διοργανώνει συχνά ημερίδες, που αφορούν τις εφαρμογές Α.Π.Ε και την εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια και σε επιχειρήσεις του τριτογενούς τομέα. Είναι γεγονός και αποδεκτό από όλους, ότι στην εποχή μας η προώθηση των Α.Π.Ε, έναντι του πετρελαίου σ’ όλο τον πλανήτη είναι επιτακτική ανάγκη για τρεις βασικούς λόγους: Ο πρώτος είναι η εξάντληση μέσα στα επόμενα 50-100 χρόνια των ορυκτών καυσίμων, ο δεύτερος οι δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου, που προκάλεσαν και προκαλούν τα συμβατικά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και ο τρίτος η νομική υποχρέωση μας προς την παγκόσμια κοινότητα, να ικανοποιήσουμε τον στόχο της παραγωγής από Α.Π.Ε μέχρι το 2010, ηλεκτρικής ενέργειας σε ποσοστό 21% περίπου της συνολικά παραγόμενης ηλεκτρικής ισχύος στη χώρα μας. Η μετάβαση από τη μια μορφή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην άλλη προκαλεί σε έντονη μορφή, οικονομικές, κοινωνικές, οικολογικές, πολιτιστικές αναστατώσεις και αντιδράσεις από διαπλεκόμενα συμφέροντα, πολυεθνικών εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πετρέλαιο, που οφείλεται περισσότερο στην άγνοια που έχει το ευρύτερο κοινό για την παραγωγή του ενός ή του άλλου τρόπου παραγωγής. Έχουμε υποχρέωση επομένως, όσοι ασχολούμεθα με τα θέματα αυτά (οικολογικές ομάδες Κρήτης και άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις) να προλάβουμε ακραίες καταστάσεις, με εργαλεία την πληροφόρηση του κοινού, την εκπαίδευση μέσα από την τυπική, αλλά και την επιμόρφωση ενηλίκων. Επίσης για να αντιμετωπισθεί η ανεπάρκεια σε νέες τεχνολογίες Α.Π.Ε, απαιτείται η κατάρτιση νέων σ΄ αυτές, είτε μέσα από τη ανώτατη εκπαίδευση, είτε μέσα από τα κέντρα Επαγγελματικής κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.) Η μέχρι σήμερα απαράδεκτη πολιτική της Δ.Ε.Η και ο ανύπαρκτος προγραμματισμός έφερε τουλάχιστον την Κρήτη σε ενεργειακό αδιέξοδο, με σοβαρές επιπτώσεις, στην οικονομία, τον τουρισμό, το εμπόριο και το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Η περιβαλλοντική πολιτική της Δ.Ε.Η, είναι ανύπαρκτη,ενώ το περιβαλλοντικό κόστος από την λειτουργία των μονάδων της ανυπολόγιστο. Αποτελεί λοιπόν σημαντικό αίτημα των καιρών, το δικαίωμα στην ενεργειακή πληροφόρηση,γιατί κατ΄ αυτό τον τρόπο προάγεται το πρότυπο του «ενεργού πολίτη», αλλά και η «συμμετοχική δημοκρατία», ως αντίβαρο στην αυταρχική Διοίκηση και την επιβολή της στρεβλής ανάπτυξης στη Κρήτης. Παράλληλα, η ενημέρωση των πολιτών, είτε μέσω της διάχυσης των πληροφοριών από το κράτος, έιτε μέσω της δυνατότητας πρόσβασής τους στα περιβαλλοντικά και ενεργειακά στοιχεία που κατέχει η πολιτεία (που υποχρεούται από το νόμο να τα παρέχει), δημιουργούν κατάλληλες συνθήκες για την «διαφάνεια» των δράσεων και ενεργειών, που αφορούν ενεργειακά έργα και τις δράσεις περιβαλλοντικής αδειοδότησης τους. Επίσης συμβάλλει στον ελεύθερο και υγιή ανταγωνισμό, που μετά την απελευθέρωση αγοράς ενέργειας, θα οδηγήσει σε μια ισόρροπη και αειφορική ανάπτυξη της αγοράς ενέργειας και συνεπώς στο δικαίωμα της οικονομικής ελευθερίας. Όπως διαφαίνεται από την προαναφερθείσα ανάλυση η πρόσβαση στην περιβαλλοντική –ενεργειακή πληροφόρηση έχει μια ιδιαίτερη δυναμική σε επίπεδο νομοθεσίας. Παράλληλα με τη θεσμική κατοχύρωση του δικαιώματος αυτού, δημιουργείται σημαντική κινητικότητα για την δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος, αφενός για την ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στη λήψη σχετικών με το ενεργειακό και περιβαλλοντικό πρόβλημα, και αφετέρου την εμπιστοσύνη στους επενδυτές που απομακρύνθηκαν,λόγω της απαράδεκτης στάσης της διοίκησης, κυρίως σε επενδύσεις Α.Π.Ε να επανακάμψουν. Μπροστά σ’ αυτή την πρόκληση της αειφορικής επίλυσης του ενεργειακού της Κρήτης, πρέπει η διοίκηση να αναθεωρήσει τις απόψεις της και να απλουστεύσει την διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των Α.Π.Ε., ενώ όλες οι βαθμίδες της εκπαίδευσης να αποτελέσουν ενδιάμεσο και μεσολαβητικό μηχανισμό, που θα παρέμβει, ανάμεσα στους νέους και την κοινωνία, με σκοπό να τους εξοπλίσει μ’ όλα εκείνα τα εφόδια, τις γνώσεις και αξίες που χρειάζονται για να ενσωματωθούν στην μεγάλη πρόκληση του 21ου αιώνα, που είναι η ενεργειακή ανάπτυξη μέσα από τις ανεξάντλητες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για το καλό το δικό τους.αλλά και του πλανήτη. ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ. . ecocrete.gr . |